EKONOMİ

Cumhurbaşkanı, Milletvekili maaşları: Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de asgari ücret

.

İÇİNDEKİLER

Bunu paylaş:
Bunu beğen:

“ASGARİ ÜCRET DİĞER ÜLKELERDE NE KADAR?”

Milyonları ilgilendiren asgari ücret tartışmaları sürerken, Türk Lirası döviz kuru karşısında değersizleşmeye devam ediyor..

Türkiye’deki asgari ücrette diğer ülkelere nazaran dikkat çeken bir azalış gözlemleniyor..

Peki asgari ücret diğer ülkelerde ne kadar?

Artan döviz kuru karşısında Türk Lirası her geçen gün değer kaybetmeye devam ediyor..

Türkiye’deki asgari ücret Ocak 2021’deki dolar kuruna göre 87 dolar azaldı.. 2022 yılı için asgari ücret tartışmaları devam ederken zammın ne kadar olacağı ise henüz netlik kazanmadı..

Ancak yurttaşlar Türkiye’deki asgari ücret zammı kadar dünyadaki asgari ücret rakamlarını da merak ediyor..

Peki asgari ücret diğer ülkelerde ne kadar? En yüksek ve en düşük asgari ücret hangi ülkelerde?

1 Ocak 2021 tarihi itibarıyla Eurostat verilerine göre Avrupa Kıtası’ndaki bazı ülkelerin Euro cinsinden asgari ücretleri aşağıdaki gibidir.

Lüksemburg : 2202 Euro

İrlanda : 1724 Euro

Hollanda : 1685 Euro

Belçika : 1626 Euro

Almanya : 1614 Euro

Fransa : 1555 Euro

İspanya : 1108 Euro

Slovenya : 1024 Euro

Malta : 785 Euro

Portekiz : 776 Euro

Yunanistan : 758 Euro

Litvanya : 642 Euro

Slovakya : 623 Euro

Polonya : 614 Euro

Estonya : 584 Euro

Çekya : 579 Euro

Hırvatistan : 563 Euro

Letonya : 500 Euro

Romanya : 458 Euro

Macaristan : 442 Euro

Bulgaristan : 332 Euro

Türkiye: 248 Euro (11 Kasım 2021 kur rakamıyla hesaplanmıştır)

Cumhurbaşkanı maaşına 2022 yılı ocak ayından itibaren yüzde 14,4 oranında zam yapılarak 100 bin liranın üzerine çıkarılması cumhurbaşkanı, milletvekili maaşları ile asgari ücret arasındaki farkı tekrar gündeme getirdi..

Milletvekili maaşları ve asgari ücretin 2022 yılında ne olacağı henüz belirlenmedi fakat maaşların geçmiş yıllardaki seyri aradaki makasın giderek arttığını gösteriyor..

“CUMHURBAŞKANI MİLLETVEKİLİ MAAŞLARI VE ASGARİ ÜCRETİN YILLARA GÖRE SEYRİ ”

“CUMHURBAŞKANI, MİLLETVEKİLİ MAAŞLARI VE ASGARİ ÜCRETİN SON 5 YILDAKİ SEYRİ”

Cumhurbaşkanı milletvekili maaşları ve asgari ücret zam oranları

Cumhurbaşkanı, milletvekili ve asgari ücrete son 5 yılda yapılan zamlar karşılaştırıldığında en çok artışın yüzde 125,2 ile cumhurbaşkanı maaşında olduğu görülüyor..

Öte yandan aynı sürede asgari ücrete yapılan zam yüzde 101,2 oranında olurken milletvekili maaşındaki zam yüzde 45,6’da kaldı..

“ASGARİ ÜCRETLİ: AVRUPA ÜLKELERİNDE VE TÜRKİYE’DE ASGARİ ÜCRET”

“ALMANYA’DA ASGARİ ÜCRET NE KADAR?”

Almanya’da yeni koalisyon hükümetini kurmak için görüşmelerini sürdüren Sosyal Demokratlar, Yeşiller ve Liberallerin üzerinde uzlaştığı anlaşmaya göre yeni vergi artışına gidilmeyecek, ülkede saatlik asgari ücret de 12 euroya çıkarılacak..

Parti temsilcilerinin ön görüşmelerde üzerinde anlaştığı maddelerin partilerin karar organları tarafından da onaylanması gerekecek..

Yeşiller Eş Başkanı Annalena Baerbock, Hür Demokratik Parti Lideri Christian Lindner ve SPD Genel Başkanı Olaf Schulz cuma günü yaptıkları açıklamada “sürdürülebilir bir koalisyon anlaşmasına varılabileceğine ikna olduklarını” söylemişti..

Partilerin üzerinde uzlaştığı 12 sayfalık anlaşma metninde asgari ücretin saatlik 12 euroya çıkarılmasının yanı sıra, kömür santrallerinin 2030 yılına kadar kapatılması, yenilenebilir enerjiye geçiş dönemi için elektrik faturalarına eklenen ek vergilerin düşürülmesi, işsizlik parası olarak bilinen Hartz IV sistemi yerine ‘vatandaşlık parası’ verilmesi gibi maddeler içeriyor..

“İŞ DÜNYASI ASGARİ ÜCRETİN 12 EUROYA ÇIKARILMASINA KARŞI”

Almanya’da İşverenler Birliği Başkanı Rainer Dulger, asgari ücretin saatlik 12 euroya çıkarılmasının ‘çok tehlikeli’ olduğunu belirterek, bunun toplu iş sözleşmelerine ilişkin müzakereler üzerinde olumsuz etkisi olacağını söyledi..

Dulger, Funke gazetesine yaptığı açıklamada, 12 euroluk asgari ücret uygulamasının ekonomide öngörülemez zararlar doğurabileceğini ve bu durumun özellikle kalifiye olmayan çalışanlar için piyasa koşullarını zorlaştıracağı uyarısında bulundu..

Saatlik 12 euro asgari ücret uygulaması Sosyal Demokrat Parti’nin ön koşullarından biriydi. Hür Demokratlar ise karşı çıkıyordu..

*Emeklilik sistemi güçlendirilecek.

*Otobanlarda hız limiti olmayacak.

*Devlet yeni bir borçlanma yapmayacak.

*Vergi artışı olmayacak.

