“Ay’da neden uzay istasyonu kurulmuyor?”
İstasyonların alçak Dünya yörüngesinde kurulması planlanırken Ay hiç düşünülmüyor bile…
Uzayda istasyon çalışmaları sıkı şekilde devam ediyor… Halihazırda insanlığa hizmet veren Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (UUİ) haricinde alçak Dünya yörüngesinde pek çok istasyon kurulmaya uğraşıyor..
Örneğin Çin’in Tiangong Uzay İstasyonu’ndaki taykonotlar çalışmalarını sürdürüyor..
Dünyanın en zengin ikinci ismi Jeff Bezos’un şirketi Blue Origin de Orbital Reef (Yörünge Resifi) adlı istasyon için kollarını sıvadı..
“Peki neden Ay’da uzay istasyonu kurulmuyor? Birleşik Krallık’taki Nottingham Trent Üniversitesi’nden fizikçi Ian Whittaker, bu soruya yanıt verdi..”
Whittaker:
“Bunun nedenlerinden biri, Ay’a çok sık insan göndermememiz..”
Zira şimdiye kadar Ay’a sadece 6 kez astronot gönderildi.. Bunlar, NASA’nın 1969-1972 arasındaki Apollo görevlerinin bir parçasıydı..
Görevlerde Saturn V adlı artık üretilmeyen son derece güçlü bir roket kullanıldı:
“Bu, bırakın Ay’da uzay istasyonu inşa etmeyi şu anda insanları oraya götürecek kadar bile güçlü bir roketimiz olmadığı anlamına geliyor..”
Elon Musk’ın uzay şirketi SpaceX, astronotları Ay’a götürebilecek güçlü roketler geliştirmeyi sürdürüyor. NASA da Artemis programı kapsamında insanları 1972’den beri kimsenin ayak basmadığı Ay’a geri götürmek için SpaceX’le çalışıyor..
Ancak Whittaker, “Ay’a kısa bir yolculukla orada uzay istasyonu inşa etmek arasında büyük bir fark var” dedi. Uzay istasyonu inşasının son derece zor olduğunu vurguladı..
Fizikçiye göre bunun bir yolu, istasyonu Dünya’da parçalar halinde inşa edip Ay’a götürerek orada birleştirmek.. UUİ de buna benzer bir şekilde inşa edilmişti..
Ancak UUİ, Dünya’dan yaklaşık 400 kilometre, Ay ise 384 bin kilometre uzakta:
“Ay’a yapılacak her yolculuk yaklaşık üç gün sürer ve son derece fazla yakıt gerektirir..”
Whittaker bu durumun iklim kriziyle boğuşan dünya için bir sorun olduğunu söyledi.
Gıda ve enerji
Bir uzay istasyonundaki astronotların en önemli ihtiyaçları arasında gıda, ekipman için elektrik ve solunabilir hava var.. Uzay şartları gıda için çok zorlu. Bilim insanlar uzayda nasıl sebze yetiştirilebileceği üzerine çalışmalarını sürdürüyor.. Örneğin UUİ’de biber yetiştiriliyor..
Öte yandan Ay’da güç elde etmek de epey zor. Whittaker’a göre güneş enerjisi en iyi yol. Ancak Ay kendi etrafında 28 günde dönüyor.. Bu da sabit konumdaki uzay istasyonunun 14 gün ışık alacağı, daha sonra 14 gün karanlıkta kalacağı anlamına geliyor..
Independent Türkçe, The Conversation, CNET//Derleyen: Uğurcan Yıldız
“Ay’a neden uzay istasyonu koyamıyoruz? – Ronak, 17 yaşında, Jaipur, Hindistan“
Ay’da bir uzay istasyonu çok faydalı olabilir. Gelecekteki uzay misyonlarına, Dünya’dan ayrılmak ve Güneş Sistemine ve hatta Samanyolu’na daha fazla ulaşmak arasında bir durma noktası sağlayacaktır..
Ay’da bir uzay istasyonu inşa etmememizin bir nedeni, oraya çok sık insan göndermememizdir. Şu ana kadar Ay’a sadece altı kez astronot göndermeyi başardık. Bu Ay inişleri, 1969 ve 1972 yılları arasında üç yıllık bir dönemde gerçekleşti ve Apollo misyonları adı verilen bir dizi uzay görevinin parçasıydı..
Astronotları Ay’a götürmek için kullanılan roket türü, artık üretilmeyen, Satürn V adı verilen son derece güçlü bir roketti. Bu, şu anda insanları Ay’a götürecek kadar güçlü bir roketimiz olmadığı anlamına geliyor – bırakın orada bir uzay istasyonu inşa etmeyi.Houston Uzay Merkezi’nde görülebilecek bir Satürn V roketi örneği. 111 metre uzunluğunda devasa bir yapıdır..
Yeniden güçlü roketler yapmaya başlıyoruz. Uzay araştırma şirketi SpaceX , astronotların ağırlığını Ay’a taşıyabilen daha yeni ve daha büyük roketler yaratıyor. NASA ayrıca astronotları Ay’a götürmek için yeni görevler planlıyor..
Ancak kısa bir yolculuk ile Ay’da bir uzay istasyonu inşa etmek arasında büyük bir fark vardır ki bu son derece zordur. Bunu yapmanın bir yolu, onu Dünya’da parçalar halinde inşa etmek, parçaları Ay’a götürmek ve orada birleştirmek olabilir. Bu, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun nasıl inşa edildiğine benzer: parçalar uzaya götürüldü ve daha sonra uzay mekiğindeki astronotlar tarafından bir araya getirildi.
