GÜNDEM

Tarımda Milli Birlik Projesi

”Osmanlı Devleti, köylünün değil, büyük ölçüde yönetenlerin ve sonra İstanbul’un gıda ihtiyacının peşinde idi…”

‘Bu proje bir kere milli değil, Unilever gibi yabancı sermaye özellikle içinde.’

”Tarımda Milli Birlik Projesi, bunun “yalın sistem” olduğunu açıklamışlar. Yalın üretim diye bir sistem biliyoruz. Ancak bu projenin neresinin yalın olduğunu anlamadık.”

”Tarım ve Orman Bakanlığı’nın taşra kuruluşları ‘Milli Birlik Kooperatifi’ dedikleri bir kuruluşa katılıyor. Aslında ‘Milli Birlik Kooperatifi’ içine aslında tamamen devlet tarafından yönetilen Tarım Kredi Kooperatifleri ekleniyor. Daha bağımsız olan Or-Koop da (Orman Kooperatifleri) bu gruba zorla katılıyor.”

Semerat Holding!

Bunların üstünde Semerat dedikleri bir holding oluşturuluyor.
– Semerat holding gıda işleme, ticaret vb. kârlı işleri yapacak.
– TMO (Toprak Mahsülleri Ofisi), Çaykur, Türk Şeker bu holdinge katılıyor. Bu kuruluşların holdingdeki payı %15.
– Holdingin %50 hissesini Ülker, Ünilever, Eti vb. şirketler sahip oluyor. – Milli Birlik Kooperatifleri dedikleri kuruluşun payı ise %35 oluyor. – Üreticiler ise her zamanki gibi sistemin en altında.

Bu proje bir kere milli değil, Unilever gibi yabancı sermaye özellikle içinde.

”Bu proje hem ulusalcıları, hem kooperatifçilikten yana olan ilericileri, hem devlet bürokrasisine karşı olan liberalleri, hem de devlet gücünü kullanarak halkın gelirlerine el koyma yanlısı neo-liberallerin hepsini birden ikna etmeye çalışıyor.”

Sermaye denetiminde kooperatifçilik olmaz!

”Kooperatifçilik son zamanlarda tekrar dikkati çektiğinden ilerici kesimi de çekmek için kooperatifçilik de projeye katılmış. Zorla ve devlet denetiminde, şimdi de sermaye denetiminde kooperatifçiliğin olmayacağı açık. Hem ülkemizde hem dünyada sermaye denetiminde olan kooperatifler zaten var. Bazıları çok büyük de olsalar sorunları çözmediği görülmektedir.”

Bakanlık taşra birimlerinin çok verimsiz çalıştığı biliniyor. İşte bu noktada da liberallerin (ama devlet eliyle zengin yaratmakdan yana olmayan) desteği alınmaya çalışılıyor.

”İyi de bu kötü çalışan taşra teşkilatı bu yeni sistemde nasıl verimli çalışacak. Taşra kuruluşlarını verimli çalıştırmayan bakanlığın kendisi.” – Yanlış bir destekleme politikaları…
– Ziraat mühendisleri ve teknisyenlerini çiftçiler için dosyalar düzenleyen büro memurlarına dönüştüren anlayış…
– Var olan yanlış tarım politikaları…
– Liyakat sisteminin rafa kaldırılması ve partizanlık…
”Performans sistemi gelirse tabii yukarıdaki Semerat Holding sadece maksimum kâr peşinde koşacak ve bunları da bu yönde çalıştıracak veya tasfiye edecektir.”

Zorla Liberalizm!

”Devletin zorla kooperatifleri, kamu kuruluşlarını bir yerlere tıkıştırmaya çalıştığı sisteme herhalde liberalizm denmez. Bu projenin liberalleri de ikna edeceğini sanmam. Ama çok önemli değil. Türkiye’de zaten liberal sayısı çok az. Kendilerine liberal diyenlerin çoğu devlet eliyle sermayeyi daha da zengin etmeye koşullanmış neo-liberaller veya muhafazakârlardır.”

Öte yandan tarım alanında yayım, araştırma vb. kamu hizmeti olmalıdır. Bugün bunun başarısız olması yok edilmesini mazur göstermez. Ancak bu çok başka bir tartışma konusu.

”Bu projenin ikna edeceği tek grup neo-liberallerdir. Tarım alanında son elde kalmış kamu kuruluşları da sermayenin emrine veriliyor. Kooperatif adı altında yapay ve denetim altında kuruluşlar oluşturulacak. Bu onların işine gelir.”

Sorunlar ağırlaşacak!

”Projenin hiçbir ekolojik boyutu yok. Şirketlere teslim edilmiş bir sistemin agroekolojik bir yönde gelişmesini beklemek mümkün değil. Endüstriyel tarım toprakları yok ediyor, çiftçiyi ağır bir maliyet yükü altında bırakıyor. Bu projede bu sorunlar ağırlaşacaktır.”

İaşecilik…

Projenin başında tarihi referanslar olarak iaşecilikden de söz edilmiş. ”Osmanlı Devleti reayanın (halkın) refahını sürekli kılmak için öncelikle piyasalarda istenilen kalitede uygun fiyata yeterli miktarda mal bulunmasına özen gösterdi” demişler.
”Bir kere Osmanlı, köylünün değil, büyük ölçüde yönetenlerin ve sonra İstanbul’un gıda ihtiyacının peşinde idi. Bugün Osmanlı ekonomik sistemi çok geride kalmıştır. Osmanlı devlet yönetiminde bir çeşit kumanda ekonomisi uygulamıştır. Bugün kapitalizm var. Şirketleri işin içine soktuktan sonra iaşecilikten söz etmek tuhaf. Osmanlı’ya referans vermek çok anakronik oluyor.”