DÜNYA

TÜRKİYE, BM İNSANİ GELİŞME ENDEKSİ RAPORUNDA..

Toplumsal cinsiyet eşitliğine uyarlandığında Türkiye 65. sıraya geriliyor..

TÜRKİYE, BM İNSANİ GELİŞME ENDEKSİ RAPORUNDA 191 ÜLKE İÇİNDE 48. SIRADA YER ALDI

İÇİNDEKİLER

Bunu paylaş:
Bunu beğen:

🔴 SON 2 YILDA HER 10 ÜLKEDEN 9’UNUN İNSANİ GELİŞME ORANI GERİLEDİ

İnsani gelişim endeksi Türkiye de dahil olmak üzere ülkelerin yüzde 90’ından fazlasında 2020 ya da 2021 yılında geriledi

✅ Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (United Nations Development Programme- UNDP) tarafından geliştirilen İnsani Kalkınma Endeksi (Human Development Index-HDI); sağlık, bilgi ve gelir düzeyi şeklinde üç temel unsura dayalı olarak hesaplanmaktadır..

✅ İnsani Gelişme Göstergesi, Dünya’daki ülkeler için yaşam uzunluğu, okur yazar oranı, eğitim ve yaşam düzeyi doğrultusunda hazırlanan bir ölçümdür. İnsanların düzgün yaşaması, özellikle çocuk hakları için bir ölçün teşkil eder..

– Türkiye, Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Gelişme Endeksi raporunda 191 ülke arasında 48. sırada yer aldı..

BM Kalkınma Programı (UNDP), “Belirsiz Zamanlar, Huzursuz Yaşamlar: Dönüşen Dünyada Geleceğimizi Şekillendirmek” başlıklı 2022 İnsani Gelişme Raporu’nu açıkladı..

✅ Türkiye, raporda endeks sıralamasındaki en yüksek kategori olan “çok yüksek insani gelişme” kategorisine üst üste üçüncü kez girdi ve bu yıl 191 ülke arasında 48. sıraya yerleşti..

– Uzun ve sağlıklı yaşam, bilgiye erişim ve insana yakışır yaşam standardını temel alan rapora göre, 1990 ile 2021 yılları arasında Türkiye’de insani gelişim endeksinin her üç boyutunda da ilerleme görüldü..

– Bu dönemde Türkiye’de yaşam süresi 8,3 yıl, ortalama öğrenim süresi 4,2 yıl ve öğrenim süresi 9,3 yıl arttı..

Kişi başına düşen gayrisafi milli hasıla (GSMH) ise aynı dönemde yaklaşık yüzde 139 artış gösterdi..

Toplumsal cinsiyet eşitliğinde erkeklerin insani gelişme seviyelerinden yararlanma oranı kadınlara göre daha yüksek olurken, Türkiye bu kategoride 170 ülke arasında 65. sıraya geriledi..

Son 2 yılda her 10 ülkeden 9’unun insani gelişme oranı geriledi

✅ Dünyanın krizden krize savrulduğu, karşı karşıya kaldığı sorunlarla başa çıkamadığı ve rotada keskin bir değişiklik olmazsa daha fazla yoksunluk ve adaletsizliğe sürükleneceği uyarısının yer aldığı raporda, Kovid-19 salgını, Rusya- Ukrayna Savaşı ve yaşanan küresel krizler nedeniyle son 2 yılda insani gelişme endeksinin küresel boyutta gerilediğine işaret edildi..

– Son 32 yılda ilk kez insani gelişme endeksinde peş peşe iki yıl küresel çapta gerileme yaşandı.

İnsani gelişme, 2016 yılı düzeyine gerileyerek Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda katedilen gelişmenin büyük bölümünü tersine çevirdi..

Bu tersine dönüşün evrensel boyutta olduğu belirtilen rapora göre, insani gelişim endeksi Türkiye de dahil olmak üzere ülkelerin yüzde 90’ından fazlasında 2020 ya da 2021 yılında geriledi..

✅ İnsani gelişme endeksi, ülkelerin yüzde 40’ından fazlasında ise her iki yılda da gerileme gösterdi..