*Bundestag ve Avrupa Parlamentosu milletvekilleri için seçilme yaşı 16’a düşecek.

*Her yıl 400 bin yeni ev yapılacak. Bunun dörtte biri devlet tarafından sübvanse edilecek.

Partilerin üzerinde uzlaştığı diğer maddeler şöyle:

Almanya’da hükümet kurulması için yapılan bu ön anlaşma büyük önem taşıyor fakat yine de koalisyonun oluşturulması haftalar sürebilir..

“ALMANYA’DA ASGARİ ÜCRET”

Almanya’da asgari ücret mevcut durumda saatlik 9.60 euro..

Daha önce varılan anlaşmaya göre asgari ücretin 2021 yılının ocak ayından itibaren 9,50,

6 ay sonra 9,60,

1 Ocak 2022’de 9,82’ye ve

1 Temmuz 2022’den itibaren 10,45 euro olacağını açıklamıştı..

Ancak seçimleri kazanan Sosyal Demokrat Parti, asgari ücretin saatlik 12 euroya çıkarılması için ön şart koşmuştu.. Buna karşı çıkan Hür Demokratlar görüşmelerde ikna edildi. Bu rakama Yeşiller de destek verme kararı aldı..

“İTALYA DIŞINDA ASGARİ ÜCRET UYGULAMASININ OLMADIĞI BU ÜLKELERDE İŞSİZLİK ORANI OLDUKÇA DÜŞÜK.“

“ASGARİ ÜCRET SİSTEMİ NASIL OLUŞTU?”

Danimarka, İtalya, Kıbrıs, Avusturya, Finlandiya, İzlanda, Norveç, İsviçre ve İsveç gibi bazı Avrupa ülkelerinde asgari ücret bulunmuyor.

1980’li yılların başında Yeni Zelanda ve Avustralya asgari ücret uygulamasına başladıktan sonra, Avrupa ülkeleri de bu uygulamayı taklit ederek bir sistem oluşturdu.

Birçoğunun İskandinav ülkesi olduğu bu Avrupa devletleri, işçilere verilen ‘en düşük ücret uygulaması’ konusunda belirleyici faktörün ‘hükümetlerin olmaması gerektiğine’ karar kılarak, piyasa şartlarını ön plana çekti.

“SENDİKALAR VE İŞÇİ DERNEKLERİ BELİRLEYİCİ FAKTÖR”

Söz konusu ülkelerde her sektörde farklı asgari ücret ödeniyor ve bu rakamı sendikalar ve işçi dernekleri belirliyor.

Bunun yanında işverenlerle yapılan bazı bireysel pazarlıklar da bu konuda etken faktörler arasında yer alıyor.

Bu uygulamayı en iyi yapan ülkelerden biri de İsveç.

Bu ülkede asgari ücret sektörden sektöre değişse de ortalama en düşük seviye 13.000 kron civarında (7.800 TL). Bu oran her sene yaklaşık yüzde 2.5 artış gösterse de işçinin performansına göre daha artabiliyor.

“HER İŞ KOLUNUN ŞARTLARINA GÖRE ASGARİ ÜCRETİ FARKLI BELİRLENİYOR”

İsveç’te her işçi sendikası ‘Kollektivavtal’ adı verilen ‘toplu pazarlık sözleşmeleri’ hazırlayarak, o endüstrideki şartları belirliyor.

Ayrıca; aynı işi yapan fakat farklı eğitim seviyelerine sahip işçiler bireysel olarak değerlendiriliyor.

Kısaca, ‘iş kolunun zorluğu’, ‘işçinin eğitim seviyesi’ ve diğer etkenler de eklenince asgari ücretin belirlenmesinde adil bir sistemin ortaya çıkarılması amaçlanıyor.

“YILDA EN AZ 41 GÜN İZİN HAKKI”

10 milyon nüfuslu İsveç’te neredeyse her çalışan, ülkedeki 60’ı aşkın sendika ya da 50’ye yakın işçi derneğinden en az birine üye.

Ülkede asgari ücret, ortalama bir maaşın yüzde 60-70’ine denk düşüyor.

Haftalık 40 saat çalışma izni bulunurken, her işçinin 25 gün yıllık izin ve 16 gün kamu tatilinden yararlanma hakkı var. Ayrıca, hastalık, hamilelik, babalık izni ve diğer özel durumlarda da işçilere çalışmama ve ücret alma hakkı tanınıyor.

En yüksek asgari ücret İsviçre’de

İsviçre‘de en düşük ücret alan işçiler ortalama saat başına 25 ABD Doları kazanıyor.

Norveç‘te her meslek branşında farklı ücret uygulaması olsa da ortalama asgari ücret 16-21 dolar arasında değişiyor.

İzlanda‘da ise aylık en düşük ücret 2.200 dolar (12.650 TL) civarında veriliyor.

Danimarka‘daysa bir işçi saatlik en az (ortalama) 20 dolar civarında kazanıyor.

“TÜRKİYE ASGARİ ÜCRETİN SATIN ALMA GÜCÜNDE AVRUPA’DA 15 ÜLKENİN ÖNÜNDE”

Avrupa İstatitik Ofisi’nin (Eurostat) verilerine göre Ocak 2009’da Türkiye’de brüt aylık asgari ücret 310 euro iken Ocak 2019’da 422 Euro’ya kadar çıktı.

10 senede gerçekleşen 112 euroluk artış yüzde 36’ya karşılık geliyor.

Asgari ücretin satın alma gücüne göre bakıldığında Türkiye 25 Avrupa ülkesi içinde bu alanda 10. sırada. Satın alma gücü standardına göre Türkiye’nin puanı 1033.

Danimarka, İtalya, Kıbrıs, Avusturya, Finlandiya ve İsveç gibi bazı Avrupa ülkelerinde asgari ücret bulunmuyor.

Bu ülkeler dışında kalan 25 Avrupa ülkesinde asgari ücretin satın alma gücüne bakıldığında

*Zirvede 1636 puan ile Lüksemburg var.

*Almanya (1497),

*Hollanda (1459),

*Belçika (1435),

*Fransa (1379),

*İngiltere (1323),

*İrlanda (1301),

*İspanya (1135),

*Slovenya (1044) takip ediyor.

Türkiye asgari ücretin satın alma gücü standardında 15 Avrupa ülkesinin önünde yer alıyor.

