STREPTOKOK (STREPTOCOCCUS) 

STREP A’ BAKTERİSİ

STREPTOKOK (STREPTOCOCCUS) NEDİR?

Streptococcaceae ailesinde yer alan gram-pozitif, yuvarlak şekilli, fakültatif anaerop, katalaz negatif, sporsuz ve hareketsiz bakterilerdir..

BETA STREPTOKOK KIŞ VE BAHARDA GÖRÜLÜYOR

Grup A beta hemolitik streptokok kaynaklı farenjit, 2 ila 5 gün arasında kuluçka dönemine sahip ve en sık 5-12 yaş arası çocukları etkiliyor..

Bu hastalık çocukları çok seviyor: Beta streptokok

Özellikle kış aylarında sık karşılaştığımız boğaz enfeksiyonlarının pek çoğu viral etkenlerden (rhinovirus, adeno-virus ve diğerleri) kaynaklanıyor. Sadece yüzde 5-10’unda etken bakteriler oluyor ve bunların arasında en sık karşılaşılan bakteri, A grubu beta hemolitik streptokoklardır.

Grup A beta hemolitik streptokok kaynaklı farenjit, 2 ila 5 gün arasında kuluçka dönemine sahip ve en sık 5-12 yaş arası çocukları etkiliyor. Küçük topluluklar içinde salgın şeklinde, sıklıkla kış ve bahar aylarında görülüyor. Direkt olarak insandan insana tükürük ve burun salgılarının damlacık yoluyla aktarılması yoluyla bulaşıyor. Bu nedenle kalabalık ortamlarda bulaşması kolaylaşıyor, okullarda ve aile içinde bireyler arasında yaygın olarak geçiş yapıyor. Enfekte kişinin salgılarının bulaştığı gıdaların tüketilmesi ile de bulaşabilmesi mümkün..

BETA HEMOLİTİK STREPTOKOK BELİRTİLERİ

Boğaz ağrısı ve yüksek ateş (38.5° C ve üzeri) virüsün belirtileri olarak öne çıkıyor. Bu şikayetlere kas ağrıları, baş ağrısı ve mide bulantısı da eşlik edebiliyor..

-Muayene bulgularında bademcik ve yutakta (farenks) kızarıklık ve beyazlıklar görülüyor..

Damakta kırmızı renkli döküntüler, boyun lenf bezlerinde büyüme olabiliyor..

-Çocuklarda mevcut tabloya karın ağrısı ve kusma da eşlik edebiliyor..

Yine grup bu bakterinin neden olduğu kızıl hastalığında gövdede, kasık bölgesinde ve kol altlarında kızarıklıklar görülüyor..

-Burun akıntısı, öksürük gibi soğuk algınlığı semptomları olan kişilerde streptokokkal farenjit olma olasılığı daha düşük..

BETA HEMOLİTİK STREPTOKOK LAR TEDAVİSİ

Beta hemolitik streptokok genellikle tedavi verilmeden de kendi kendini 3-4 günde sınırlayabilen bir enfeksiyon..

-Ancak antibiyotik tedavisi başlanması, erken dönemde semptomların hafiflemesini sağlıyor, hastalığın ilerlemesini ve komplikasyon gelişmesini ve çevreye bulaşmayı önlüyor..

Hastalığın ilerlemesiyle komplikasyon gelişmesi durumunda bademcikler çevresinde apse oluşması, boyun lenf bezlerinde enfeksiyon, orta kulak enfeksiyonu, menenjit ya da akut romatizmal ateş ve böbrek iltihabına yol açabilir..

-Antibiyotik tedavisi başlanan çocuklar tedavi başlangıcından 24 saat sonra okula dönebilirler..

Rahatsızlanan kişi ve yakınlarının tedaviyi düzenli kullanma konusunda bilgilendirilmesi rahatsızlık tekrarının önlenmesinde önemlidir..

