BİLİM & TEKNOLOJİ

DEPREMİN HAVASI VE SAATİ OLUR MU?

Kandilli Rasathanesi’nin Maraş’taki depremin büyüklüğünü 7.4; ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu USGS’ninse 7.8 olarak açıklaması en çok kafa karıştıran durumlardandı..

ENKAZ ALTINDA NE KADAR SÜRE HAYATTA KALINABİLİR?

Uzmanlar enkazdakilerin kurtarılması için ilk 72 saati “altın saatler” diye niteliyor 

“Duygusal açıdan bakıldığında mucize. Ama fizyolojik açıdan mümkün”

Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen iki şiddetli deprem, Türkiye ve Suriye’de binlerce kişinin ölümüne neden oldu..  

Kurtarma ekipleri 7.7 Mw şiddetindeki ilk depremin üzerinden saatler geçmiş olmasına rağmen halen enkaz altındaki birçok kişiyi sağ çıkarıyor..

Kritik saatlerin ardında kurtarılan kişiler basında genellikle “mucize” diye niteleniyor. Ancak uzmanlar nadir de olsa günler sonra bile hayatta kalabilen depremzedelerin olduğunu söylüyor..

Ancak bu, ne kadar yaralı olduklarına, enkaz altında nasıl kapana kısıldıklarına ve hava koşullarına bağlı..

“7 gün hayatta kalanlar var ama nadir”

Haber ajansı AP’nin aktarımına göre çoğu kurtarma olayı, felaketten sonraki ilk 24 saat içinde gerçekleşiyor.. Bundan sonra uzmanlar, hayatta kalma şansının her geçen gün düştüğünü söylüyor.. 

Suya ve havaya yerişim de göçük altındaki depremzedeler için son derece önemli.

-Türkiye ve Suriye’yi etkileyen bu şiddetli depremlerde ise hava koşulları, kurtarma çabalarını olumsuz etkiledi. Sıcaklıklar donma noktasının epey altına düştü..

– ABD’deki Massachusetts Genel Hastanesi’nde acil durum ve afet tıbbı uzmanı Dr. Jarone Lee:

“Genellikle, 5. ila 7. günden sonra hayatta kalanlar nadiren görülüyor.. 7 günlük sınırı geçtikten sonra hayatta kalan birçok insan hikayesi de var. Ne yazık ki, bunlar genellikle nadir ve olağanüstü durumlar..”

Havanın çok sıcak olması da iyi değil

Öte yandan havanın çok sıcak olması da enkaz altındaki depremzedelerin dayanma gücünü azaltabilir. Zira sıcakta bu kişiler terlemeye ve aşırı ısınmaya başlayabilir..

–  Auerbach:

“Daha fazla su kaybedersiniz..Birkaç gün boyunca su kaybetmeye devam edemezsiniz…”

Ciddi yaralanmalarda ilk saat kritik

– Northwestern Üniversitesi Feinberg tıp fakültesinde acil tıp uzmanı Dr. George Chiampas:

” Ezilme yaralanmaları ve uzuv kopmaları gibi durumlardan mustarip kişilerin durumunun en kritik olduğunu belirtmeliyim..

Onları bir saat içinde, o altın saatte çıkarmazsanız, hayatta kalma şansları gerçekten çok düşük.. devamlı ilaç kullanmak zorunda olanların da şansının hızla düşebileceğini ifade etmeliyim..”

– Stanford Üniversitesi acil tıp profesörü Dr Paul Auerbach:

“Yaralanma ne kadar ciddiyse, hayatta kalma şansı o kadar az..”

Yaş, fiziksel ve zihinsel durum kritik önemde

– Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco’dan acil tıp uzmanı Dr. Christopher Colwell:

“Gerçekten mucizevi bazı kurtarmalar yaptığımız ve insanların korkunç koşullar altında hayatta kaldığı birçok farklı senaryo oluyor..

Bu kişiler daha genç insanlar olma eğiliminde veya molozda bir cep ya da hava ve su gibi gerekli şeylere erişmenin bir yolunu bulacak kadar şanslılar..

