Zoofobi Nedir?

Zoofobi, hayvanlara karşı derin ve yoğun bir korkuyu içeren belirli bir fobi olarak sınıflandırılır .

Zoofobi, yalnızca hayvan korkusu mantıksız, sürekli olduğunda ve kişide önemli bir sıkıntı, kaçınma veya bozulmaya neden olduğunda teşhis edilir.

Diğer fobiler gibi, genellikle travmatik bir çocukluk deneyimiyle başlar (örneğin, bir köpek tarafından ısırılmak veya bir kedi tarafından tırmalanmak). Bu süre zarfında, birinin hayvan türünün tehlikeli olduğu ve her ne pahasına olursa olsun kaçınılması gerektiği yönünde temel inançlar geliştirmesi daha olasıdır.

Fobik tepkiler genellikle aşırı korku, panik ve psikosomatik tepkilerle ortaya çıkar. Şiddeti göz önüne alındığında, fobik bir tepki genellikle güçten düşürücüdür ve kişi bunu tekrar deneyimlemekten kaçınmak için büyük çabalar sarf edecektir. Tepki pratikse (yani, alerjiniz olduğu için arılardan kaçınıyorsanız veya bir kurt sürüsü tarafından kovalanma korkusuyla ormanda tek başınıza yürümekten korkuyorsanız), fobi kriterlerini karşılamaz.

Zoofobi Ne Kadar Yaygındır?

Spesifik fobilerin yaşam boyu yaygınlığı küresel olarak %3 – %15 arasında değişmektedir ve zoofobi en yaygın olanlardan biridir.

Bir, birden fazla veya tüm hayvanlara yönelik olabilir. Çocukluktan kaynaklanan spesifik fobiler için bile, insidansın orta yaş ve yaşlılıkta zirveye ulaştığını ve fobilerin %10 – %30’unun birkaç yıl veya hatta on yıllar boyunca devam ettiğini unutmayın. ¹

Hayvan Fobilerinin Türleri

Zoofobinin çeşitli spesifik biçimleri vardır; bunlar arasında en yaygın olanları kedi korkusu, köpek korkusu, at korkusu ve fare korkusudur.

İşte 16 çeşit zoofobi:

1. Agrizoophobia: Vahşi hayvanlardan korkma
2. Ailurophobia : Kedi korkusu
3. Alektorofobi: Tavuk korkusu
4. Arachnophobia : Örümcek korkusu
5. Kinofobi : Köpeklerden korkma
6. Entomofobi : Böcek korkusu
7. Equinophobia: At korkusu
8. Helmintofobi/Skolekifobi: Solucan korkusu
9. Lepidopterophobia: Kelebek korkusu
10. Apiphobia : Arı korkusu
11. Musofobi: Fare korkusu
12. Ofidiyofobi : Yılan korkusu
13. Ornitofobi: Kuş korkusu
14. Ostraconophobia: Istakoz korkusu
15. Randiphobia: Kurbağa korkusu
16. Spheksophobia: Eşek arısı korkusu

Zoofobinin Belirtileri

Hayvan hakkında konuşurken, düşünürken veya duyarken fobik reaksiyonlar meydana gelebilir.

Ayrıca hayvanı güvenli bir mesafeden veya fotoğraf ve videolarda gördüğünüzde de meydana gelebilir. Bu reaksiyonlar yakın mesafedeyken olduğundan daha az şiddetli olma eğiliminde olsa da, yine de bazıları için zayıflatıcı olabilir.

