✳Kinder’in Genel Müdürü açıkladı. Çikolatadan bulaşan virüsünün sebebi ortaya çıktı..!
Salmonella virüsü tespit edilen Kinder çikolatalarının üreticisi Ferrero’nun Fransa’daki Genel Müdürü Nicolas Neykov, ilk kez konuştu..!
Avrupa’daki pek çok ülkeye yayılarak 100’den fazla çocuğa bulaşan salmonella virüsünün kaynağı belli oldu.. Çikolata üreticisi Ferrero’nun Kinder Sürpriz ve diğer ürünlerinde ortaya çıkan Salmonella bakterisi nedeniyle 12 farklı ülkeden en az 324 kişiye Salmonella bakterisi bulaştığı belirlendi..
- Nicolas Neykov:
“Virüs oraya ya daha önce virüs bulaşmış ham maddeler aracılığıyla ulaştı ya da çalışanlar tarafından bulaştırıldı. 15 Aralık’ta tüm üretim hatlarını durdurduk, üretilenleri attık. İlerleyen günlerde yapılan tüm testlerimiz negatif çıktı, bu nedenle de fabrikayı yeniden açtık”
Firma, salmonellanın ilk kez tespit edildiği 15 Aralık’ta Arlon fabrikası kapatılmadığı için çok eleştirilmişti.
✳FERRERO TÜRKİYE’DEN ‘KİNDER’ AÇIKLAMASI: ÜRÜNLERİMİZ GÜVENLİ..!
“Kinder ürünleri ile ilgili gerekli tüm resmi kontrollerin yapıldığını duyuran Ferrero Türkiye, ‘Ürünlerimizin güvenli olduğu teyit edilmiştir’ açıklamasını yaptı..!”
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün Kinder marka ürünlerin ithalatında salmonella analizi yapılması zorunluluğu getirmesinin ardından, Ferrero Türkiye’den yapılan açıklamada ‘ürünlerin güvenli olduğu’ belirtildi..
- Ferrero:
“Piyasada bulunan Kinder ürünleri ile ilgili gerekli tüm resmi kontroller yapılmış olup, ürünlerimizin güvenli olduğu teyit edilmiştir..
Kinder ürünleri ile ilgili T.C Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 19.04.2022 tarihli aşağıdaki açıklamasına istinaden kısa bir bilgilendirme yapmak isteriz..
Aşağıdaki açıklamada Bakanlık tarafından da belirtildiği üzere, piyasada bulunan Kinder ürünleri ile ilgili gerekli tüm resmi kontroller yapılmış olup, ürünlerimizin güvenli olduğu teyit edilmiştir..
Sürecin başlangıcından beri Ferrero Türkiye olarak Bakanlık ile işbirliği içerisinde hareket etmekteyiz..
Bakanlığın 19.04.2022 tarihli açıklaması ve bu kamuoyu duyurumuz ile yanlış anlaşılmaları düzeltmiş olmayı ümit ediyoruz. İthalat prosedürünün bir parçası olarak, mikrobiyolojik analiz sıklığının arttırılması, Bakanlığın görev ve sorumlulukları çerçevesinde yapılan mutad bir uygulamadır. Ferrero Türkiye Çikolata olarak tarafımızca ithal edilen ve piyasaya sunulan tüm Kinder ürünlerinin güvenli olduğunu bir kez daha kamuoyuna saygıyla duyururuz.”
TARIM BAKANLIĞI’NDAN KİNDER ÜRÜNLERİNE ‘ZORUNLU ANALİZ’ KARARI..!
“Avrupa’da görülen salmonella vakalarının ardından Tarım ve Orman Bakanlığı, Kinder ürünleri için salmonella analizi yapılması zorunluluğu getirdi..!”
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, salmonella bakterisine rastlanması nedeniyle Avrupa’da bazı ülkelerde Kinder marka ürünlerin toplatılmasının ardından, Türkiye’de ikinci bir talimata kadar bu ürünlerin ithalatında yüzde 100 salmonella analizi yapılması zorunluluğu getirdi..
- Bitkisel ithalatta yetkili 44 il müdürlüğüne gönderilen yazıda şu bilgilere yer verildi:
“Avrupa Birliği Gıda ve Yemde Hızlı Alarm Bildirimi (RASFF) ve INFOSAN’dan alınan bildirimlerde dünya genelinde Salmonella Typhimurium salgını yaşandığı, salgın kaynağının Kinder markalı çikolatalı ürünleri olduğu, riskli ürünler ve parti numaralarının toplatıldığı hakkında ülkemiz bilgilendirilmektedir..