Bunun yanı sıra zihinsel durum da hayatta kalma şansını etkileyebilir.. Diğer hayatta kalanlarla veya kurtarma ekipleriyle hiçbir teması olmayan, cesetlerin yanında mahsur kalmış insanların umutlarını yitirebileceğini söylemeliyim.. Yanınızda yaşayan biri varsa, mücadeleye devam etmek için birbirinize yaslanıyorsunuz..”

“Mucizeler”

2011 Japonya depremi ve tsunamisinden sonra, bir genç ve 80 yaşındaki büyükannesi, enkazda 9 gün mahsur kaldıktan sonra canlı bulunmuştu. Bundan bir yıl önce de 16 yaşındaki Haitili bir kız çocuğu da 15 gün sonra göçükten kurtarılmıştı.

– Auerbach:

“İnsanlar 10 gün sonra enkazdan çıkarılan birini gördüğünde ‘Bu bir mucize’ diyor.. Duygusal açıdan bakıldığında mucize. Ama fizyolojik açıdan mümkün..”

Www.cafemedyam.com

ENKAZDA YAPILMAMASI GEREKENLER

Enkaz altında hayatta kalma şansını artırmak için dikkat edilmesi gereken bazı hususlar da var..

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) göçük altında yapılmaması gerekenlerle ilgili şunları aktarıyor:

Kibrit ve çakmak yakmayın..

Hareket etmeyin ve toz kaldırmayın..

Ağzınızı ve burnunuzu mendil ya da kıyafetinizle kapatın..

Borulara ya da duvarlara vurarak yerinizi arama kurtarma ekiplerine bildirmeye çalışın ve ıslık çalın..

Bağırmayı son çare olarak kullanın. Çünkü bağırmak tehlikeli boyutlarda toz yutmanıza neden olabilir..

Independent Türkçe, APDaily MailGulfNewsDerleyen: Çağla Üren

W

DEPREM ÖNCESİNDE, DEPREM SIRASINDA VE DEPREM SONRASINDA YAPILMASI VE YAPILMAMASI GEREKENLER

Deprem kuşağında yer alan Türkiye’de sarsıntılara hazırlıklı bir yaşam tarzı benimsemek gerekiyor

Uzmanlara göre enkazdakilerin kurtarılması için ilk 72 saat çok önemli. Bundan sonra hayatta kalanların sayısı büyük ölçüde azalabilir ..

7.7 Mw büyüklüğündeki ilk depremin üzerinden 24 saat geçmemişken 7.6 Mw büyüklüğünde yeni bir deprem meydana gelmesi de evlerine dönmüş olan yurttaşların yeni sarsıntıyla bir kez daha mağdur olmasına sebebiyet verdi..

Www.cafemedyam.com

BİNA DIŞINDA, BİNA İÇİNDE VEYA TRAFİKTE: DEPREM ANINDA NELER YAPILMALI?

Depremzedeler yeni sarsıntılardan korkarak soğukta beklerken uzmanlar da deprem sırasında ve sonrasında neler yapılması ve yapılmaması gerekenleri hatırlatıyor..

Depremlerde can ve mal kayıplarının artmasının en önemli nedenlerinden biri de sarsıntı sırasında kişilerin kendilerini nasıl koruyacaklarını ve ne yapmaları gerektiğini bilmemeleri..

Arama ve Kurtarma Teşkilatı (AKUT) deprem sırasında bina içinde olanların dikkat etmesi gereken faktörleri şöyle aktarıyor:

-Kendinizi korumak için odanın iç köşesine yani camdan uzak köşeye büzülerek, yan yatmamız ya da çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi bir beyaz eşyanın yanına büzülerek yatın..

-Buzdolabı da devrilebilir, o yüzden ona yaklaşmamak daha doğru. Önceden kitap doldurup sardığınız bir sandık da koruyucu olabilir. Onun yanına sığının..

-Pencereden ve devrilecek ağır eşyalardan uzak durun. Pencere camları kırılabilir ve devrilen şeyler size çarpabilir..