Zoofobinin belirtileri şunlardır:

• Belirli bir hayvanın varlığı veya beklentisiyle ortaya çıkan kalıcı, aşırı veya mantıksız korku.
• Hayvana maruz kalma neredeyse her zaman anında bir kaygı tepkisine yol açar ve bu tepki panik atak şeklini alabilir şeklini alabilir . Çocuklarda kaygı ağlama, öfke nöbetleri, donma veya yapışma ile ifade edilebilir.
• Kişi korkunun aşırı olduğunu veya gerçek tehdit ile orantısız olduğunu fark eder. Çocuklarda bu özellik olmayabilir.
• Hayvandan kaçınılır veya yoğun kaygı veya sıkıntıyla katlanılır.
• Hayvanla ilgili kaçınma, kaygılı beklenti ya da sıkıntı, kişinin normal rutinini, iş ya da okul işleyişini, sosyal aktivitelerini ve/veya ilişkilerini önemli ölçüde etkiler; ayrıca fobiye sahip olma konusunda belirgin sıkıntı da vardır.
• Korku kalıcıdır, genellikle en az altı ay sürer.
• Belirli nesne veya durumla ilişkili kaygı, panik atakları veya kaçınma, başka bir teşhis edilebilir ruh sağlığı bozukluğuyla daha iyi açıklanamaz

Zoofobinin Fiziksel Belirtileri

Zoofobinin ilişkili fiziksel semptomları şunlardır:

• Donma
• Yarışan düşünceler
• Göğüste sıkışma
• Nefes darlığı
• Ağız kuruluğu
• Titreme/titreme
• Kalp çarpıntısı
• Bulantı
• Baş dönmesi

Çocuklarda Zoofobi Olabilir mi?

Çocuklar, tıpkı yetişkinler ve ergenler gibi zoofobiye sahip olabilir.

Küçük yaşlarda neredeyse her şeyin yeni olduğunu ve bu nedenle bir miktar korkunun normal olduğunu, özellikle de potansiyel olarak tehdit edici veya korkutucu bir hayvan söz konusu olduğunda, bunu göz önünde bulundurmak gerekir.

Daha küçük çocuklar için, etkileşim sırasında sakinlik kaynağı olarak ebeveynlerin veya diğer güvenilir yetişkinlerin varlığında bu korku azalabilir. Ancak bu işe yaramadığında ve çocuğun hayatında belirgin bir bozulma olduğunda, bu çocuğun zoofobi ile mücadele ettiğinin bir göstergesi olabilir.

Çocuklarda zoofobi belirtileri şunlardır:

• Tehlikeli veya tehdit edici olmasa bile hayvanlara karşı mantıksız korku
• Hayvanın bulunabileceği yerlerden kaçınmak
• Hayvanların varlığında veya düşüncesi nedeniyle oluşan kaygı veya stres
• Nefes darlığı
• Ağlamak
• Bir ebeveyne tutunmak
• Öfke nöbeti geçirmek veya sinirlenmek
• Saklanmak

Çocuklarda zoofobiyi belirtmek için tüm semptomların mevcut olması gerekmez ve yaşa bağlı olarak farklı şekilde ortaya çıkabilirler.

Tipik tepkilerin bile bir çocuktan diğerine değişeceğini unutmayın. Bazı korkular normaldir, ancak zayıflatıcı hale geldiğinde ve tipik davranıştan belirgin şekilde farklı olduğunda, bu zoofobinin bir göstergesi olabilir.

Çocuklarda ve Gençlerde Zoofobi Örnekleri

İşte çocuklarda ve gençlerde zoofobinin yaşa göre örnekleri:

• 2-5 yaş: Bu yaştaki çocuklar, özellikle tanımadıkları veya tehdit edici buldukları hayvanlara yaklaşırken huzursuz olabilirler. Çocuklar, tanıdık hayvanlar (örneğin evcil hayvanlar) veya insanların genellikle hoşuna giden diğer hayvanlar etrafında önemli bir korku ifade etmeye devam ederse endişeye kapılabilirler.
• 6-12 Yaş Arası: Bu yaştaki çocuklar, özellikle kendi evcil hayvanları olmak üzere, minimal tehdit oluşturan bilinmeyen hayvanlara yaklaşmakta daha rahattır. Klasik zoofobi semptomları bu yaş aralığında daha kolay fark edilebilir, çünkü 6-12 yaş arasındaki çocuklar, 2-5 yaş arasındaki çocuklara göre duyguları ve davranışları daha iyi kontrol edebilirler.
• 13-17 Yaş Arası: Bu yaştaki çocuklar genellikle daha maceracıdır ve bilinmeyen ve hatta algısal olarak daha tehlikeli hayvanlarla etkileşime girmeye daha isteklidir. Bu yaşta gösterilen zoofobi semptomları açıkça belirgindir ve hayvanlara karşı daha tipik korku tepkileriyle büyük ölçüde uyumsuzdur.