– İnsani gelişme endeksi sıralamasında ilk basamakta İsviçre yer aldı. Bu ülkeyi Norveç, İzlanda, Hong Kong (Çin), Avustralya, Danimarka, İsveç, İrlanda, Almanya ve Hollanda izledi..

– Listede İngiltere 18’inci, Japonya 19’uncu, ABD 21’inci, Çin ise 79’uncu sırada yer aldı..

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yayımlanan 2022 İnsani Gelişme Raporu’na (İGR) göre dünya genelinde beklenen yaşam süresi, eğitim ve ekonomik refah gibi alanlarda on yıllar alan iyileşmeler pandemiyle birlikte geriledi. Türkiye, İGE’de 191 ülke arasında 48. sırada yer alıyor..

Türkiye UNDP’nin bir önceki raporunda 189 ülke arasında 54’üncü sırada yer alıyordu. Ancak dünya genelindeki yavaşlamadan Türkiye de pay aldı..

Birleşmiş Milletler’in (BM) küresel gelişmeyi ölçtüğü İnsani Gelişme Endeksi son iki yılda her 10 ülkenin dokuzunda geriledi..

Bunda Covid-19’un yanı sıra Ukrayna’daki savaş ve küresel iklim değişikliğinin zarar verici etkileri de rol oynadı..

✅ İnsani Gelişme Endeksi’nin zirvesinde 84 yıllık beklenen ömür, 16,5 yıllık eğitim süresi ve 66 bin dolarlık medyan gelirle İsviçre yer aldı..

Listenin sonunda ise 55 yıllık ömür, 5,5 yıllık eğitim ve yıllık ortalama 768 dolarlık gelirle Güney Sudan bulunuyor..

30 yıldır yükselen küresel beklenen yaşam süresi ortalaması ilk defa gerileyerek 2016 seviyesine düştü..

ABD’de 2019’dan bu yana beklenen ömür iki yıl gerilerken bazı ülkelerde bu çok daha fazla oldu..

🔴 TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNE UYARLANDIĞINDA TÜRKİYE 65. SIRAYA GERİLİYOR

UNDP endeks hesaplamasında uzun ve sağlıklı yaşam, bilgiye erişim ve insana yakışır yaşam standardı olmak üzere üç temel ölçümden yararlanıyor..

✅ Türkiye’nin 1990 yılında 0,600 olan İGE değeri, yüzde 39,7 artarak 2021 yılında 0,838’e yükseldi.

– 1990 ve 2021 yılları arasında Türkiye’de İGE’nin her üç boyutunda da ilerlemeler görüldü: Doğuşta beklenen yaşam süresi 8,3 yıl; ortalama öğrenim süresi 4,2 yıl ve beklenen öğrenim süresi 9,3 yıl arttı..

Türkiye’de kişi başına Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) ise aynı dönemde yaklaşık yüzde 139 oranında artış gösterdi..

✅ Ancak Türkiye’nin sıralaması, toplumsal cinsiyet eşitliğindeki gelişmeler dahil edildiğinde gerilere düşüyor..

– Buna göre Türkiye’de erkekler kadınlara oranla daha yüksek insani gelişme seviyelerinden yararlanıyor ve 170 ülke arasında 65. sıraya geriliyor..

BM, gelişimi Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) indirgeme eğilimine karşı 1990’da İnsani Gelişim Endeksi’ni geliştirmişti..

O tarihten bu yana çok sayıda ülkenin endeksi, çeşitli krizler nedeniyle dönem dönem gerilese de küresel bir gerileme geçen yıla kadar hiç görülmemişti..

Geçen yılki düşüşün ardından bu yıl da endeksin gerilemesi, bu eğilimi geri çevirmenin zor olabileceğine işaret ediyor..

Zengin ülkelerin üçte ikisi düşüş trendini bu yıl sonlandırsa da çoğu ülkede gerileme devam etti..

✅ Bu yıl açıklanan endeksin verileri geçen yıla ait..

– Raporun yazarlarından Achim Steiner, bu yılki verilerin daha da karamsar gözüktüğünü, 80’den fazla ülkenin borcunu ödemekte zorlandığını belirtiyor..