-Şöminelerden, ocaklardan ve sobalardan uzaklaşın..

-Deprem anında okuldaysanız, sıraların yanına büzülerek yan yatın ve çocuklarımızı bu konuda bilinçlendirin..

-Deprem anında yataktaysanız, hemen yatağınızın yanına büzülerek yan yatın ve başınızı koruyun..

Uzmanlara göre bina dışında, açık alanda olanları bekleyen en büyük tehlike de binaların dış duvarlarının yıkılması. Zira Depremlerdeki ölümlerin önemli bir kısmını bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturuyor..

Bu yüzden depreme dışarıda yakalanmak, insanların güvende olması için yeterli değil..

AKUT, sarsıntı esnasında dışarıda olanların şunları yapması gerektiğini belirtiyor:

“Dışarıdaysanız binalardan, ağaçlardan, üstgeçitlerden, köprülerden, elektrik direklerinden ve tellerinden uzak durun. Kaldırım ve bina kenarında bulunmanız halinde, yukarıdan düşebilecek kiremit, cam, tabela, sıva, mozaik, saksı gibi malzemelerden uzak durmaya çalışın. Açık bir noktada yere çökün/oturun, yukarıdan düşebilecek cisimlere karşı başınızı koruyun..”

1101546-1022010883.jpg www.cafemedyam.com

AKUT SEYİR HALİNDEKİ ARAÇLAR İÇİN ŞU TAVSİYEYİ VERİYOR

Sarsıntıya ev dışında özel araçlar veya toplu taşıma araçlarında da yakalanma ihtimali yüksek..

-Yolda seyir halindeyseniz yavaşça ve dikkatli bir şekilde aracınızı yolun kenarına çekin ve durun..

-Elektrik direk ve kablolarından ve diğer tehlikelerden uzak durun..

-Sarsıntı bitene kadar araç içinde kalın..

-Sarsıntıdan sonra araç kullanmaya devam etmeniz halinde, yoldaki olası hasarlara karşı tetikte olun..

-Üstgeçitlerde, köprü altlarında ya da üzerinde veya tünel içinde durmayın..

-Bu gibi yerlere girmek üzereyseniz, girmeden önce; çıkmak üzereyseniz, çıktıktan sonra durmaya çalışın..

-Kapalı otopark gibi yerlere park etmeniz halinde emniyetli yer olarak araçların yanlarına yatmayı düşünebilirsiniz. Ancak bu hareketi trafiğe açık alanda yapmayın..

Araba kullanmak güvenli mi?

Bu arada ABD Hastalık ve Kontrol Önleme Merkezleri (CDC) de aracınızın üzerine hasar gören elektrik hatlarının düşebileceğini ve bunun da büyük bir tehlike olduğunu belirtiyor..

CDC yetkilileri bu durumda eğitimli bir kişinin kabloyu uzaklaştırana kadar içeride kalınmasını tavsiye ediyor..

Bu durumda akla şu soru geliyor: Aracı sürmeye devam etmek güvenli mi?

CDC’ye göre sürüşe yeniden başlamanın güvenli olduğundan emin olmak gerek..

Sürüşe yeniden başlayan yurttaşların da yollardaki kırılmalar, devrilmiş elektrik direkleri ve kabloları, yükselen su seviyeleri veya çöken köprülere karşı dikkatli olması gerekiyor..

Öte yandan kurumun internet sitesinde şu ifadeler de yer alıyor:

“Trafikten, enkazdan ve diğer tehlikelerden kaçınmak için araba kullanmak yerine hızlı yürüyün..”

Metroda veya diğer toplu taşıma araçlarındakilerinse trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunması tavsiye ediliyor..

Bunun ardından yolcuların metro veya tren personeli tarafından verilen talimatları izlemesi gerekiyor..

Www.cafemedyam.com

YAYGIN BİLİNEN YANLIŞ: KAPI EŞİKLERİ GÜVENLİ DEĞİL

Sarsıntıya bina içinde yakalananların özellikle yangın ihtimaline karşı dikkatli olması gerekiyor..