Hayvan Korkusunun Nedenleri Nelerdir?

Zoofobi, makul ve bir bakıma kolektif bir korkunun (örneğin örümcekler veya yılanlar) ötesine geçer ve travmatik bir deneyim, hayvanlara karşı duyulan korkunun aşırı genelleştirilmesi veya öğrenilmiş bir davranışsal tepki gibi çeşitli nedenlerle gelişebilir:

• Okyanusta sörf yaparken köpekbalığı yüzgeci görmek travmatik bir deneyim olabilir.
• Hayvan korkusunu aşırı genelleştirmek, bir pit-bull tarafından saldırıya uğradıktan sonra chihuahualardan kaçmayı gerektirebilir.
• Öğrenilmiş bir davranışsal tepki, bir jartiyer yılanı görünce babasının çığlık attığını ve korkuyla kaçtığını görmek olabilir.

Hayvan Korkusuyla Başa Çıkmanın 7 Yolu

Hayvan korkusuyla başa çıkmak zaman ve çaba gerektirse de rahatlamak mümkündür. Bu noktaya gelmek, kaçınmaktan ziyade kasıtlı ve tutarlı başa çıkma becerilerinin uygulanmasını gerektirir.

Hayvan fobisiyle başa çıkmanın yedi yolu:

1. Adım adım ilerleyin: Bir gecede zoolog olmayı hedeflemek yerine, adım adım ilerleyin. Örneğin, sağlıklı bir ilerleme hayvan hakkında sohbetlere katılarak başlayabilir, ardından resimlere bakabilir, bir kopyasını tutabilir (örneğin, oyuncak, doldurulmuş hayvan), hayvanı gerçek hayatta güvenli bir mesafeden görebilir, türün daha güvenli bir versiyonuyla fiziksel olarak etkileşime girebilir ve son olarak kişinin korkusunun nihai nesnesiyle etkileşime girebilir (uygunsa).
2. Kendinizi eğitin: Bilgi güçtür ve her şey farkındalıkla başlar. Kendinizi zoofobi, başa çıkma stratejileri ve hayvanın kendisi hakkında eğitin. Şu anda bu makaleyi okuyorsanız, harika bir başlangıç ​​yapmışsınız demektir!
3. Nefes aktivitelerini deneyin: Yararlı bir başa çıkma becerisi nefes almaktır . Görünüşte basit olsa da, bu konsantrasyon gerektirir. Sonuç olarak, kişinin sağlıklı bir şekilde sakinleşmesini sağlayan savaş-kaç-don tepkisini veren parasempatik sinir sistemini harekete geçirir.
4. Korktuğunuz hayvanlarla temas kurmanıza neden olabilecek aktiviteleri sınırlayın: Korkuyu yenmek için yapılandırılmış bir yaklaşım üzerinde çalışırken korktuğunuz hayvanlardan kasıtlı olarak uzaklaşmanız yardımcı olabilir. Gerçekten tehlikeli olan hayvanlar için, devam edin ve her ne pahasına olursa olsun onlardan kaçının.
5. Hayvana güvendiğiniz biriyle yaklaşın: Güvendiğiniz biriyle birlikte, hayvana birlikte veya gruplar halinde yaklaşın. Hayvanı sevip sevmemeye karar vermek, sadece yakınlarda olmak ve kaygıyla başa çıkmak kadar önemli değildir. Bu, başa çıkma becerilerini test etmek için mükemmel bir fırsattır.
6. Küçük bir evcil hayvan edinin: Bir evcil hayvanla olumlu bir deneyim yaşamak, hayvanlara tekrar güvenmeye başlamanıza yardımcı olabilir. Evcil hayvanınız zararlı değilse, diğer hayvanların çoğu da zararlı değildir. Evcil hayvanınızı küçük yaştan itibaren edinirseniz, birlikte büyüyebilir ve bağ kurabilirsiniz.
7. Bir profesyonelle konuşun: Belirli fobiler nispeten yaygın olduğundan, birçok terapist bunları tedavi etmede yeteneklidir. Belirli fobiler de tedavi edilebilir, bu da bir profesyonelle çalışmak için bir teşviktir.