*1033 puanlı Türkiye’den sonra sıralanan ülkeler şöyle:

*Malta (927),

*Polonya (920),

*Yunanistan (900),

*Romanya (846),

*Litvanya (844),

*Portekiz (807),

*Macaristan (748),

*Slovakya (740),

*Çekya (735),

*Estonya (674),

*Sırbistan (573),

*Bulgaristan (566),

*Hırvatistan (506) ve

*Arnavutluk (383).

Türkiye’de asgari ücretin alım gücü 20 senede yüzde 169 arttı

1999’da Türkiye’de asgari ücretin satın alma gücü 384 iken 2019’da 1033’e yükseldi. Bu da aradaki 20 yılda alım gücünün yüzde 169 arttığını gösteriyor.

Bu alanda en fazla artış oranı ise Doğu Avrupa ve Balkan ülkelerinde görüldü.

1999 ile 2019 yılındaki asgari ücretin satın alım gücü standardı karşılaştırıldığında;

*Sırbistan’da yüzde 1555 artış yaşandı.

*Bu oran Romanya’da yüzde 999,

?Bulgaristan’da yüzde 483 oldu.

Satın alma gücü paritesi (SGP) ayrıntılı olarak tanımlanmış mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanıyor.

Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları giderilmekte ve uluslararası anlamda gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabiliyor. Bu pariteden yola çıkarak satın alma gücü standardı hesaplanıyor. Bu standart, ülkeler arası karşılaştırma yapmaya imkan veriyor.

“AVRUPA ÜLKELERİNDE ASGARİ ÜCRET NE KADAR?”

*Lüksemburg, brüt asgari ücret 2 bin 71 Euro,

*İrlanda, bin 656 Euro,

*Hollanda (1636),

*Belçika (1594),

*Almanya (1557),

*İngiltere (1525),

*Fransa (1521)

*Türkiye bu ülkelerden sonra aylık 422 Euro ile sondan 5. sırada yer alıyor.

*Karadağ (331) izliyor.

*Sırbistan (308),

*Bulgaristan (286),

*En düşük asgari ücret ise 211 Euro ile Arnavutluk’ta.

İngiltere asgari ücrete yüzde 28 zam yapacak, diğer ülkelerde asgari ücret ne kadar?

İngiliz hükümeti’nin planı 2024’e kadar asgari ücretin saatini 10,5 sterlin yapmak.

İngiltere’de 25 yaşından büyükler için asgari ücretin saati şu an 8,21 sterlin. Bu da önümüzdeki 5 yıl içinde asgari ücretin yüzde 28 artacağı anlamına geliyor.

Muhalefetteki İşçi Partisi ise bu plana öfkeli.

İşçi Partisi asgari ücretin saatinin 16 yaşından büyük herkes için 10 sterlin olmasını ve bunun hemen uygulamaya geçmesini talep ediyor.

“ASGARİ ÜCRETLE HANGİ ÜLKEDE KAÇ KİLOGRAM ET ALINABİLİR?”

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) verilerine göre;

Türkiye’de 2018’de kişi başı yıllık 10.5 kg büyükbaş hayvan eti tüketildi. 1998’de 4.2 kilogram olan bu miktarın son 20 yılda kademeli olarak arttığı görülüyor.

Dana bifteğin euro üzerinden ortalama kg fiyatı dikkate alındığında Türkiye’de brüt asgari ücretle yaklaşık 44 kg et alınabiliyorken, bu rakam Fransa’da 96 kilograma kadar çıkıyor.

FAO ve OECD verilerine göre asgari ücretle en fazla etin alındığı ülke;

*188 kg et ile İrlanda,

*185 kg ile İngiltere,

*140 kg ile Almanya,

*116 kg ile Belçika ve

*115 kg ile Lüksemburg yer alıyor.

Lüksemburg’u Hollanda, İspanya, Fransa, Slovenya ve Yunanistan takip ediyor. Bulgaristan 42 kilo et ile Türkiye’nin altında yer alıyor.

“TÜRKİYE’NİN AB ÜLKELERİ ARASINDA İŞ GÜCÜ MALİYETİ VE ASGARİ ÜCRETTEKI SON DURUMU”

İş gücü maliyeti üretim birimi başına düşen işçilik masraflarını gösteriyor. Yani şirketlerin istihdam için ödediği toplam maliyettir.

Türkiye’de çalışanların maliyetlerinin yaklaşık yüzde 75,4’ünü ücretler oluştururken yüzde 17,6’sı sosyal güvenlik ödemelerine ayrılıyor.

Yabancı sermayenin Çin’e gitmesinin en önemli nedenlerinden biri aylık ücretlerin düşük olması.

Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat’ın verilerinde göre: AB ülkelerinde saatlik iş gücü maliyeti 5,4 euro ile 43,5 euro arasında değişiyor.

En yüksek iş gücü maliyetleri Danimarka, Lüksemburg ve Belçika’da, en düşük ise Bulgaristan, Romanya ve Litvanya’da ölçüldü.

2016 verilerine göre;

Türkiye’de bir saatlik iş üçü maliyeti 5,4 euro,
Romanya (5,3€),
Bulgaristan’dan (4,5€) yüksekti.

Ancak 2018’de yaklaşık 5 euroya kadar düşen bu rakam ile Türkiye AB üyeleri arasında iş gücü maliyetinin en ucuz ülkesi oldu.

Buna göre Danimarka’da bir kişi çalıştırmak Türkiye’den yaklaşık 10 kat daha maliyetli.

“ASGARİ ÜCRETE YAPILAN ZAMLAR YABANCI YATIRIMCIYI ETKİLEMEDİ”

Son yıllarda Türkiye’de, Türk Lira’sı bazında, iş gücü maliyeti önemli ölçüde arttı. TÜİK verilerine göre saatlik iş gücü maliyeti endeksi, 2019 yılının 1’nci çeyreğinde 2016 yılın aynı çeyreğine göre yüzde 59 arttı.

Bu artışın temel sebeplerinden biri asgari ücretteki artışa dayanıyor. 2016’da 1647 TL (brüt) olan asgari ücret 2019’da 2.558 TL‘ye (brüt) yükseldi. Ama bu zamlar yabancı yatırımcıyı çok etkilemedi, çünkü aynı süre zarfında Türk Lira’sı Dolar ve Euro karşısında önemli ölçüde değer kaybetti.