-Bunun yanı sıra yaygın bilinen yanlış bilgilere de dikkat etmek gerek.

Örneğin uzmanlar, yaygın kanının aksine, kapı eşiklerinin sadece kerpiç evlerde koruma sağlayabileceğini söylüyor. Zira modern yapılarda kapılar, binanın geri kalanından daha sağlam değil..

Aksine kamu binalarında, aceleyle dışarı çıkmaya çalışan insanlar, kapı eşiğine sığınanları ezebilir..

AKUT’un önerisine göre deprem esnasında içeride olanların çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi bir beyaz eşyanın yanına büzülerek yatması daha mantıklı..

Www.cafemedyam.com

EVDE VEYA ENKAZDA YAPILMAMASI GEREKEN DİĞER ŞEYLER

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) yapılmaması gerekenlerle ilgili aktardıkları da şu şekilde:

-Size yakın çok sağlam ve yüke dayanıklı bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın. Çoğu iç mekan kapısı basitçe inşa edilmiştir ve sizi korumaktan uzaktır..

-Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, ancak sarsıntı bitince dışarı çıkmak güvenlidir. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın..

-Araştırmalar, çoğu yaralanmanın bina içinde hareket ederken veya dışarı çıkmaya çalışırken oluştuğunu göstermektedir..

-Balkona çıkmayın..

-Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın..

-Asansör kullanmayın..

-Acil durumları ve yangınları bildirmek dışında telefonları kullanmayın. Kibrit ve çakmak yakmayın, elektrik düğmelerine dokunmayın..

Www.cafemedyam.com

ENKAZ ALTINDA VEYA METRODA MAHSUR KALANLAR İÇİN YAPILAN ÖNERİLER

-Metrodaysanız gerekmedikçe, trenden inmeyin. Elektriğe kapılabilir veya diğer bir trenin çarpması ile zarar görebilirsiniz..

-Enkaz altında kaldıysanız kibrit ve çakmak yakmayın..

-Hareket etmeyin ve toz kaldırmayın..

-Ağzınızı ve burnunuzu mendil ya da kıyafetinizle kapatın..

-Borulara ya da duvarlara vurarak yerinizi arama kurtarma ekiplerine bildirmeye çalışın ve ıslık çalın..

-Bağırmayı son çare olarak kullanın. Çünkü bağırmak tehlikeli boyutlarda toz yutmanıza neden olabilir..

Türkiye ateş hattında: Depreme hazırlıklı yaşamak 

Türkiye’nin deprem kuşağında yer aldığı ve güney bölgelerinin de büyük risk altında olduğu uzun süredir dile getiriliyor..

ABD’deki Kolorado Deprem Bilgi Merkezi’nden sismolog Yaareb Altaweel’in aktarımına göre üç tektonik levha (Arabistan, Anadolu ve Afrika levhaları) tam da bu bölgede buluşuyor. Bunlar birbirini sıkıştırdıkça sürtünme ve stres artarak depremler halinde boşalıyor..

University College London’dan sismolog Stephen Hicks de Arap levhasının yılda yaklaşık 11 milimetre hızla kuzeye doğru ilerlediğini söylüyor. Anadolu levhası üzerinde oturan Türkiye bu nedenle batıya doğru sıkıştırılıyor..

-Bu hareket nedeniyle Türkiye’nin üç ana fay hattı var: Batı Anadolu, Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu Fayı. Son kırılmalar yaklaşık 100 kilometrelik Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde meydana geldi..

Deprem uzmanlarına göre bütün bu bilgiler, Türkiye’nin ve aktif fay bölgelerinde yer alan diğer ülkelerde yaşayan yurttaşların daima depreme hazırlıklı şekilde yaşaması gerektiği anlamına geliyor..

Zira deprem sırasında ve sonrasında alınan önlemlerin etkisini artırmak için sarsıntılara karşı güvenli bir yaşam alanı inşa etmek şart..

Www.cafemedyam.com

DEPREMLERDEN ÖNCE NE GİBİ ÖNLEMLER ALMALI?