Alınan bildirimlerde belirtilen riskli ürünler parti numarası ile birlikte resmi kontrollerin gerçekleştirilmesi amacıyla tarafınıza iletilmektedir..
Salgının ülkemize sıçramasının önlenmesi amacıyla ikinci bir talimata kadar menşe ayrımı yapılmaksızın Kinder markalı ürünlerin ithalatında %100 salmonella analizi yapılmasına karar verilmiştir..”
Salmonella analizi yapılacak Kinder markalı ürünler arasında Kinder Sürpriz Yumurta, Kinder Mini Eggs, Kinder Schokobons, Uovo Maxi, Kinder Mix, Kinder Circus, Kinder Happy Moments, Mix Cross Cat Kinder ve Mixed Patisserie PRA, vb. ürünler yer alıyor..
“10 ÜLKEDE EN AZ 150 KİŞİ ETKİLENDİ..!”
Belçika Gıda ve Tüketici Ürün Güvenliği Kurumu (FAVV), Kinder çikolata ürünlerinde salmonella bakterisi bulunan Ferrero şirketine ait fabrikayı önceki hafta geçici olarak kapatmıştı..
Hollanda ve Belçika, Arlon kentindeki Ferrero çikolata fabrikasında üretilen tüm ürünlerin toplatılmasına karar verdi..
Ferrero firmasının, ilk olarak 15 Aralık’taki rutin kontroller sırasında, hammadde içeren bir tank filtresinde salmonella bakterisine rastlandığını açıklaması üzerine, Belçika makamları soruşturmayı derinleştirmişti..
15 Nisan itibarıyla İngiltere’de çoğu çocuk olmak üzere 70 salmonella vakasına rastlandı..
Forbes dergisinde yayınlanan 16 Nisan tarihli haberde, Kinder ürünlerinden 10 ülkede çoğu çocuk en az 150 kişinin etkilendiği bildirildi..
SALMONELLA BAKTERİSİNİN BELİRTİLERİ NELER..?
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde verilen bilgiye göre, salmonella bakterisinin vücuda alınmasından yaklaşık 12-72 saat sonra şu belirtiler görülebiliyor..
✳Belirtileri, ishal, ateş, bulantı, kusma, karında kramplar..
-Hastalık genellikle 4-7 gün sürüyor ve çoğu kişi tedavi olmadan iyileşiyor..
-Hastalık bazı kişilerde ise ishal hastanın hastaneye yatmasını gerektirecek kadar şiddetli olabiliyor..
-Yaşlılar, bebekler ve bağışıklık sistemi yetersiz olan kişilerde hastalık daha ciddi seyredebiliyor..
Uzmanlar, belirtilerin şiddetli seyretmesi halinde doktora gidilmesini, ayrıca salmonella bulaşıcı olduğundan, semptomları olan herkesin ellerini iyice yıkamalarını ve başkalarının yiyeceklerine dokunmamalarını tavsiye ediyor..
Salmonella krizi büyüyor: Belçika, Kinder fabrikasını kapattı..!
“Kinder çikolata üreticisi Ferrero’nun ürünlerinde Salmonella bakterisi tespit edilmesi nedeniyle, Belçika yetkilileri firmanın fabrikasını kapatma kararı aldı..!”
Belçika, Avrupa ülkelerindeki Salmonella salgının arkasında olduğu düşünülen Kinder Sürpriz yumurtalarını üreten fabrikayı kapatma kararı aldı..
Dünyaca ünlü İtalya merkezli çikolata üreticisi Ferrero’nun ürünlerinde salmonella bakterisi tespit edilmiş, yapılan analizler sonucunda salmonella bakterisi taşıyan çikolataların şirketin Belçika’nın Arlon şehrindeki fabrikasında üretildiği açıklanmıştı..
Belçika Federal Gıda Güvenliği Ajansı (FAVV), dün yayınladığı bir açıklamada, Arlon fabrikasında üretilen tüm ürünlerin toplatıldığını ve fabrikanın kapatıldığını açıkladı..
FAVV, Ferrero firması tarafından sağlanan bilgilerin “eksik” olması nedeniyle böyle bir karar aldıklarını ve fabrikanın “gıda güvenliği kuralları ve gereklilikleri sağlanıncaya kadar” kapalı kalacağını duyurdu..