Euro bazında, Türkiye AB ülkeleri arasında asgari ücretin en düşük olduğu ülkeler arasında girdi.

“TÜRK LİRA’SININ DEĞER KAYBETMESİ YATIRIMCILAR İÇİN AVANTAJ MI?”

Ocak 2016 ayı başında 3,2 seviyesinde olan Euro, Ağustos 2019’da 6.34 TL’den işlem görüyor.

Buna göre, Euro, Türk Lirası karşısında son 3,5 sene içerisinde yaklaşık yüzde 100 değer kazandı.

Türk Lirası, son yıllarda Arjantin Pesosu ile birlikte Dolar ve Euro karşısında en çok değer kaybeden para birimi konumunda.

Yatırımcılar için döviz kurlarındaki hareketlilik ve belirsizlikler hem karlılığı hem de üretim yeri tercihlerini etkiliyor.

Bir ülkenin parasının diğer ülke para birimleri karşısında değer kaybetmesi, o ülkedeki iş gücü maliyetinin düşmesi anlamına geliyor. Bu durumda yabancı sermaye, parası değer kaybeden ülkelere yöneliyor.

Ancak yabancı yatırımcılar sadece döviz ve iş gücü maliyetine göre karar almıyor.

“EKONOMİK VE SİYASİ İSTİKRARIN ÖNEMİ”

Bir ülkenin makro ekonomik yapısındaki değişimler, mali ve yapısal reformlar yabancı yatırımı ikna etmek için önemli bir faktör.

Güven ortamına oldukça önem veren yatırımcılar, siyasi ve ekonomik istikrarın olmadığı ülkeleri tercih etmiyor.

Ayrıca ekonomistler, yatırımcılar için en uygun zeminin oluşturulması için hukukun üstünlüğünün önemine vurgu yapıyor.

Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç:

“Ülkemizin çok ihtiyaç duyduğu yatırımların yeniden başlayabilmesi için yatırım ortamının hem yerli hem de yabancı yatırımcılar için iyileştirilmesi gerekiyor. Tüm yatırımcılar hükümetin açıklayacağı yapısal dönüşüm ve ekonomik istikrar programını merakla bekliyor” ifadelerini kullanmıştı.

ABD merkezli düşünce kuruluşu Freedom House’un her yıl yayımladığı endeksteki bazı verilere değinen Koç, dünya genelinde özgür ve adil seçimler, basın özgürlüğü, azınlık hakları ve hukukun üstünlüğü gibi temel demokratik hak ve özgürlüklerin son on senedir düşüş eğiliminde olduğunu bildirdi.

“AB’DE EN YÜKSEK ASGARİ ÜCRET LÜKSEMBURG, EN DÜŞÜK BULGARİSTAN’DA; TÜRKİYE KAÇINCI SIRADA?”

Avrupa Birliği istatistik ajansı Eurostat 1 Ocak 2021 itibariyle üye ülkelerdeki brüt asgari ücreteri yayınladı. Buna göre en yüksek asgari ücret 2202 euro ile Lüksemburg’da olurken son sırayı 332 euroyla Bulgaristan aldı.

1 Ocak kuruna göre de Türkiye’de 3 bin 577 lira olan brüt asgari ücret euroya çevrildiğinde 392 euro ile Bulgaristan’ın önünde sondan ikinci sırada yer almış oldu..

“6 ÜLKEDE ASGARİ ÜCRET YOK”

Avrupa Birliği’ne üye 27 ülkeden altısında asgari ücret uygulanmıyor. Bu ülkeler Danimarka, İtalya, Kıbrıs, Avusturya, Finlandiya ve İsveç..

Bu ülkeler dışındakiler karşılaştırıldığında ise birlik genelinde hem coğrafi olarak hem de gelir seviyesi olarak asgari ücret dağılımının üçe ayrıldığı görülüyor..

Birliğin kuzey ve batısında yer alan 6 ülkede asgari ücret 1500 eronun üzerinde. Lüksemburg’da 2 bin 202 euro olan brüt asgari ücret İrlanda’da bin 724, Hollanda’da bin 685, Belçika’da bin 626, Fransa’da bin 555 euro oldu..

Avrupa’nın güneyindeki 5 ülkede ise asgari ücretler 700 euro ile bin 100 euro arasında değişti. Buna göre İspanya’da bin 108 euro olurken Slovenya’da bin 24, Malta’da 785, Portekiz’de 776 ve Yunanistan’da 758 euro oldu..

Doğudaki ülkelerde ise brüt asgari ücret 700 euronun altında kaldı. Litvanya’da 642, Slovakya’da 623, Polonya’da 614, Estonya’da 584, Çekya’da 579, Hırvatistan’da 563, Letonya’da 500, Romanya’da 458, Macaristan’da 442 ve Bulgaristan’da 332 euro oldu..

“SATIN ALMA GÜCÜNE GÖRE FARKLILIKLAR AZALIYOR”

Avrupa Birliği genelinde en yüksek asgari ücret en düşük asgari ücretin 6,6 katı oldu..

Fakat Eurostat ülkeler arasındaki fiyat farkları hesaba katıldığında yani satın alma gücüne göre sıralandığında ülkeler arasındaki farkların azaldığını açıkladı..

Bu farklılıklar ortadan kaldırıldığında Bulgaristan’da brüt asgari ücret 623 birim olurken Lüksemburg’da bin 668 birim oldu. Yani en yüksek ve en düşük asgari ücret arasındaki fark 2,7 kata düşmüş oldu..

“TÜRKİYE’DE 2002’DEN BU YANA ASGARİ ÜCRET VE ENFLASYON NE KADAR ARTTI?”

Asgari Ücret Komisyonu 2021 yılı için asgari ücreti belirledi. Brüt asgari ücret yüzde 21,56 artarak 3 bin 577,5 liraya yükseldi. Net asgari ücret ise 2 bin 825 lira 90 kuruş olarak belirlendi..

Resmi verilere göre asgari ücret 2002-2020 yılları arasında yüzde 1163 artarken enflasyon ise aynı dönemde yüzde 409 artış gösterdi..