Türkiye’nin yer aldığı deprem hattına Alp Kuşağı adı veriliyor. Türkiye’yle aynı kuşakta yer alan Hindistan’ın Ulusal Afet Yönetimi Kurumu da yurttaşlarına depreme karşı hazırlıklı yaşamalarını öğütlüyor..

Kurumun internet sitesinde yer alan öneriler şu şekilde:

-Tavan ve temellerdeki derin sıva çatlaklarını onarın. Yapısal çatlaklar varsa uzman tavsiyesi alın..

-Aydınlatma araçlarını tavana sabitleyin..

-Binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını öğrenin..

-Rafları duvarlara güvenli bir şekilde sabitleyin..

-Büyük veya ağır nesneleri alt raflara yerleştirin..

-Şişe gıdalar, cam ve porselen gibi kırılabilir öğeleri alçak ve kapalı dolaplarda saklayın..

-Resim ve ayna gibi ağır eşyaları yataklardan, koltuklardan ve oturulan yerlerden uzağa asın..

-Arızalı elektrik kablolarını ve sızdıran gaz bağlantılarını onarın. Bunlar potansiyel yangın riskleridir..

-Yabani ot veya böcek ilaçlarını ve yanıcı ürünleri, kapalı dolaplarda ve alt raflarda güvenli bir şekilde saklayın..

-İçeride ve dışarıda en güvenli yerleri belirleyin..

175676-1329786631.jpg www.cafemedyam.com
(Enkaz altında ve dışında hayatta kalabilmek için deprem çantaları elzem (Twitter / Akut)

DEPREM ÇANTASI HAZIRLAMAYI İHMAL ETMEYİN

Uzmanlar ilk 72 saatin çok kritik olduğunu, hem kurtarma hazırlıklarının hem de bireysel önlemlerin enkaz altında dayanmaya yönelik hazırlanması gerektiğini belirtiyor..

Depremzedelerin enkaz altında hayatta kalabilmesi için en önemli araçlardan biri deprem kiti..

Halk arasında deprem çantası diye tabir edilen bu kitte şu malzemeler yer almalı:
Gıda malzemeleri

-Yüksek kalorili, vitamin ve karbonhidrat içeren, su kaybını önleyen ve dayanıklı (çabuk bozulmayan) gıdalar (Konserve, kuru meyveler, tahin–pekmez, meyve suyu, vb.).

Önemli belge fotokopileri

-Kimlik kartları (nüfus cüzdanı, ehliyet vb.)..

-Tapu, sigorta, ruhsat belgeleri..

-Zorunlu Deprem Poliçesi..

-Diplomalar..

-Pasaport, banka cüzdanı vb..

-Diğer (evcil hayvan sağlık karnesi, vb.)..

Giyecekler

-İç çamaşırı..

-Çorap..

-Yağmurluk..

-İklime uygun giysiler..

Su

-Her bir aile üyesi düşünülerek yeterli içme suyu alınmalı.

Hijyen malzemeleri

-Sabun ve Dezenfektanlar..

-Diş fırçası ve macunu..

-Islak mendil..

-Tuvalet kâğıdı..

-Hijyenik ped..

Diğer malzemeler

-İlk yardım çantası..

-Uyku tulumu veya battaniye..

-Çakı, düdük, küçük makas..

-Kâğıt, kalem..

-Pilli radyo, el feneri ve yedek piller (dayanıklı/uzun ömürlü pil seçilmeli)..

Yararlanılan kaynaklar: AKUTAFADABD Hastalık Kontrol ve Önleme MerkezleriHindistan Ulusal Afet Yönetimi KurumuHürriyet//Derleyen: Çağla Üren

Www.cafemedyam.com

DEPREMLERLE İLGİLİ YANLIŞ VEYA AZ BİLİNENLER

Kayda geçen en şiddetli depremden en derin kırılmaya, sarsıntıların derinliği, büyüklüğü ve tarihine dair neler biliniyor?

İnternet üzerinden depremle ilgili birçok yanlış bilgi yayılırken, bu yıkıcı sarsıntılara dair az bilinen gerçekler de gündeme geliyor..

