Alkollü Meyveyle Aralarında Bağ Kuran ve Bilim İnsanları Tarafından Çekilen Vahşi Şempanzeler
Maymunların fermente ekmek meyvesi tükettiğine dair görüntüler, araştırmacıların bunun insan ziyafetlerinin kökenlerine ışık tutup tutmayacağını sorgulamasına yol açtı..
İnsanlar binlerce yıldır birlikte ziyafet çekmek ve içki içmek için bir araya geliyorlar , ancak araştırmalar şempanzelerin de alkollü bir şeyler yemek için bir araya gelebileceğini gösteriyor.
Batı Afrika’daki vahşi şempanzelerin, aşırı sarhoş olacak miktarda olmasa da, muhtemelen hafif bir bira sarhoşluğu yaratacak miktarda alkol içeren meyveleri paylaştıkları gözlemlendi.
İngiltere’deki Exeter Üniversitesi’nden bilim insanlarının önderlik ettiği araştırmacılar , Gine-Bissau’nun Cantanhez Milli Parkı’nda fermente edilmiş Afrika ekmek meyvesini paylaşan şempanzeleri filme aldı.
– Cornwall’daki Exeter Üniversitesi Penryn kampüsündeki Ekoloji ve Koruma Merkezi’nden Anna Bowland: “İnsanlarda alkol tüketiminin dopamin ve endorfin salınımına ve bunun sonucunda mutluluk ve rahatlama hissine yol açtığını biliyoruz . Ayrıca alkolü paylaşmanın, ziyafetler gibi gelenekler yoluyla da , sosyal bağların oluşmasına ve güçlenmesine yardımcı olduğunu biliyoruz . Artık vahşi şempanzelerin etanol içeren meyveler yediğini ve paylaştığını biliyoruz. Şimdi soru şu: Onlar da benzer faydalar elde ediyor olabilir mi?”
Araştırmacılar, hareketle etkinleştirilen kameralar kullanarak şempanzelerin büyük, yoğun ve lifli fermente edilmiş meyveyi 10 kez paylaşmasını filme aldılar.
Paylaşılan meyve alkol içeriği açısından test edildi. Bulunan en yüksek seviye hacimce %0,61 alkole (ABV) eşdeğerdi.
– Exeter Üniversitesi’nden Kimberley Hockings: “Şempanzeler her zaman yiyeceklerini paylaşmazlar, dolayısıyla fermente meyvelerle ilgili bu davranış önemli olabilir . Alkol seviyesi nispeten düşük olsa da, şempanzeler her gün çok fazla meyve yiyordu, bu yüzden makul miktarda alkol tüketebilirler. Her gün kilogramlarca meyve yiyebilirler. Bu muhtemelen bizim hafif bir bira yudumlamamıza benziyor.”
Hockings ve meslektaşları 2015 yılında Batı Afrika’daki şempanzelerin insanlar tarafından yaratılan palmiye özsuyu alkolünü nasıl çalıp tükettiklerini anlatan bir makale yayınladılar . Bazıları sorunlu hale gelmiş, başkalarının gece yuvalarını yapmalarına izin vermemek gibi yaramazlıklara yol açmış gibi görünüyordu.
Ancak son araştırmayı yürüten araştırmacılar, şempanzelerin ekmek meyvesinden “sarhoş” olmalarının pek mümkün olmadığını, çünkü bunun hayatta kalma şanslarını artırmayacağını söyledi.
Paylaşım her yaştan ve cinsiyetten insan arasında gerçekleşmiş gibi görünüyor.
Chip ve Até lakaplı iki yetişkin dişi, daha büyük bir ekmek meyvesi parçasını görmezden gelip daha küçük ama fermente edilmiş bir parçayı tercih ediyorlardı.
İki yetişkin erkek, Mandjambé ve Gary, olgun ekmek meyvesine saldırgan duruşlarla yaklaşırken gözlemlendi. Mandjambé bir parça aldı ve beslenmeye başladı, diğer yetişkin erkek Bobby ise Gary’yi uzak tuttu. Hepsi sonunda civardaki olgun ekmek meyvesinin tadına baktı.
“Vahşi şempanzeler fermente meyveleri paylaşıyor.. Şölen davranışının kökeni ortak bir atadan mı geliyor?”
– Hockings : “Şempanzelerin kasıtlı olarak etanolik meyveler arayıp aramadıkları ve bunları nasıl metabolize ettikleri hakkında daha fazla bilgi edinmemiz gerekiyor, ancak bu davranış ziyafetin erken evrimsel aşamaları olabilir. Eğer öyleyse, bu, insan ziyafet geleneğinin kökenlerinin evrimsel tarihimizde derinlerde olabileceğini gösteriyor.”
Gözlem sayısının az olduğunu ancak bunların konuyla ilgili araştırmalarda “patlamaya” yol açabileceğini söyledi.