STREP A OLARAK BİLİNEN “GRUP A STREPTOKOK” BAKTERİSİ

Strep A bakterisi art arda pek çok çocuğun hayatını kaybetmesi ile bu dönemde sağlık konusunda önemli gündem maddelerinden birini oluşturuyor..

Kış mevsimiyle birlikte kapalı ve kalabalık ortamlarda vakit geçirilmesi ile virüs ve bakterilerin yayılma hızı artıyor..

-Hastalığa yol açan bakterilerden biri de halk arasında Beta olarak bilinen Streptokok enfeksiyonları..

En çok çocukları etkileyen bu bakteri tedavi edilmemesi ve önlem alınmaması halinde ciddi sorunlara yol açabiliyor..

Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Hastalıkları ve Sağlığı Bölümü’nden Uz. Dr. Serap Sapmaz, son zamanlarda dünya üzerinde yaygın olarak görülen “Strep A” olarak bilinen “Grup A Streptokok” bakterisi hakkında bilgi verdi.

STREP A BAKTERİSİ HAKKINDA

GAS kısaltmasıyla da bilinen Grup A streptokok, genellikle boğazda ve ciltte bulunan bir bakteri türüdür..

-Grup A streptokok enfeksiyonları genellikle tonsilit olarak da adlandırılan boğaz ağrısına ve bademcik enfeksiyonuna neden olur..

Bu bakteri türü, kızıl hastalığına, impetigo ve selülit gibi cilt enfeksiyonlarına yol açabilir. Nadir durumlarda bakteri, invaziv grup A streptokok hastalığı (iGAS) olarak bilinen, yaşamı tehdit eden bir nekrotizan fasiit ve toksik şok sendromu tablolarına da sebebiyet verebilir..

-Bazı bireylerde A grubu streptokok enfeksiyonu, kalbe (romatizmal ateş olarak bilinen bir durum) veya böbreklere (glomerülonefrit olarak bilinir) zarar verebilecek ciddi komplikasyonlara yol açabilir..

Streptokok A, halk arasında da Beta olarak bilinir..

ÇOCUKLAR RİSK ALTINDA

A grubu streptokok bakterisi her insanda hastalığa sebep olabilir, ancak en fazla risk altında olan kişiler şöyle sıralanmaktadır..

1. 15 yaşa kadar olan dönemdeki çocuklar
2. 65 yaş üstü bireyler
3. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar
4. Kronik hastalığı bulunanlar
5. Hijyen kurallarına dikkat etmeyenler

Betanın saptanması önemli

Bu enfeksiyon, özellikle çocuklarda boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, bademcik iltihabı yani tonsilit denilen durum, kızıl hastalığı, selülit, impetigo denilen cilt hastalıkları, zatürre, böbrek iltihapları, kalp romatizması, akut romatizmal ateş ve toksik şok sendromuna neden olabilmektedir..

-Bu nedenle boğaz ağrısı olan çocuklarda mutlaka boğaz kültürü almak önemlidir..

Üst solunum yolu enfeksiyonlarının çoğu virüs kaynaklıdır. İstirahat ve bol sıvı alımı önerilir..

Vakit kaybedilmeden Hızlı Strep A testi yapılıp boğaz kültürü alınmalı

Boğazda beyaz iltihaplı yaraların çıkması, boyunda lenf bezlerinin büyümesi, damakta peteşi denilen kırmızı noktaların çıkması bu hastalıkta daha fazla görülmektedir..

-Boğaz ağrısı ve ateş şikayetiyle başvuran hastalarda “hızlı strep A testi” ile beraber boğaz kültürü alınmalıdır..

Eğer hızlı Strep A testi pozitif çıkarsa hemen antibiyotik tedavisine başlanmaktadır..

-Eğer testin sonucu negatif gelirse yüzde 25 oranında boğaz kültüründe üreme olabilmektedir. Bu nedenle boğaz kültürü sonucunun takip edilmesi çok önemlidir..