İşte depremle ilgili kafa karıştıran veya az bilinen gerçekler…

7.4 MÜ, 7.7 Mİ: BİR DEPREMİN KAÇ BÜYÜKLÜĞÜ OLUR?

Kandilli Rasathanesi’nin Maraş’taki depremin büyüklüğünü 7.4; ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu USGS’ninse 7.8 olarak açıklaması en çok kafa karıştıran durumlardandı..

Aslında bir depremin, sismograf ölçümleriyle belirlenen tek bir büyüklüğü var. Ancak bunlar farklı cinslerden ifade edilebilir.

Kandilli Rasathanesi, depremin şiddetini ilk başta Richter Ölçeği’ne göre açıklamıştı. ABD ise moment magnitüd (Mw) ölçeğini kullanmıştı.  

-1979’da Thomas C. Hanks ve Hiroo Kanamori tarafından icat edilen Mw ölçeğinin daha kesin olduğu düşünülüyor. Bu yüzden Mw, zamanla Richter Ölçeği’nin yerini aldı..

Ortaya çıkan karışıklığın düzeltilmesi için depremin cinsini Mw cinsinden de açıklama kararı alan Kandilli Rahatsanesi de depremin şiddetini 7.7 Mw diye güncelledi..

Kayda geçen şiddetli deprem 9.5

ABD Okyanus ve Atmosfer İdaresi’ne göre şimdiye dek kayıtlara geçen en şiddetli deprem Richter Ölçeği’nde 9.5 büyüklüğündeydi..

22 Mayıs 1960’ta Şili’nin güney kıyılarında meydana gelen deprem, hemen ardından büyük bir tsunami de yaratmıştı. Tsunami Hawaii, Japonya ve Filipinler’i de vurmuştu..

Kayda geçmiş en şiddetli depremler şu şekilde:

Şili/1960: 9.5

Alaska/1964: 9.2

Endonezya/2004: 9.1

Japonya/2011: 9.0

Rusya/1952: 9.0

Depremlerin büyük kısmı “Ateş Çemberi’nde” oluyor

Pasifik Okyanusu’nu çevreleyen deprem bölgesine “Ateş Çemberi” adı veriliyor. Depremlerin çok büyük kısmı Çevre-Pasifik kuşağı da denen bu bölgede meydana geliyor..

Ateş Çemberi, Dünya’nın jeolojik açıdan en aktif bölgesi..

-Gezegendeki tüm depremlerin yaklaşık yüzde 90’ı burada meydana geliyor..

b711eedb-803a-44f5-bd88-4fab5e32f373.jpg
Pasifik Ateş Çemberi Aktif volkanların yüzde 75’ine de ev sahipliği yapıyor (Wikimedia Commons)

1280px-Alpiner_Gebirgsgürtel.png www.cafemedyam.com
Türkiye’deki fay hatları Alp Kuşağı’nın parçası (Wikimedia Commons)
Bir sonraki “en sismik bölge” ise depremlerin yüzde 5 ila6’sının görüldüğü Alp Kuşağı..

-Bu kuşak, Akdeniz bölgesinden doğuya doğru Türkiye, İran ve Hindistan’a uzanıyor.
 

Bilinen en ölümcül deprem: 830 bin kişi hayatını kaybetti

Kaydedilen en ölümcül deprem ise 1556’da Çin’de meydana geldi. 

Çoğu kişinin yumuşak kayadan oyulmuş mağara benzeri barınaklarda yaşadığı, ülkenin merkezindeki Shaanşi bölgesini etkileyen bu depremde 830 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor.

1976’da Çin’in Tangshan kentinde 250 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği bir başka ölümcül deprem de en şiddetli örnekler arasında..

Depremlerin ve deprem biliminin tarihi: En eskisi de Çin’de

Bilim insanlarının kayıtını bulduğu en eski deprem, MÖ 1831’e ka

dar uzanıyor. Bu deprem Çin’in Shandong eyaletinde meydana geldi. O dönemde bölgede Zhou Hanedanlığı hüküm sürüyordu. 