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın verilerine göre 2002 yılında ortalama 184 TL olan net asgari ücret 2020 yılında 2324 TL idi. Bu da 17 yılda nominal olarak yüzde 1161,7 artış anlamına geliyor..

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ise Aralık 2002 Aralık ayından Kasım 2020’e kadar yüzde 409 arttı..

Bu veri; Aralık 2002’de 100 liraya alınan bir mal sepetinin Kasım 2020’de 509 TL’ye alınabildiği anlamına geliyor..

“ASGARİ ÜCRETE 3 DEFA ENFLASYONDAN DÜŞÜK ZAM GELDİ”

2002-2020 yılları arasında asgari ücrete sadece 2 sene enflasyondan daha düşük zam yapıldı. Bunlar; 2006, 2008 ve 2016 yılları. Diğer tüm yıllarda ise az farkla da olsa asgari ücret enflasyon artışından daha fazla zamlandı.

2003, 2007 ve 2015 yılları sonunda asgari ücrette kayda değer artışlar dikkat çekti. Zamlar bir sonraki yıl devreye girerken bu üç senede asgari ücrete gelen zam ile enflasyon arasındaki fark sırasıyla yüzde 19, yüzde 11 ve yüzde 25 oldu. Bu farklar asgari ücretteki reel artışın ana kaynağı oldu..

2003 yılı sonunda 226 TL olan asgari ücret 2004’te 310,7 liraya çıkarken zam oranı yüzde 37,48 oldu. 2003 sonunda enflasyon bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 18,4 olurken reel artış yüzde 19’u geçti..

“2015 SONUNDA ASGARİ ÜCRETE YÜZDE 33 ZAM”

2015’te 974,8 lira olan asgari ücret 2016 yılında 1300,9 liraya çıkarken zam oranı yüzde 33,46 oldu. 2015 yılında TÜFE ise yüzde 8,53 gerçekleşti. Reel artışa işaret eden aradaki fark ise yüzde 25’i buldu..

“2020’DE ASGARİ ÜCRETE YÜZDE 21,56 ZAM”

2020’te 2 bin 324 lira olan asgari ücret 2021 yılı için 2 bin 825 liraya çıkarken zam oranı yüzde 21,56 oldu. 2020 yılında enflasyon (kasım ayına kadar) yüzde 12,4. Yani asgari ücretteki reel artış yüzde 9,16 oldu..

“ÖNEMLİ OLAN REEL ARTIŞ”

Asgari ücrette önemli olan reel artış. Bir başka ifadeyle, asgari ücretin enflasyon karşısında ezilmemesi. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk 2002-2019 arasındaki 17 yıllık dönemde asgari ücrette reel artışın yüzde 150 olduğunu söyledi..

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na göre Aralık 2002 ile Temmuz 2020 arasında asgari ücretteki reel artış yüzde 132,3 oldu..

Bu fark ise iki kurum arasındaki hesaplama farkından dolayı. Asgari ücrette çoğu zaman yılın ilk yarısında ve ikinci yarısında iki farklı asgari ücret uygulandı. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı hesaplamalarda yılın ortalamasını alıyor ve ekonomi dünyasında bu hesap esas alınıyor..

Bu haber ve grafikteki bilgiler de Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı verileri doğrultusunda yıllık ortalamaya dayanıyor. Enflasyon oranı ise her yıl aralık ayında bir önceki yılın aralık ayına göre TÜFE’yi ifade ediyor..

“TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİNDE ASGARİ ÜCRET NE DURUMDA?”

Türkiye’de 2021 yılında geçerli olacak asgari ücret brüt 3 bin 577 lira 50 kuruş, net 2 bin 825 lira 90 kuruş olarak belirlendi..

Fransa gibi bazı Avrupa ülkelerinde asgari ücret her yılbaşından itibaren otomatik olarak güncelleniyor.

Avrupa Komisyonu da kasım ayında üye ülkelere gönderdiği bir direktifte asgari ücretin ekonomideki gelişmelere oranla daha şeffaf belirlenmesini sağlamak amacıyla yeni bir yönetmelik ihtiyacına dikkat çekti.

Mevcut verilere göre Türkiye ve Avrupa ülkelerinde asgari ücret ne durumda?

Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) verilerine göre Avrupa’da aylık asgari ücretin en yüksek olduğu ülke Lüksemburg. Bazı ülkelerin 2021 yılında geçerli olacak asgari ücret verileri şimdiden biliniyor olsa da bazı AB ülkelerinin asgari ücret verileri 2020 yılının ortalarına ait.

Asgari ücretin en yüksek olduğu ülke Lüksemburg’da brüt asgari ücret 2 bin 142 euro. İkinci sırada bin 656 euro ile İrlanda var. Bu ülkeleri Hollanda (1636), İngiltere (1599), Belçika (1594), Almanya (1584) ve Fransa (1539) takip ediyor.

Aşağıdaki tabloda Avrupa ülkeleri ve Türkiye’nin asgari ücret miktarını görebilirsiniz.

En düşük asgari ücret 213 euro ile Arnavutluk’ta. Bu ülkeyi Bulgaristan (312), Karadağ (331), Sırbistan (343) ve Türkiye (yaklaşık 390 euro) izliyor.

Türkiye’nin asgari ücrette geride bıraktığı tek AB üyesi Bulgaristan oldu.

Danimarka, İtalya, Kıbrıs, Avusturya, Finlandiya ve İsveç gibi bazı ülkelerde ise asgari ücret bulunmuyor. Almanya’da ocak ayından itibaren saatlik asgari ücret 9.35’ten 9.50 euroya yükselecek.

“TÜRKİYE ASGARİ ÜCRETİN SATIN ALMA GÜCÜNDE AVRUPA’DA 15 ÜLKENİN ÖNÜNDE”

Türkiye’de ekonomide son dönemde yaşanan daralma ve dövizdeki dalgalanmaya rağmen brüt asgari ücret euro bazında son 10 yılda yüzde 36 oranında arttı. Avrupa İstatitik Ofisi’nin (Eurostat) verilerine göre Ocak 2009’da Türkiye’de brüt aylık asgari ücret 310 euro iken Ocak 2019’da 422 Euro’ya kadar çıktı.

10 senede gerçekleşen 112 euroluk artış yüzde 36’ya karşılık geliyor..