Test sonucunda “Boğaz kültüründe A grubu streptokok (Beta) üredi” ibaresi varsa vakit kaybedilmeden antibiyotik tedavisine başlanır..

Erken dönemde tedavi önem taşıyor

Hastalığın belirtilerinin başlamasıyla birlikte 9 gün içerisinde tedavi edilmesi gerekmektedir..

-Diğer boğaz enfeksiyonlarının hiçbir türünde antibiyotik kullanılması gerekmez ancak Beta’da tedavinin amacı kalp romatizması, böbrek iltihabını gibi komplikasyonları önlemektir..

Tedavilerde (alerji olmaması durumunda) tek doz penisilin iğnesi yapılabildiği gibi ağızdan antibiyotiklerin de 10 gün, 20 doz kadar kullanılması gerekir..

KORUNMA ÖNERİLERİNİ DİKKATE ALIN

Streptokok A grubu bulaşabilir..

-Bu nedenle bulaşı önlemek adına da hasta kişilerle sarılmak, tokalaşmak, ortak havlu kullanmak, ortak kaşık kullanmak gibi durumlardan kaçınılmalıdır..

-Kişisel hijyen tedbirlerine çok dikkat edilmelidir..

-Antibiyotik tedavisi başlandıktan 24-48 saat sonra bulaştırıcılık sonlanmaktadır..

-Tedavi almayan kişiler 2-3 haftaya kadar enfeksiyonu bulaştırabilmektedir..

Streptokok enfeksiyonu nedir?

Streptokok farenjiti ya da strep boğaz ağrısı “grup A streptokok” denilen bakteriden kaynaklanan bir hastalıktır. Streptokok farenjiti boğazı ve bademcikleri etkiler. Bademcikler, ağzın arka tarafında, boğazda yer alan iki bezedir..

Streptokok nelere sebep olur?

Bu enfeksiyon, özellikle çocuklarda boğaz ağrı, yutma güçlüğü, bademcik iltihabı yani tonsilit denilen durum, kızıl hastalığı, selülit, impetigo denilen cilt hastalıkları, zatürre, böbrek iltihapları, kalp romatizması, akut romatizmal ateş ve toksik şok sendromuna neden olabilmektedir..

Streptokok nasıl bulaşır?

Streptokok enfeksiyonu, solunum yolları ve tükürük yoluyla bulaşabilir..

Streptokok enfeksiyonu nasıl geçer?

Strep boğaz enfeksiyonu tanısı konursa doktorunuz tedavi etmek için bir antibiyotik yazar. Bu ilaçlar bakterinin ve enfeksiyonların yayılmasını önler. Strep enfeksiyonu için en sık kullanılan ilaçlar penisilin ve amoksisilindir. Enfeksiyonu tamamen öldürmek için antibiyotik tedavi rejiminizi bitirmeniz önemlidir..

Streptokok enfeksiyonu kaç günde geçer?

A grubu olarak adlandırılan Beta hemolitik streptokok enfeksiyonlarının bulaşma süreleri, yaklaşık 7 ile 10 gün arasındadır. Boğaz enfeksiyonlarında ateşleri genelde 5 gün içerisinde düşebilmektedir..

STREP A TESTİ NASIL YAPILIR?

Streptokok testi nasıl yapılır?

Hastadan başını geriye eğmesi ve ağzının olabildiğince geniş açmanız istenir.

Hastanın dilini bastırmak için bir dil bastırıcı kullanılır.

Boğaz ve bademciklerin arkasında örnek almak için pamuklu çubuk kullanılır.

Çubukla alınan numune laboratuvara gönderilir..

Streptokok nerelerde bulunur?

Streptokoklar; doğada oldukça yaygın olup; vücudun normal florasında bulunabildikleri gibi saprofit olarak süt ve süt ürünleri gibi gıda maddelerinde de rastlanılırlar. Ayrıca patojen olanları insan ve hayvanların çeşitli enfeksiyonlarının etkeni olarak görülür..