Ancak Uluslararası Uzay İstasyonu, Dünya yüzeyinden sadece 400 km uzaklıktadır. Ay 384.000 km’dir. Ay’a yapılacak her yolculuk yaklaşık üç gün sürecek ve inanılmaz miktarda yakıt gerektirecek ve bu da potansiyel olarak Dünya’daki iklim sorunlarına katkıda bulunacaktı .
Ay’da bulunan malzemelerden mümkün olduğunca çok üssü inşa etmek çok daha iyi bir fikir olacaktır. Ay betonu , olası bir yapı malzemesi olarak Dünya’da test ediliyor..
Yeryüzünde çakıl veya kum, çimento ve sudan beton yapacaktınız. Ay’da bunların hiçbirine sahip değiliz, ancak sahip olduğumuz şey ay tozu ve kükürt. Bunlar eritilebilir ve birlikte karıştırılabilir. Bu karışım soğuduğunda, Dünya’da kullandığımız birçok malzemeden daha güçlü olan katı bir malzeme üretir..
Ayrıca uzay istasyonunda kalan astronotların neye ihtiyacı olacağını da düşünmemiz gerekiyor. En önemli şeyler, gıda tedariki ve ekipmana güç sağlamak için elektrik, gıda üretimi ve solunabilir hava olacaktır.
Bilim adamları uzayda nasıl yiyecek yetiştirileceği üzerinde çalışıyorlar. Uluslararası Uzay İstasyonunda, astronotlar toprak yastıkları kullanarak sebze yetiştirmeye çalışmak için deneyler yapıyorlar. Başka bir seçenek de bitkileri hidroponik kullanarak yetiştirmek olabilir , bu da bitkilerin toprakta değil suda büyüdüğü anlamına gelir.Ay’da yaşam nasıl olabilir – Nottingham Trent Üniversitesi’nde animasyon ve fizik bölümleri arasında disiplinler arası bir işbirliği.
Ay’da güç elde etmek daha karmaşık olurdu. En iyi yol, Güneş’ten gelen güneş enerjisini kullanmak olacaktır. Ancak Ay 28 günde bir kendi etrafında döner. Bu, Ay’da sabit bir konumda bulunan bir uzay istasyonunun 14 gün güneşte, ardından 14 gün karanlıkta kalacağı ve ışık olmadan, güneş enerjisiyle çalışan ekipmanın pil depolamada büyük bir gelişme olmadan çalışmayacağı anlamına geliyor..
Bu sorunu aşmanın bir yolu, uzay istasyonunu Ay’ın kuzey veya güney kutbuna inşa etmek ve güneş panellerini yüzeyin üzerine çıkarmak olabilir. Paneller, dönebildikleri ve gezegen tarafından engellenmediği için sürekli güneş ışığı alacaktı..
Alternatif olarak, Ay’ın yüzeyinde bir tabana bile ihtiyacımız olmayabilir. Bunun yerine NASA, ayın yörüngesine bir uydu inşa etmeyi planlıyor . Ay yüzeyinden fırlatılan roketler, Ay’ın yerçekiminden kaçmak için daha fazla yakıt kullanır, ancak bu bir uydudan çok zor olmazdı. Bu, Ay’daki bir üsden bile daha iyi olacağı anlamına gelir; Güneş Sistemi’ne doğru ilerleyen görevler için bir geçit..
“UZAY İSTASYONU!”
“ESA astronotu Parmitano’nun Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan ilk görüntüleri“
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) astronotu ve euronews uzay muhabiri Luca Parmitano, yeni evi Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan (UUİ) ilk görüntüleri gönderdi..
İtalyan astronot Parmitano:
“Geldiğimiz ilk günden beri koşuşturuyoruz. ilk haftadan itibaren kendimizi yoğun bir tempo içerisinde bulduk.”
Parmitano ve ekibinin yapması gereken ilk işlemlerden biri Dragon (Ejderha) isimli uzay aracını yakalamak oldu.
Parmitano:
“Tabii, Game of Thrones’dan bahsetmiyoruz. Dragon bize yeni yüklerimizi getiren kargo aracı. Burada yaşamak için ihtiyacımız olan malzemelerin tümünü ve başka şeyleri bize getiriyor.”
Dragon, yaşamak için gerekli malzemelerin haricinde UUİ mürettabatının yürüteceği yeni bilimsel deneyler için de teçhizat getirdi.
“Ben ve takım arkadaşlarım kargoları istasyonun her tarafına taşımakla meşguldük.” diyen Parmitano, Beyond isimli görevi sırasında ESA için 50’den fazla, uluslararası uzay ajansları içinse 200’den fazla deney yürütecek.
Uzay mürettabatının karşılaştığı zorluklardan biri de oradaki hayata alışma süreci. Günlük yapılması gerekenlerin haricinde, yerçekimsiz ortamda hareket etmek bile zor olabiliyor.
UUİ’de ikinci kez misyon yürüten astronot Luca Parmitano, ilk görevinde 166 gün Dünya yörüngetresinde kalmış ve 2 defa ‘uzay yürüyüşü’ yapmıştı.
İLGİLİ HABER
https://tr.euronews.com
Leave a Reply
This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.
