Yunanistan, 7 Temmuz tarihinde Başbakan Aleksis Çipras’ın talebi üzerine 300 sandalyelik parlamentoyu yenilemek için erken genel seçime gidiyor.
1-) Yapılan son kamuoyu yoklamaları?
Ana muhalefetteki merkez sağ Yeni Demokrasi (ND) Partisi, Çipras’ın liderliğindeki solcu SYRIZA’nın önünde…
Anketlerde ND, SYRIZA’nın yüzde 9 ila 12 puan önünde görünüyor.
Ülkede elde ettiği büyük desteği kaybettiğini belirterek daha önce Çipras’a istifa çağrısında bulunan Yeni Demokrasi Partisi lideri Kyriakos Mitsotakis seçimlerin en iddialı ismi…
2-) İktidara geçecek parti, bir koalisyon ortağına ihtiyaç duyacak mı?
Şimdilik öngörü; ND ve lideri Miçotakis’in koalisyona gerek kalmadan parlamentodaki 151 sandalyeyi alacağı yönünde. Ancak bu durum kaç partinin yüzde 3’lük barajı geçip parlamentoya gireceğine bağlı…
3-) Parlamentoya girme olasılığı bulunan partiler?
-Değişim için Sosyal Demokrat Parti (Eski PASOK),
-Komünist Parti,
-Aşırı sağcı Altın Şafak Partisi,
-Bir diğer aşırı sağcı popülist Yunan Çözümü Partisi
-SYRIZA’nın eski Finans Bakanı Yanis Varufakis liderliğindeki Avrupa’da Demokrasi Hareketi 2025 Partisi (DiEM 2025).
4-) Halk Çipras’tan neden desteğini çekti?
-Göçmen akını,
-Yüksek vergiler,
-İşsizlik,
-Kuzey Makedonya krizinin de aralarında bulunduğu sorunlar…
Son 10 yıl içerisinde altıncı kez seçime giden ülkede, halk özellikle Brüksel reçeteleri olan kemer sıkma programlarından memnun değil.
Yunanların memnuniyetsizilikleri aynı gün ülkede yerel seçimlerin de yapıldığı Avrupa Parlamentosu seçimlerinde net şekilde ortaya çıktı. Başbakan Alexis Çipras’ın partisi SYRIZA muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi’nin (ND) 10 puan gerisinde kalınca Çipras ülkeyi erken seçime götürdü.
5-) Ekonomik durum ne boyutta?
-289 milyar euro ile küresel finans tarihindeki en büyük kurtarma paketini alan Yunanistan, 55 milyar euroya denk gelen 3 yıllık son kısmı Ağustos 2018’de tamamlamıştı…
Tüm bu borcun geri ödemesi on yıllar sürecek.
Kamuda yapılan kesintiler yardım paketinin ön koşuluydu ve bu kesintilerin daha uzun bir süre devam etmesi gerekiyor.
Yunanistan bu sayede normal piyasa faizleriyle borçlanabilir ve yatırım yapılabilir hale geldi.
Yunan ekonomisi hala kriz öncesine göre yüzde 25’e yakın oranda daha küçük ama toparlanma sürüyor.
Yorgunluk ve öfke…
Çipras: ”Ey halkım! Özgürce hareket etmenizi istiyorum. AP seçimlerinde yaşanan oy kaybına “yorgunluk ve öfke” hislerinin neden olduğunu kabul ediyorum!”
Çipras: ”Yeni programım da istihdamın artırılması ve vergilerin düşürülmesi konularına öncelik verilecek.”
Ancak SYRIZA’nın asıl oy deposu olan orta sınıfı kaybettiği görüşü ağırlıklı olarak dillendiriliyor. Bunun nedeni olarak da kemer sıkma programlarının ana yükünü orta sınıfın omuzlamış olması gösteriliyor.
6-) Olası yeni iktidar partisi ne istiyor?
Ana muhalif rakip ve seçimin olası galibi ND, üç yıllık sert eleştirilerin ardından iktidar yolu açılınca retoriğin dozunu azalttı ve söylemlerini yumuşatarak; ”ekonomik büyümeye ve güvenlik politikalarına” odaklandı.
ND lideri Miçotakis ”yeni yatırımlar ve daha düşük vergiler” vaat ediyor. Maaşların yükseleceğinin ve sokaklarda daha fazla polis olacağının sözünü veren Miçotakis’in bu vaatlerinin Brüksel ile ilişkilerde zor bir dönemin başlangıcına işaret ettiği konuşuluyor.
7-) Türkiye ile ilişkiler, Kıbrıs ve sondaj konuları?
ND, 1974’ten itibaren Yunanistan siyasetinin merkez sağında yer edinmiş köklü bir parti. Türkiye, Kıbrıs ve sondaj meselelerine SYRIZA’dan daha sert ve şahin yaklaşımları olan bu partinin lideri Miçotakis, 14 Mayıs ve 22 Mayıs tarihlerinde açık bir dille Türkiye’nin ada sularında sondaj yapmakta ısrar etmesi durumunda AB’yi yaptırım uygulamaya çağırmıştı.
Miçotakis ailesinin Türkiye ile enteresan bir geçmişi bulunuyor ve bu geçmiş Miçotakis’in bazı alanlarda partisinin geleneksel çizgisinden farklı yaklaşımlar sergilemesine ve Türkiye ile yeni diyalog yöntemleri geliştirilmesine de neden olabilir.
Miçotakis ailesinin Türkiye ile tarihi ilişkisi?
Kyriakos Miçotakis
ND lideri Kyriakos Miçotakis, daha önce 2013-2015 yılları arasında yapısal reform bakanlığı yapmış bir isim. Atina doğumlu Miçotakis’in babası Konstantinos Miçotakis, Elefterios Venizelos’un akrabası ve aynı zamanda Yunanistan’ın darbe dönemi öncesi başbakanı.
Konstantinos Miçotakis,
Darbe olunca 1967’de tutuklanarak ev hapsine konan Konstantinos Miçotakis ve ailesi 1968 yılında dönemin Türk Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil’in yardımı ile Türkiye’ye kaçtı. Bu sırada Kyriakos Miçotakis henüz bir yaşındaydı. Miçotakis ailesi 1974 yılına kadar Türkiye’de ve daha sonra Paris’te sürgünde yaşayarak yıllar sonra Yunanistan’a geri dönebildi.
Konstantinos Miçotakis daha sonra 1985’ten 1996 yılına kadar ND partisinin genel başkanlığını yaptı ve 1993-1996 yılları arasında iktidarı alarak yeniden ülkenin başbakanı oldu. Baba Miçotakis görevi sırasında Türkiye ile yeni bir diyalog kurulmasını savundu ancak Kıbrıs meselesinin çözülmesini ön şart olarak koştuğu için bu konuda ilerleme sağlanamadı.
😎 Bu noktaya nasıl gelindi?
Aleksis Çipras
-1974 doğumlu Aleksis Çipras, Ocak 2015 seçimlerini kazanarak Yunanistan’ın en genç başbakanı olmuştu.
-Ekonomik kriz öncesi oy oranı sadece yüzde 4 olan SYRIZA yüzde 35’lere yükselmişti.
-Aşırı sağ ANEL partisi ile koalisyon yapmak durumunda kalan Çipras bu nedenle daha ilk günden yoğun eleştirilere maruz kalmıştı.
Yunanistan’a verilecek borcu yapılandıran devletler ve kurumlarla 6 ay süren müzakereler ve Temmuz 2015’te yapılan bir referandum sonrası üçüncü kurtarma planı imzalandı
-Eylül ayında yeniden seçime gidilerek kemer sıkma programını kimin uygulaması gerektiği halka soruldu.
-SYRIZA bir kez daha kazandı ve aynı şekilde AKEL ile koalisyon kurarak iktidarını korudu ve tazelediği güven ile programları uyguladı.
Makedonya meselesi de etkili oldu
Kuzey Makedonya ile varılan isim anlaşması sonucu AKEL koalisyondan çekilince SYRIZA bir azınlık hükümetine dönüştü. Üstüne AP ve yerel seçim sonuçları gelince erken seçime gitmekten başka seçenek kalmadı.
ND lideri Miçotakis de isim anlaşmasına karşı çıkan siyasetçilerden biri ve iktidar olduğu takdirde Kuzey Makedonya’nın AB’ye katılımını veto edeceğini söylüyor.
tr.euronews.com