– Achim Steiner:

“Büyük aksamalar görüyoruz ve bunların düzelmesi yıllar alabilir.”

UNDP ilk kez, İGE’de peş peşe iki yıldır küresel çapta gerileme olduğunu açıkladı..

İnsani gelişme, 2016 yılı düzeyine gerileyerek, dünyada Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda katedilen gelişmenin büyük bölümünü tersine çevirdi..

Türkiye de dahil olmak üzere ülkelerin yüzde 90’ından fazlasında İGE ya 2020 ya da 2021 yılında geriledi..

Ülkelerin yüzde 40’ından fazlasında ise İGE her iki yılda da geriledi ki, bu durum derinleşen bir krize işaret ediyor..

🔴 RAPOR, DÜNYANIN ROTASINDA KESKİN BİR DÖNÜŞ OLMAZSA, DAHA AĞIR YOKLUKLAR VE ADALETSİZLİKLERİN BİZİ BEKLEDİĞİNİ SAVUNUYOR.

– “Dünyamız, peş peşe gelen krizlere yanıt vermeye çabalıyor.” diyen UNDP Başkanı Achim Steiner:

“Hayat pahalılığı ve enerji krizlerinde gördük ki, fosil yakıtları sübvanse etme gibi anlık çözümlere odaklanmak çekici gelse de bugünü kurtarma taktikleri nedeniyle, yapmak zorunda olduğumuz uzun vadeli sistemik değişiklikler daha da gecikiyor.” şeklinde konuştu..

Rapor, yenilenebilir enerjiden küresel salgınlara hazır hale gelmeye kadar yeni bir rota çizmek için yatırım ve toplumların bu belirsiz dünyada iniş çıkışlara hazırlıklı olabilmesi için (sosyal güvenceler de dâhil olmak üzere) sigorta odaklı politikaların uygulamaya konulmasını tavsiye ediyor..

Türkiye, Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Gelişme Endeksi raporunda 191 ülke arasında 48. sırada yer aldı..

BM Kalkınma Programı (UNDP), “Belirsiz Zamanlar, Huzursuz Yaşamlar: Dönüşen Dünyada Geleceğimizi Şekillendirmek” başlıklı 2022 İnsani Gelişme Raporu’nu açıkladı..

Türkiye, raporda endeks sıralamasındaki en yüksek kategori olan “çok yüksek insani gelişme” kategorisine üst üste üçüncü kez girdi ve bu yıl 191 ülke arasında 48. sıraya yerleşti..

Uzun ve sağlıklı yaşam, bilgiye erişim ve insana yakışır yaşam standartlarını temel alan rapora göre, 1990 ile 2021 yılları arasında Türkiye’de insani gelişim endeksinin her üç boyutunda da ilerleme görüldü..

Bu dönemde Türkiye’de yaşam süresi 8,3 yıl, ortalama öğrenim süresi 4,2 yıl ve öğrenim süresi 9,3 yıl arttı..

READ NOW | our 🆕 #HDR2022 looks at the uncertain world we live in and how we can unlock opportunities for a more hopeful future.

Learn more and follow the event livestream today at 9am EDT: https://t.co/nDhR1vDLTc pic.twitter.com/7SoqUlrvt8
— UN Development (@UNDP) September 8, 2022

Kişi başına düşen gayrisafi milli hasıla (GSMH) ise aynı dönemde yaklaşık yüzde 139 artış gösterdi..

Toplumsal cinsiyet eşitliğinde erkeklerin insani gelişme seviyelerinden yararlanma oranı kadınlara göre daha yüksek olurken, Türkiye bu kategoride 170 ülke arasında 65. sıraya geriledi..

Son 2 yılda her 10 ülkeden 9’unun insani gelişme oranı geriledi

Dünyanın krizden krize savrulduğu, karşı karşıya kaldığı sorunlarla başa çıkamadığı ve rotada keskin bir değişiklik olmazsa daha fazla yoksunluk ve adaletsizliğe sürükleneceği uyarısının yer aldığı raporda, Covid-19 salgını, Rusya- Ukrayna Savaşı ve yaşanan küresel krizler nedeniyle son 2 yılda insani gelişme endeksinin küresel boyutta gerilediğine işaret edildi.