“VATANDAŞLARIN GÜVENLİĞİ GÖZ ARDI EDİLEMEZ..!”
Belçika Tarım Bakanı David Clarinval, konu ile ilgili yaptığı açıklamada, ‘böyle kararların kolay alınmadığını, ancak şu anki durumunun bunu gerektirdiğini’ söyledi..
Bakan, “Vatandaşlarımızın güvenliği hiçbir zaman göz ardı edilmez” dedi..
Ferrero firması bir bildiri yayınlayarak, Salmonella vakalarının yoğunluğu için “içtenlikle özür dileğini” açıkladı..
Firma, “Tüm tüketicilerimiz ve ortaklarımızdan içtenlikle özür dilemek ve gıda güvenliği yetkililerine değerli kılavuzlukları için teşekkür etmek istiyoruz” ifadelerine yer verdi..
Dünyaca ünlü İtalya merkezli Ferrero çikolata üreticisinin ürünlerinde salmonella bakterisi tespit edildi..!
“Belçika’da, Paskalya bayramı öncesinde sürpriz yumurta da üreten ünlü çikolata üreticisi Ferrero’nun çikolatalarında salmonella bakterisi bulunması nedeniyle şirketin üretim ruhsatının iptal edildiği bildirildi..!”
Yapılan analizler sonucunda söz konusu çikolataların Ferrero şirketinin Belçika’nın Arlon şehrindeki fabrikasında üretildiği açıklandı..
Belçika, şirketin Arlon şehrindeki fabrikasında yaklaşan Paskalya bayramında çok yüksek tüketime sahip yumurta şeklindeki çikolataların üretiminde kullanılan salmonella bakterisinin tespit edilmesinin ardından şirketin üretim ruhsatını iptal etti..
Belçika Sağlık Bakanı David Clarinval konu hakkında yaptığı açıklamada, “Bu tür kararları almak kolay değil, ancak günün koşulları bunu gerektiriyor” dedi..
“ÜRÜNLERİNİ GERİ ÇEKMESİ İSTENDİ..!”
Dünyaca ünlü çikolata üreticisi Ferrero, hatasını kabul ettiğini açıkladı..
Şirket tarafından yapılan açıklamada, “Arlon şehrindeki fabrikamızdaki 2 depomuzun filtrelerinden 1’inde 15 Aralık’ta salmonella bakterisinin bulunması olayı iletişim sıkıntısı nedeniyle bilgi eksikliğine sebep oldu” ifadelerine yer verildi..
Belçika’da üretim ruhsatının iptal edilmesinin ardından şirketten piyasadaki ürünlerini geri çekmesi istendi..
NE OLMUŞTU?
Kur krizinin vurduğu Nutella hakkında kritik açıklama..!
“Türkiye’deki kur krizi, İtalyan Ferrero Spa firmasının ürettiği çikolatalı fındık ezmesi markası Nutella’nın tedarik zincirini olumsuz etkiledi..!”
- ABD merkezli danışman Turgan Zülfikar:
“Dünya fındık kıtlığının eşiğinde.. Eğer Nutella tutkunuysanız, sonraki market alışverişinizde stok yapsanız iyi olur..”
- The Wall Street Journal (WSJ) gazetesi:
‘Dünya fındığının çoğunu üreten çiftçiler Türkiye’deki kur krizinin darbesini yiyerek sendeledi, bu Karadeniz’e bakan yamaçlardan süpermarket raflarındaki Nutella kavanozlarına uzanan tedarik zincirini sarstı’
Haberde dünyadaki fındığın yüzde 70’ini üreten ve 4 milyon kişiyi istihdam eden Türk fındık sanayinin başına gelenler için ‘imalat sanayi ve ihracatı büyütmek için zayıf Türk lirası istediğini söyleyen Erdoğan’ın yürürlüğe koyduğu ekonomik kumarın potansiyel küresel etkilerinin keskin bir örneği’ denildi..
“ERDOĞAN’IN AÇIKLAMALARI HATIRLATILDI..!”
- The Wall Street Journal (WSJ) gazetesi:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘ana akım ekonomi ilkelerinin ve yüzyılların ekonomik verilerinin tersine gidiyor..Erdoğan ‘ın;’Benden faizleri düşürmeyi beklemeyin’ ve ‘Bir Müslüman olarak naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Hüküm bu’ açıklamalarının ardından Türk lirası değer kaybetti ve Merkez Bankası yine milyarlarca dolar döviz satarak müdahale etti..