Tıbbi Bir Uzmanla Ne Zaman Konuşulmalıdır?

Zoofobi gibi belirli bir fobiniz varsa, semptomları tek başına katlanmak için hiçbir neden yoktur. Bir tanı ve tedavi planı almak, durumunuzu hızlı ve etkili bir şekilde iyileştirebilir.

Hayvan korkunuz hakkında biriyle konuşmanızın zamanının geldiğini gösteren işaretler şunlardır:

• Maruz kalma riskleri nedeniyle evden daha az çıkıyorsunuz
• Sevdikleriniz yanıtlarınızdan dolayı hayal kırıklığına uğruyor
• Korkularınız işinizi, okulunuzu veya evdeki sorumluluklarınızı olumsuz etkiliyor
• Tetikleyicilerinizi önlemek için daha aşırı önlemler alıyorsunuz
• Uyku, egzersiz ve beslenmedeki değişiklikler nedeniyle fiziksel sağlığınız zarar görüyor
• Kaygınızı tetikleyen hayvanlara zarar vermeyi düşünüyorsunuz

Zoofobi Nasıl Teşhis Edilir?

Zoofobi, hayvanlardan korkmaktan daha fazlasıdır. Bir ruh sağlığı uzmanı, semptomları, yoğunluğu, süreyi ve kişinin hayatı üzerindeki etkisini değerlendirerek zoofobiyi teşhis edecektir. Hepsi gerekli eşiği karşılıyorsa, teşhis uygun olacaktır.

Hayvan Fobisi İçin Tedavi Seçenekleri

Hayvan fobisi tedavisi genellikle ayakta tedavi ortamında profesyonel bir terapist eşliğinde gerçekleştirilir. Yaygın fobi tedavi yaklaşımları arasında bilişsel davranışçı terapi (BDT), maruz bırakma terapisi, sanal gerçeklik maruz bırakma terapisi, hayvan destekli terapi ve anksiyete ilacı (uygun olduğunda) bulunur.

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Bilişsel Davranışçı Terapi, korkulan hayvan(lar)ı içeren uyumsuz düşünceleri, duyguları ve davranışları araştırır. Danışan ve terapist, yalnızca zor deneyimleri işlemek için değil, aynı zamanda sorunlu düşünce, duygu ve davranış döngüsünün tamamen ortadan kaldırılması için birlikte çalışır. Amaç, düşünceleri rasyonalize ederek, duygusal başa çıkma becerilerini geliştirerek ve daha kabul edilebilir davranışsal tepkiler deneyerek daha uygun tepkiler üzerinde çalışmaktır.

Maruz Kalma Terapisi

Maruz bırakma terapisi yaygın bir CBT stratejisidir, ancak diğer yaklaşımlara dahil edilebilir. Amaç, hayvanla daha az kaygıyla veya hiç kaygı duymadan yüzleşmektir. Canlı yaklaşım bunu adım adım yapar ve son yüzleşmeye kadar ilerler. Taşkın etme, korkuyla hemen yüzleşmeyi içerir.

Sanal Gerçeklik Maruz Bırakma Terapisi (VRET)

Sanal gerçeklik maruziyet terapisi nispeten daha yeni, uzmanlaşmış bir yaklaşımdır; tüm sağlayıcılarda mevcut değildir. Teknolojideki gelişmeler göz önüne alındığında, bu deneyim oldukça gerçek hissettirebilir. Kişi hayvanı görür, duyar ve sanal olarak ona dokunur. Hayvanla gerçek hayatta sürükleyici bir deneyime olabildiğince yakın bir deneyimdir.

Hayvan Destekli Terapi

Hayvan destekli terapi, çeşitli fiziksel ve ruhsal sağlık komplikasyonları olan danışanlara yardımcı olmak için hayvanları kullanır. Zoofobi durumunda, hayvanlar genellikle kediler veya köpekler gibi evcil hayvanlardır. Güvenli bir alanda birlikte çalışarak, danışman danışanının birçok insanın günlük hayatının bir parçası olan hayvan türlerinin etrafında daha rahat olmasına yardımcı olabilir.

Zoofobi İçin Bir Terapist Bulmak

Çoğu profesyonel belirli fobileri tedavi edebilse de, anksiyete türü bozukluklarda uzmanlaşmış biri ideal olabilir. Tedavi kişiye ve rahatsızlığın ciddiyetine göre değişse de, tipik ayakta tedavi seansları haftada bir saat sürer ve çevrimiçi veya şahsen katılım sağlanabilir. Bölgenizde fobiler konusunda uzmanlaşmış bir terapist bulmanıza yardımcı olması için çevrimiçi bir terapist dizini kullanın.

İlaç tedavisi

En uç veya eş zamanlı durumlar için kaygı önleyici ilaçlar gerekli olabilir. Bunlar yalnızca bir psikiyatrist gibi reçete yazan bir ruh sağlığı sağlayıcısının takdiri ve rehberliğiyle kullanılmalıdır. İlaç reçete edilirse, bunun aşırı tepkileri dizginlemeye yardımcı olmak için kullanıldığını ancak tam bir iyileşme için hala çalışma gerektiğini unutmayın.

Eşlik Eden Ruhsal Sağlık Bozukluklarının Tedavisi

Zoofobi, diğer belirli fobiler gibi, nadiren tek başına ortaya çıkar. Neredeyse tüm vakalarda, en az bir başka ruh sağlığı durumuyla birlikte ortaya çıkar. Zoofobiyle birlikte sıklıkla ortaya çıkan bazı psikolojik bozukluklar şunlardır:

• Diğer anksiyete bozuklukları
• Depresyon ve bipolar bozukluk gibi ruh hali bozuklukları
• Madde kullanım bozuklukları
• Kişilik bozuklukları
• Somatik semptom bozuklukları

Zoofobisi Olan Kişilerin Görünümü Nedir?

Zoofobi çok yoğun ve bunaltıcı bir durum gibi görünse de, görünüm aslında oldukça iyidir. Zihinsel sağlık tedavileri semptomları azaltmada çok etkili olduğundan, birçok kişi kısa bir süre içinde çarpıcı iyileşmeler görecektir. Zoofobi söz konusu olduğunda, tedavi işe yarar.

Zoofobi Hakkında Son Düşünceler

Zoofobinin üstesinden gelmek zor olabilir, ancak ilerlemenin yolları vardır. Bazı korkular doğaldır, özellikle tehlikeli hayvanlar karşısında; ancak, çoğu günlük durumda hayvanlarla etkileşim kurmak güvenlidir. Öncelikle sorunu kabul edin. Ardından güvendiğiniz kişilerle konuşmayı düşünün ve gerektiğinde terapi alın. Zoofobi yıllarca veya on yıllarca sürebilir, ancak kolayca tedavi edilebilir.