Asgari ücretin satın alma gücüne göre bakıldığında Türkiye 25 Avrupa ülkesi içinde bu alanda 10. sırada..

Eurostat’ın açıkladığı 2019 yılı ikinci yarısına ait satın alma gücü standardına göre Türkiye’nin puanı 1033. Danimarka, İtalya, Kıbrıs, Avusturya, Finlandiya ve İsveç gibi bazı Avrupa ülkelerinde asgari ücret bulunmuyor..

Bu ülkeler dışında kalan 25 Avrupa ülkesinde asgari ücretin satın alma gücüne bakıldığında Türkiye 10. sırada. Zirvede 1636 puan ile Lüksemburg var. Bunu sırasıyla Almanya (1497), Hollanda (1459), Belçika (1435), Fransa (1379), İngiltere (1323), İrlanda (1301), İspanya (1135) ve Slovenya (1044) takip ediyor. .

“TÜRKİYE 15 ÜLKENİN ÖNÜNDE”

Türkiye asgari ücretin satın alma gücü standardında 15 Avrupa ülkesinin önünde yer alıyor. 1033 puanlı Türkiye’den sonra sıralanan ülkeler şöyle:

Malta (927), Polonya (920), Yunanistan (900), Romanya (846), Litvanya (844), Portekiz (807), Macaristan (748), Slovakya (740), Çekya (735), Estonya (674), Sırbistan (573), Bulgaristan (566), Hırvatistan (506) ve Arnavutluk (383)..

“TÜRKİYE’DE ASGARİ ÜCRETİN ALIM GÜCÜ 20 SENEDE YÜZDE 169 ARTTI”

Eurostat verileri her ülkedeki asgari ücretin satın alma gücünün yıllar içinde nasıl değiştiğini de gösteriyor. 1999’da Türkiye’de asgari ücretin satın alma gücü 384 iken 2019’da 1033’e yükseldi. Bu da aradaki 20 yılda alım gücünün yüzde 169 arttığını gösteriyor..

Bu alanda en fazla artış oranı ise Doğu Avrupa ve Balkan ülkelerinde görüldü. 1999 ile 2019yılındaki asgari ücretin satın alım gücü standardı karşılaştırıldığında Sırbistan’da yüzde 1555 artış yaşandı. Bu oran Romanya’da yüzde 999, Bulgaristan’da yüzde 483 oldu..

Türkiye’nin üzerinde artış gerçekleşmesine rağmen bu ülkelerdeki asgari ücretin satın alma gücü Türkiye’nin aşağısında yer alıyor..

Satın alma gücü paritesi (SGP) ayrıntılı olarak tanımlanmış mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanıyor..

Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları giderilmekte ve uluslararası anlamda gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabiliyor. Bu pariteden yola çıkarak satın alma gücü standardı hesaplanıyor. Bu standart, ülkeler arası karşılaştırma yapmaya imkan veriyor.

“AVRUPA ÜLKELERİNDE ASGARİ ÜCRET NE KADAR?”

Avrupa’da aylık asgari ücretin en yüksek olduğu ülke Lüksemburg..

Bu ülkede brüt asgari ücret 2 bin 71 Euro. İkinci sırada bin 656 Euro ile İrlanda var. Bu ülkeleri Hollanda (1636), Belçika (1594), Almanya (1557), İngiltere (1525) ve Fransa (1521) takip ediyor..

En düşük asgari ücret ise 211 Euro ile Arnavutluk’ta. Bu ülkeyi, Bulgaristan (286), Sırbistan (308), ve Karadağ (331) izliyor. Türkiye bu ülkelerden sonra aylık 422 Euro ile sondan 5. sırada yer alıyor..

“BAKAN ZÜMRÜT: TÜİK’E İNANMIYORSUNUZ, EUROSTAT’A BAKIYORUZ”

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk bu hafta mecliste Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlığının bütçe görüşmeleri sırasında asgari ücretle ilgili soruları yanıtladı..

Bakan Selçuk, “Şimdi ‘Satın alma paritesi üzerinden düştü’ diyorlar. Biz bakıyoruz verilere -bize inanmıyorsunuz, TÜİK’e inanmıyorsunuz- Eurostat’a bakıyoruz. 2018’de asgari ücretin satın alma paritesi sıralamasında 11’inci sıradayız. 2019’a geldiğimizde 10’uncu sıradayız..

Dolayısıyla daha iyi bir durumdayız. Ve Türkiye satın alma gücüne göre asgari ücrette Temmuz2019 değerlerine göre çoğu ülkeden Polonya, Yunanistan, Romanya gibi ülkelerden de yüksekte. Ben verilerle konuşuyorum ama inanıp inanmamak da sizin tercihiniz.” yorumunu yaptı..

“AVRUPA’DA EN FAZLA ASGARİ ÜCRETLİ ÇALIŞAN ORANI TÜRKİYE’DE”

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2014 verilerine göre Türkiye’deki kayıtlı işçilerin yüzde 40’dan fazlası asgari ücretle çalışıyor. 2010 yılı verilerine göre Avrupa’da asgari ücretle çalışan işçi oranının en yüksek olduğu ülke açık ara Türkiye..

Kayıt dışı çalışanlar ve asgari ücret primi tanımı hesaba katıldığında Türkiye’deki oran yüzde 40’tan daha yüksek. Hükümet ise asgari ücretle çalışan işçi sayısını açıklamıyor. Muhalefet partilerinin bu konudaki soru önergeleri de hükümet tarafından yanıtlanmıyor..

Türkiye’de asgari ücretle çalışan kişi sayısı da dahil olmak üzere bu konudaki tüm bilgiler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından tutuluyor. Ancak SGK asgari ücretle çalışan işçi sayısını açıklamıyor. Türkiye’de asgari ücretle çalışan işçi sayısına ilişkin en son bilgi 2014 yılına ait..

“2014’TE ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞAN SAYISI 4,97 MİLYON”

24. Dönem MHP Ankara Milletvekili Özcan Yeniçeri’nin dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’e verdiği soru önergesine verilen cevaba göre 2014 Temmuz ayı itibariyle asgari ücretle çalışan işçi sayısı 4 milyon 970 bin 737..