Son 32 yılda ilk kez insani gelişme endeksinde peş peşe iki yıl küresel çapta gerileme yaşandı.

🔴 “DÜNYA İNSANİ GELİŞME AÇISINDAN BEŞ YIL GERİYE GİTTİ ”

Rapor, dünyanın insani gelişme açısından beş yıl geriye gittiğini ortaya koydu. İnsani gelişme, 2016 yılı düzeyine gerileyerek Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda katedilen gelişmenin büyük bölümünü tersine çevirdi..

Bu tersine dönüşün evrensel boyutta olduğu belirtilen rapora göre, insani gelişim endeksi Türkiye de dahil olmak üzere ülkelerin yüzde 90’ından fazlasında 2020 ya da 2021 yılında geriledi..

İsviçre, Norveç ve İzlanda ilk üç sırada

İnsani gelişme endeksi, ülkelerin yüzde 40’ından fazlasında ise her iki yılda da gerileme gösterdi.

İnsani gelişme endeksi sıralamasında ilk basamakta İsviçre yer aldı. Bu ülkeyi Norveç, İzlanda, Hong Kong (Çin), Avustralya, Danimarka, İsveç, İrlanda, Almanya ve Hollanda izledi.

Listede İngiltere 18’inci, Japonya 19’uncu, ABD 21’inci, Çin ise 79’uncu sırada yer aldı..

🔴 DÜNYA MUTLULUK ENDEKSİ: İSKANDİNAV ÜLKELERİ ZİRVEDE, TÜRKİYE 8 BASAMAK GERİLEDİ

✅ Dünya Mutluluk Endeksi raporu onuncu yılını doldurdu ve bu sene de en üst sıraları İskandinav ülkeleri kimseye bırakmadı. Türkiye ise 8 basamak gerileyerek 112. oldu..

Dünyada 150’ye yakın ülkede yapılan anketler aracılığıyla halkın kendi hayatlarını nasıl değerlendirdiğini ölçen rapora göre 2021 yılında insanların mutluluk algısındaki en büyük etken Covid-19 salgını ve bu süreçte yaşadıkları oldu..

Daha önceki yıllarda yapılan anketlerde de halkın devlete ve kurullara olan güveni arttıkça kriz zamanlarında daha mutlu olabildikleri ortaya konmuştu..

– Raporun editörü Kanadalı Ekonomist John F. Helliwell:

“2021 yılında Gallup Dünya Anketi’nde takp edilen her üç iyilik kategorisinde de ciddi bir artış olduğunu gördük. Yabancılara yardım etme, gönüllülük faaliyetleri ve bağışlar 2021 yılında dünyanın her tarafında arttı ve pandemi öncesi seviyelerin neredeyse yüzde 25 üzerine çıktı..”

Finlandiya üst üste beşinci yılında zirvede

Mutluluk endeksinde İskandinav ülkelerin hakimiyeti artık tartışılmaz bir gerçek fakat Finlandiya bu yıl arayı daha da açarak zirvedeki yerini beşinci yılında da korudu..

Danimarka da ikinciliğini sürdürürken İzlanda bir sıra yükselerek üçüncülüğe yerleşti.

İlk 10

Finlandiya
Danimarka
İsviçre
Hollanda
Lüksemburg
İsveç
Norveç
İsrail
Yeni Zelanda

İlk 10’u sırasıyla Avusturya, Avustralya, İrlanda, Almanya ve Kanada takip etti. Geçen yıl beşinci sırada yer alan Kanada için büyük bir gerileme oldu.

Amerika Birleşik Devletleri 16’ncı olurken onu İngiltere, Çekya ve Belçika izledi. Fransa yirminci olarak şu ana kadarki en iyi sıralamasını elde etti..

🔴 TÜRKİYE 112’NCİ SIRADA

Bir önceki raporda 104’üncü sırada yer alan Türkiye sekiz basamak gerileyerek 112’nci oldu..

Liste değerlendirilirken ülkelerin kişi başına düşen gelir, özgürlük, sağlık ve sosyal yardım imkanları, yolsuzluk karnesi, eğitim ve alım gücü gibi kriterleri baz alındı.