Birleşik Krallık seçimleri

İşçi Partisi 14 yıl sonra yeniden iktidar

İşçi Partisi 650 sandalyeli Avam Kamarası’na 410 milletvekili sokmayı başardı

Seçim sonuçlarına göre İşçi Partisi 14 yıl sonra yeniden Birleşik Krallık’ı yönetecek. İşçi Partisi lideri Keir Starmer’ın da Birleşik Krallık’ın yeni başbakanı olması bekleniyor. 61 yaşındaki Starmer, partisinin 2019’daki seçim yenilgisinin ardından Nisan 2020’de göreve gelmişti.

Bir önceki seçimde 365 milletvekili çıkaran iktidardaki Muhafazakar Parti’nin sandalye sayısıysa 131’e düştü. Eğer seçim sonuçları bu şekilde resmileşirse bu, Muhafazakar Parti’nin 1830’lardan bu yana aldığı en kötü sonuç olarak tarihe geçecek. Muhafazakarlar’ın daha önceki en kötü seçim derecesi 1906’da kazandıkları 156 sandalyeydi.

Aşırı sağcı Reform UK Partisi 13, Liberal Demokrat Parti 61, İskoçya Ulusal Partisi 10, Yeşiller Partisi 2 sandalye kazandı.

İşçi Partisi lideri Keir Starmer ve eşi Victoria Starmer

Birleşik Krallık seçimleri: Ülkeyi Neler Bekliyor?

5 maddede Birleşik Krallık seçimleri

Birleşik Krallık’ta (BK) halk, ülkeyi 5 yıl yönetecek yeni kadroları belirlemek için sandığa gidiyor.

Yaklaşık 50 milyon seçmenin bulunduğu ülkede, Toplamda 4 bin 515 adayın 650 sandalyeli Avam Kamarası’na girmek için yarışacağı seçimde oy kullanma işlemi yerel saatle 22.00’de sonlanacak.

Neden erken seçim kararı alındı?

Başbakan Rishi Sunak, 22 Mayıs’ta erken seçim kararı aldığını duyurdu.

-BK’nin kamu yayıncısı BBC’nin politika editörü Chris Mason:

“Muhafazakarlar seçimi daha ileri tarihe bırakırsa daha ağır yenilgi almaktan endişelensi ve erken seçime gitti.”

Seçim sistemi nasıl işliyor?

BK seçimlerinde dar bölge sistemi kullanılıyor. Bu sistem uyarınca ülke, Parlamento’daki sandalye sayısı kadar bölgeye bölünüyor ve her bölgeden bir aday seçiliyor.

Bir partinin Avam Kamarası’nda çoğunluğu elde etmesi için en az 326 milletvekili çıkarması gerekiyor.

En çok milletvekili çıkaran partinin lideri başbakan seçiliyor ve BK Kralı tarafından hükümeti kurmakla görevlendiriliyor. İkinci sıradaki partinin genel başkanıysa ana muhalefet lideri konumuna geliyor.

Hiçbir partinin çoğunluğu elde edememesi halinde en çok oyu kazanan parti koalisyon hükümeti veya azınlık hükümeti kurabiliyor.

Hangi partiler öne çıkıyor?

Muhafazakar Parti

Muhafazakar Parti lideri olarak ilk kez seçime giren Sunak, enflasyonu düşürmeyi vaat ederken, göç sorununa ilişkin politikalarını ön plana çıkarıyor.

İşçi Partisi

Keir Starmer, İşçi Partisi’nin 2019’daki yenilgisinin ardından Nisan 2020’de partinin lideri olarak seçildi.

Daha önce Kraliyet Savcılık Kurumu Başkanı olarak görev yapan Starmer, yatırımı teşvik ederek ülkede zenginlik yaratmayı vaat ediyor.

Reform Partisi

Radikal sağcı Reform Partisi’nin lideri Nigel Farage’ın adaylığı, Muhafazakarlarda oyların bölünmesi endişesi yaratıyor.

60 yaşındaki popülist siyasetçi, göçmenlik ve AB karşıtı söylemleriyle öne çıkıyor..

Liberal Demokratlar

1988’de Liberal Parti ve Sosyal Demokrat Parti’nin birleşmesiyle kurulan Liberal Demokratlar’ın lideri 58 yaşındaki Ed Davey.

Merkez sol çizgideki parti, oy verme yaşının 16’ya düşürülmesini ve AB pazarına tekrar katılmayı hedefliyor.

İngiltere ve Galler Yeşiller Partisi

Hayvan hakları ve LGBT hakları alanında ilerici politikalar yürüten İngiltere ve Galler Yeşiller Partisi’nin (GPEW) eşbaşkanlığını Carla Denver ve Adrian Ramsay yapıyor.

Yeşiller, nükleer enerjiyi kademeli şekilde durdurma ve BK’yi 2040’a kadar “net sıfır” hedefine ulaştırmayı vaat ediyor.

İskoç Ulusal Partisi

Sosyal demokrat çizgideki İskoç Ulusal Partisi’nin (SNP) lideri John Swinney.

Partiyi istikrara kavuşturmayı hedefleyen 60 yaşındaki siyasetçi, İskoçya’da çoğunluğu kazanmaları halinde BK hükümetiyle İskoç bağımsızlık müzakerelerini başlatmayı vaat ediyor.

Anketler ne diyor?

YouGov, Focaldata and More in Common’ın anketlerinde İşçi Partisi’nin en az 430 sandalye kazanmasının beklendiği görülüyor.

Muhafazakar Parti, 127 sandalyenin altına düşerek rekor bir gerileme yaşayabilir.

Liberal Demokratlar’ın şu anki 15 sandalyenin üzerine çıkabileceği, Reform Partisi’ninse az sayıda da olsa koltuk kazanabileceği öngörülüyor.

Türkiyeli topluluğun tercihi ne yönde?

BBC Türkçe, Türkiye Araştırmaları Merkezi Direktörü İbrahim Doğuş’un, özellikle gelir seviyesi düşük mahallelerde ekonomik zorlukların nedeni olarak göçmenlerin gösterildiğine işaret ettiği aktarıldı.

Türk ve Kürt Toplumu Dayanışma Merkezi (Day-Mer) sözcüsü Aslı Gür:

“Farage’ın göçmen karşıtı söylemlerinin gündeme gelmesi bizi de endişelendiriyor, bu atmosfer biz göçmenlerin daha çok içine kapanmasına yol açıyor” sözlerine yer verildi.

Haberde, BK’de sonuç ne olursa olsun seçim sonrası daha sıkı bir göç politikası uygulanabileceğine işaret edildi.

Independent Türkçe, BBC, Guardian, New York Times, AP, AFP, AA

Derleyen: Yasin Sofuoğlu