Yine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, Temmuz 2014’te ülkede toplam kayıtlı işçi sayısı 12 milyon 287 bin 238. Bu da toplam kayıtlı işçi sayısının yüzde 40,45’inin asgari ücret üzerinden çalıştığı anlamına geliyor..

*Türkiye’de asgari ücretle çalışan işçilerin sayısı*

“AVRUPA’DA ASGARİ ÜCRETLE EN FAZLA ÇALIŞAN ORANI TÜRKİYE’DE”

Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) hangi ülkede işçilerin yüzde kaçının asgari ücretle çalıştığına ilişkin bir araştırması da bulunuyor..

Araştırma 2010 ve 2014yıllarına dair veriler içeriyor ancak Türkiye’ye ilişkin 2014 verileri yer almıyor. Eurostat asgari ücretle çalışan oranını teknik olarak “asgari ücretin yüzde 105’inden daha az kazananlar” olarak ifade ediyor..

Buna göre 2010yılında Türkiye’de asgari ücretle çalışan oranı yüzde 43. Ancak bu araştırma en az 10 işçi çalıştıran iş yerlerini kapsıyor. 10’dan daha az işçi çalıştıran firmalar da eklendiğinde bu sayının ciddi oranda yükselmesi bekleniyor..

“TÜRKİYE’DE ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞAN ORANI YÜZDE 42,9 BELÇİKA’DA YÜZDE 1,1”

Türkiye bu alanda yüzde 42,9 ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında açık ara zirvede yer alıyor..

Türkiye’ye en yakın ülke yüzde 19,2 ile Slovenya iken üçüncü sırada yüzde 16,8 ile Portekiz bulunuyor..

Belçika’da ise asgari ücretle çalışan işçi oranı yüzde sıfır. Bu oran İspanya’da yüzde 1,1, Çekya’da yüzde 1,9 ve Macaristan’da yüzde 3,2. AB’nin büyük ülkeleri İngiltere’de ise yüzde 4,9 ve Fransa’da yüzde 8,3..

“GERÇEK SAYI BU MU? KAYIT DIŞI İSTİHDAM NE KADAR?”

Öte yandan SGK’nın açıkladığı tüm bu veriler kayıtlı işçileri içeriyor. Kayıt dışı istihdam hesaba katıldığında Türkiye’de 2014 yılında asgari ücretle çalışanların oranı yüzde 50’leri buluyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Temmuz 2014’te kayıt dışı istihdam sayısı 9 milyon 622 bin..

Bunların 3 milyon 524 bini “ücretli veya yevmiyeli”lerden oluşuyor. Bu kişilerin çok büyük bir kısmı asgari ücret veya daha düşük ücrete çalışıyor. Kayıt dışı istihdamın diğer kalemleri olan “işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçileri” bu hesaplamaya dahil değil..

Ayrıca SGK verileri; primleri sadece asgari ücretten yatırılan işçileri kapsıyor. Birçok iş yerinde işçilere yemek ve yol ücreti de ödeniyor. Eğer yemek ve yol ücreti SGK primine yansıtılırsa bu işçiler asgari ücretten daha fazla kazanmış görünüyor..

Muhalefet milletvekilleri AKP hükümetine 2014 yılından sonra da bir çok soru önergesi vererek Türkiye’de asgari ücretle çalışan işçi sayısını sordu. Ancak bunlar dönemin çalışma ve sosyal güvenlik bakanları ile Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından yanıtlanmadı..

Öte yandan geçtiğimiz hafta bir toplantıda konuşan eski Ekonomi Bakanı Ali Babacan, Türkiye’de çalışanların yaklaşık yarısının asgari ücretlilerden oluştuğunu söyledi..

“ASGARİ ÜCRETLE HANGİ ÜLKEDE KAÇ KİLOGRAM ET ALINABİLİR?”

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) verilerine göre Türkiye’de 2018’de kişi başı yıllık 10.5 kg büyükbaş hayvan eti tüketildi. 1998’de 4.2 kilogram olan bu miktarın son 20 yılda kademeli olarak arttığı görülüyor..

Ancak Türkiye, alım gücüne göre Avrupa’da etin en pahalı olduğu ülkeler arasında bulunuyor. Sürekli artan nüfusa rağmen hayvan sayısının giderek azalmasından dolayı Türkiye, et tedarikinde dışa bağımlı hale geldi. Avrupa Birliği verilerine göre Türkiye, 2018 yılının ilk altı ayında Avrupa Birliği’nden en fazla et alan ülke oldu..

Dana bifteğin euro üzerinden ortalama kg fiyatı dikkate alındığında Türkiye’de brüt asgari ücretle yaklaşık 44 kg et alınabiliyorken, bu rakam Fransa’da 96 kilograma kadar çıkıyor..

Türkiye bu rakamla AB ülkeleri arasında sadece Bulgaristan’ın önünde yer alıyor..

FAO ve OECD verilerine göre asgari ücretle en fazla etin alındığı ülke 188 kg et ile İrlanda, 185 kg ile İngiltere, 140 kg ile Almanya, 116 kg ile Belçika ve 115 kg ile Lüksemburg yer alıyor..

Lüksemburg, Avrupa’da asgari ücretin en yüksek olduğu ülke olmasına rağmen et fiyatlarının daha pahalı olması nedeniyle birçok ülkenin gerisinde bulunuyor. Lüksemburg’u Hollanda, İspanya, Fransa, Slovenya ve Yunanistan takip ediyor. Bulgaristan 42 kilo et ile Türkiye’nin altında yer alıyor.

“ASGARİ ÜCRETLE GEÇİM, İŞSİZLİK, PANDEMİ: TÜRKİYE’DE YOKSULLUK ÇEKENLER ANLATIYOR”

Kent yoksulluğu… Artan gelir eşitsizliği, derinleşen ekonomik kriz ve Covid-19 salgınıyla geçen 2020’de Türkiye’de yaşayanların hayatına iyiden iyiye girmeye başlayan bir kavram..

Pandemi nedeniyle işyerini kapatan esnaf, günlük yevmiye usulü para kazananlar, asgari ücretliler, işsizler ve daha fazlası kent yoksulluğu yaşıyor..

Temel ihtiyaçlarını karşılayabiliyor ama bunun ötesine geçemiyorlar..

Dışarıdan bakınca yoksulluğa dair pek bir iz taşımayanların kimi iyi eğitim almış, kiminin belki sadece başını sokacak bir evi var ve iyi giyimli, fakat ortak sıkıntıları geçim darlığı..

“TÜRKİYE HANE HALKININ YÜZDE 10’DAN FAZLASI SON 10 YILDA ‘SÜREKLİ YOKSULLUK’LA TANIŞTI”

İstanbul’da kent yoksulluğu alanında çalışmalar yapan Derin Yoksulluk Ağı, pandeminin yoksulluk çeken kişiler üzerinde yarattığı etkiye dair iki rapor yayınladı..

Rapora göre; salgınla birlikte alınan tedbirler, evde kal çağrıları ve salgının yarattığı sağlık riskinin etkileri her hanede aynı olmadı..

Var olan ekonomik krizin yanı sıra pandeminin getirdiği yeni koşullar zaten geçinmekte güçlük yaşayan bireyleri açlık ve yoklukla baş başa bıraktı..

Derin Yoksulluk Ağı ekibinden Ceren Gökçen, raporda yer alan kişilerin çoğunluğunun fizik gücüyle çalışan insanlar olduğunu söylüyor..

Gökçen, “Günlük çalışan insanlar pandemide sokağa çıkamadıkları için çalışamadılar ve gelir kaybına uğradılar” diyerek pandemi ile birlikte zaten kırılgan ve düşük düzeyde olan ekonomik durumlarının daha da kötüleştiğinin gözlemlendiğini söylüyor..

Gökçen, TÜİK’in ‘Sürekli Yoksulluk’ verileri incelendiğinde, son 3yılın en az ikisinde bu tanımın içine düşen ülkedeki ortanca gelirin %60’ını dahi sağlayamayan hanelerin aynı haneler olduğunu belirtiyor.. Bu durum 10yılda azalma eğilimi gösterse de, Türkiye’de hane halkının en az %12.7’sinin son 10 yılda “Sürekli Yoksulluk” denen tanıma girdiğini resmi istatistiklerle söylenebileceğini vurguluyor..

TÜİK’in hane geliri hesaplamasına göre; 2019yılında 17 milyondan fazla kişi yıllık 12.950 TL’nin altında gelir ile yaşam mücadelesi veriyor. Üstelik bu, devlet yardımları da dahil edilerek hesaplanmış bir miktar..

Dünya Bankası’nın Türkiye şubesi Adjusting the Sails (Yelkenleri Ayarlamak ) raporunda pandemi ile birlikte 2020yılında yoksul olarak tanımlanan kişi sayısının Türkiye’de 1.2 milyon daha artabileceğinin ön görüldüğünü ifade eden Gökçen, pandeminin yaratacağı etkiye ilişkin çok net ve objektif verilerin daha açıklanmadığının ve 2020 yılının sonuçlarının ancak 2021 yılında resmi istatistiklerde görülebileceğinin de altını çiziyor..

“KONUŞAN DAR GELİRLİLER: ‘HAYALLERİMİZ, İMKANSIZLIĞA TAKILDI”

“Düşünün bir ekmek dediğiniz kaç liralık şey ki? Ama yeri geldi alamadık”

Kıraathane işletmecisi Çiğdem Babacan, 10 aydır iş yerinin kapalı olduğunu söylüyor. Bağ-kur ödemesinin devam edebilmesi için işletmesini açık tutmak zorunda kalan Babacan, “Dükkanım olmazsa benim ekstra bir kazancım yok. Şu anda 47 yaşındaki birine kimse iş vermez.” diyor.

Pandemi ile birlikte yoksulluk yaşamaya başladığını anlatan Babacan, “Düşünün bir ekmek dediğiniz kaç liralık şey ki? Ama yeri geldi alamadık.” diyor.

Günlük yevmiye ile çalışan lostracı (Ayakkabı boyacısı) OsmanAladağ, işlerinin bozuk olduğunu anlatıyor. Geçim sıkıntısı yaşayan Avcı, “Fiyatına bakmadan bir şey alamıyoruz.” diyor. Çocuklarının yoksulluktan evlenemediğini söylüyor.

Asgari ücret ile geçimini sağlamaya çalışan Fadime Yayla, bir fabrikada işçi statüsünde çalışıyor.

Aldığı ücret karşılığında dinlenmeden çalıştığını anlatan Yayla, “Evi kıt kanaat geçindiriyoruz. Hiç Pazar günüm olmuyor. Ailemle vakit geçireyim, dışarı çıkayım, böyle bir toleransım yok” diyor.

Temel gıda ihtiyaçları dışında bir harcama yapamadıklarını belirten Yayla, hayallerinin maddi imkansızlığa takılı kaldığını anlatıyor.

Anne Cevriye Yayla da ağır sanayi fabrikasında asgari ücret ile çalışıyor. Kazandığı ücretin çoğunu kredi borçlarına ödediğini belirtiyor. Yayla, “Güçlü olmak zorundayım iki tane çocuğum var” diyor..

Çocuklarını ekonomik imkansızlık nedeniyle okutamadığını söylen anne Yayla, ”Bir ev geçindiriliyor ama nasıl geçindiriliyor?” sorusunu soruyor.

Üniversite mezunu genç bir işsiz Doğuş Fındık:

“Bir şeylerin değişmesini bekliyoruz. Daha az ile nasıl yaşayabileceğimizi öğreniyoruz. Bu iyi bir şey mi bilmiyorum.”

Sağlık yönetimi bölümünü bitiren Fındık, bir çok üniversitede bu bölümün olmasına rağmen devletin bu alanda personel almadığına dikkat çekiyor ve ekliyor: “Kendimizi geliştiremiyoruz. Günü kurtarmaya bakıyoruz.”

Çalıştığı işlerde asgari ücretin çok altında günlük veya haftalık ücret ile çalışan Fındık, “Çok komik fiyatlara çalışıyoruz. 50 TL’ye günde 8-10 saatimizi satıyoruz. Ve işten eve gelene kadar kazandığın paranın büyük kısmını harcıyorsun” diyor.

Abdullah Arslan da üniversite öğrencisi ama aynı zamanda geçimini sağlamak için çalışmak zorunda. Çalıştığı sektörlerde asgari ücret düzeyinde ücret alamadığını söylüyor. Arslan, “Asgari ücret kazanmak burada lüks” diyor.