Depremlerin yumuşak zemini sert kayadan daha fazla salladığı bilgisi ise MÖ 350’de Yunan filozof Aristoteles tarafından dile getirildi.

Sarsıntıların nedeni de 1760’ta sismolojinin ilk uzmanlarından biri olan İngiliz mühendis John Michell tarafından ortaya kondu.

Michell, depremlerin ve meydana getirdikleri enerji dalgalarının “kaya kütlelerinin yerin kilometrelerce altında yer değiştirmesinden” kaynaklandığını hatıratında yazmıştı..

Sarsıntıların derinliği

Çoğu deprem, Dünya yüzeyinin 80 kilometreden az bir derinlikte meydana geliyor..

Ancak bu derinlikten çok daha aşağıda da depremlere rastlanabilir. Zira en derin depremler, yüzey kabuğunun manto tabakasına daldığı sınırda ortaya çıkıyor. Bu sınır yüzeyin 750 kilometre altında.

Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremin derinliği ise sadede 7 kilometre olarak belirlendi..

Depremin gürültüsü: Hayvanların önceden duyduğu doğru mu?

İnsan, 20 ila 20 bin Hertz aralığındaki sesleri algılayabiliyor. Çoğu deprem dalgasının frekansı 20 Hz’den az. Bu nedenle dalgaların kendisi genellikle duyulmuyor. Bu tür depremlerde insanların duyduğu gürültü çoğu zaman binalardaki kırılmalardan kaynaklanıyor..

Öte yandan işitilebilir aralıkta depremler de mümkün. Bunlar bir gümbürtü olarak duyulabilir..

Bazı kişiler köpek veya kedilerin, insanların duyamadığı deprem seslerini veya titreşimlerini hissettiğine inanıyor. Ancak uzmanlara göre bu, doğrulanabilmiş bir bilgi değil..

Bazı hayvanların davranışlarında depremlerden önce değişiklikler gözlemlenmiş olabilir. Fakat bilim insanlarına göre bu davranışlar tutarlı değil ve çoğu zaman depremden önce algılanabilir bir davranış değişikliği olmuyor..

Www.cafemedyam.com

DEPREMİN HAVASI VE SAATİ OLUR MU?

Antik Yunanlar depremlerin özellikle sıcak ve kuru havalarda meydana geldiğine inanıyordu..

17 Ağustos 1999 depreminin etkisinde kalarak bu inanışı halen taşıyan kişiler var. Ancak uzmanlar kesin bir dille reddediyor..

Benzer şekilde şiddetli sarsıntıların daima sabaha karşı olduğunu düşünenler de mevcut. Öte yandan tarihte akşam saatlerinde gerçekleşmiş birçok deprem var..

Sığınılacak en güvenli yer kapı eşiği mi?

Bilim insanları kapı eşiklerinin sadece kerpiç evlerde koruma sağlayabileceğini söylüyor. Zira modern yapılarda kapılar, binanın geri kalanından daha sağlam değil.

Aksine kamu binalarında, aceleyle dışarı çıkmaya çalışan insanlar, kapı eşiğine sığınanları ezebilir. AKUT’un önerisine göre deprem esnasında içeride olanların çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi bir beyaz eşyanın yanına büzülerek yatması daha mantıklı.


Yararlanılan kaynaklar: ABD Jeoloji Araştırmaları KurumuABD Okyanus ve Uzay İdaresiKaliforniya Eyalet Üniversitesi San MarcosNBC Los AngelesInteresting Facts//Derleyen: Çağla Üren

İLGİLİ HABER ▶️ DEPREMLERİ ÖNCEDEN TAHMİN ETMEK MÜMKÜN MÜ?
İLGİLİ HABER ▶️ MARAŞ DEPREMİ NEDEN BU KADAR ÖLÜMCÜL OLDU?

İLGİLİ HABER ▶️ HAYVANLARIN DEPREM ÖNCESİNDE SIRADAŞI DAVRANIŞLAR GÖSTERDİĞİNE TANIK OLDUNUZ MU?
Click to comment

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

To Top
%d blogcu bunu beğendi: