Kediler ve Şizofreni Arasındaki Gizemli Bağlantı
Çalışma: Kediler ve Şizofreni Arasındaki Gizemli Bağlantı Gerçek
Yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre, evcil hayvan olarak bir kediye sahip olmak, kişinin şizofreni ile ilişkili bozukluklara yakalanma riskini potansiyel olarak iki katına çıkarabilir.
Avustralyalı araştırmacılar, aralarında ABD ve İngiltere’nin de bulunduğu 11 ülkeden son 44 yılda yayınlanan 17 çalışmanın analizini gerçekleştirdi.
Yayınlanan çalışmalarında Queensland Ruh Sağlığı Araştırma Merkezi’nden psikiyatrist John McGrath ve diğer araştırmacılar, “Genel olarak tanımlanmış kedi sahipliği ile şizofreni ile ilişkili bozuklukların gelişme ihtimalinin artması arasında bir ilişki bulduk” dedi .
-Kedi sahibi olmanın şizofreni riskiyle bağlantılı olabileceği fikri, 1995 yılında yapılan bir çalışmada öne sürüldü ve bunun nedeni olarak Toxoplasma gondii adlı bir parazite maruz kalma öne sürüldü. Ancak şu ana kadar yapılan araştırmalar karışık sonuçlar ortaya koydu.
Araştırmalar , çocukluk döneminde kedilerin etrafında olmanın kişinin şizofreni geliştirme olasılığını artırabileceğini buldu ; ancak tüm çalışmalar bir ilişki bulamadı.
Bazıları ayrıca kedi maruziyetini , kişinin düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını etkileyen şizofreni ile ilgili özellikleri ve psikotik benzeri deneyimleri ölçen ölçeklerdeki daha yüksek puanlara bağlamaktadır , ancak yine diğer çalışmalar bu bağlantıyı göstermemektedir .
T. gondii, az pişmiş et veya kirli su yoluyla bulaşabilen çoğunlukla zararsız bir parazittir.
Enfekte bir kedinin ısırığı veya enfekte bir kedinin dışkısı da T. gondii’yi bulaştırabilir. ABD’de yaklaşık 40 milyon kişinin genellikle herhangi bir semptom göstermeden enfekte olabileceği tahmin ediliyor . Bu arada araştırmacılar enfeksiyonların daha garip etkileri bulmaya devam ediyor .
T. gondii vücudumuza girdikten sonra merkezi sinir sistemine sızabilir ve nörotransmiterleri etkileyebilir. Parazitin kişilik değişiklikleri , psikotik semptomların ortaya çıkışı ve şizofreni de dahil olmak üzere bazı nörolojik bozukluklarla bağlantılı olduğu belirtiliyor.
-Ancak bir bağlantı, T. gondii’nin bu değişikliklere neden olduğunu veya parazitin bir kediden insana geçtiğini kanıtlamaz .
17 çalışmanın yeni analizi, “genel olarak tanımlanmış kedi sahipliği ile şizofreni ile ilişkili bozuklukların artan riski arasında anlamlı bir pozitif ilişki” buldu .
Ekip, “Ortak değişkenler için ayarlamalar yaptıktan sonra, kedilere maruz kalan bireylerin şizofreni geliştirme ihtimalinin yaklaşık iki kat daha fazla olduğunu bulduk” diye açıkladı .
Burada akılda tutulması gereken bazı önemli noktalar var; örneğin 17 çalışmanın 15’inin vaka kontrol çalışmaları olması gibi. Bu tür araştırmalar sebep-sonuç ilişkisini kanıtlayamaz ve genellikle hem maruz kalmayı hem de sonucu etkileyebilecek şeylere bakmaz.
İncelenen çalışmaların bir kısmı düşük kalitedeydi ve bu da yazarların da vurguladığı bir şey.
Bulgular çalışmalar arasında tutarsızdı, ancak daha yüksek kalitede olanlar, ayarlanmamış modellerdeki ilişkilerin, sonuçları etkileyebilecek faktörlerden kaynaklanabileceğini öne sürdü.
-Bir çalışma, 13 yaşından önce kedi sahibi olmak ile daha sonra şizofreni geliştirmek arasında anlamlı bir ilişki bulamadı, ancak kedi sahipliğini belirli bir döneme (9 ila 12 yaş) daraltırken anlamlı bir bağlantı buldu. Bu tutarsızlık, kedi maruziyeti için kritik zaman çerçevesinin açıkça tanımlanmadığını göstermektedir.
ABD’de 354 psikoloji öğrencisini kapsayan bir araştırma , kedi sahibi olmakla şizotipi puanları arasında bir bağlantı bulamadı. Ancak kedi ısırığı alanların, almayanlara göre daha yüksek puanları vardı.
-Zihinsel bozukluğu olan ve olmayan kişilerin yer aldığı başka bir çalışma , kedi ısırıkları ile belirli psikolojik deneyimleri ölçen testlerde daha yüksek puanlar arasında bir bağlantı olduğunu keşfetti. Ancak bunun yerine Pasteurella multocida gibi diğer patojenlerin sorumlu olabileceğini öne sürdüler.
Araştırmacılar, kesin bir yorumda bulunmadan önce daha iyi ve daha geniş araştırmalara ihtiyaç olduğu konusunda hemfikir.
– Yazarlar:
“Sonuç olarak, incelememiz kedi sahipliği ile şizofreni ile ilişkili bozukluklar arasındaki ilişkiyi destekliyor.. Zihinsel bozukluklar için risk değiştirici bir faktör olarak kedi sahiplenmeyi daha iyi anlamak için geniş, temsili örneklere dayanan daha yüksek kaliteli çalışmalara ihtiyaç var.”
Araştırma Şizofreni Bülteni’nde yayımlandı .