Erdoğan’ın stratejisi ihracatı artırmada kısa vadede kısmen başarı elde etti, hükümete göre ihracat kasım ayında önceki yıla göre yüzde 33.4 artarak 21.5 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı..
Ancak hükümetin stratejisi, fındık sanayi gibi desteklemek istediğini söylediği ihracata dayalı sektörlere zarar verdiğine dair işaretler de bulunuyor..
Giyim ve otomobil parçaları ihracatçıları, liradaki dalgalanmaların fiyat belirlemeyi ve alıcılarla iş yapmayı neredeyse imkansız hale getirdiğini söyledi..
Ekonomistler, Türk işletmelerinin azalan satın alma gücünün ve ekonomideki genel istikrarsızlığın ekonomik yavaşlamaya ve hatta durgunluğa yol açabileceğini belirtti..
Fındıkların çoğunu yetiştiren on binlerce küçük çiftçi, giderek daha yükselen üretim maliyetleriyle boğuşuyor.. Örneğin bir üreticiler derneğine göre, gübrenin ton fiyatı 2020’de 215 dolarken bu yıl 650 dolara yükselerek üç katına çıktı, yani pek çok çiftçi için çok pahalı hale geldi…
Türk üreticiler artık pazar payını İtalya, Gürcistan, ABD ve diğer ülkelere kaptıracaklarından korkuyor..
Fındık üreticileri, Erdoğan’ın deneyinin geri tepmesiyle genişletmeyi umduğu ihracatı baltalayabileceğini söylüyor..
Tirebolu ilçesi dışında bir tepede çiftliği bulunan 75 yaşındaki fındık yetiştiricisi Tahsin Gökçe:
“Eskiden fındık satar, araba, arazi, ev alırdık. Artık sattığım fındıklarla hiçbir şey alamıyorum..
Tirebolu’da 220 çalışanıyla fındık işleyip ihraç eden Gaffaro firmasının ihracat sorumlusu Ahmet Ak, döviz kurundaki oynaklığın şirketin alıcılarla pazarlık pozisyonunu zayıflattığını söyledi. Liranın her gün değer kaybettiğine dikkat çeken Ak, şirketin Brezilya’ya bir konteyner fındık gönderdiği sırada kilo başına fiyatın önemli ölçüde değişebildiğini, bunun alıcıların daha önce üzerinde anlaşılan fiyatı yeniden pazarlık etmeye ittiğini belirtti. ‘Tabii ki müşterilerimiz piyasayı takip ediyor. Bize fiyatı düşürmeniz gerektiğini söyleyecekler’ ”
“FİSKOBİRLİK BAŞKANI BİLE GÜBRE ALAMAZ HALDE..!”
“Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Fiskobirlik) Başkanı kriz yüzünden çok sıkışan çiftçiler içinden çiftliklerini kapatarak hazır giyim fabrikalarında çalışmaya gidenlerin bazısını şahsen tanıdığını söyledi..
Kendisi de çiftçi olan başkan, artan maliyeti nedeniyle gübre kullanmaktan vazgeçmek zorunda kaldığını belirtti…
Başkan: ‘Çiftçiler artan maliyetlerin bu yükünü kaldıramaz, başa çıkamazlar’ Şu anda çok fazla belirsizlik var. Doların nerede duracağını bilmiyoruz. Bu durumda nasıl yatırım yapabilirsiniz?..”
‘STOKLAYIN’ TAVSİYESİ
Türk şirketlerine ABD pazarına girme konusunda yol gösteren ABD merkezli danışman Turgan Zülfikar da “Dünya fındık kıtlığının eşiğinde” uyarısı yaparak ekledi:
“Eğer Nutella tutkunuysanız, sonraki market alışverişinizde stok yapsanız iyi olur.”
“AFP: TÜRKİYE’DEKİ FINDIK ÜRETİCİLERİ NUTELLA’NIN SAHİBİ FERRERO’YA ÖFKELİ”
CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, Ferrero için geçen ay Rekabet Kurumu’na başvurduklarını açıklamıştı..
“Topladığımız fındıklar yurtdışına gidip Nutella şeklinde dönüyor. Bizden daha çok kazanıyorlar.. Bu sömürüdür”
Türkiye’deki fındık işçileri ve üreticileri, Kinder’le Nutella gibi markalarıyla bilinen çikolata firması Ferrero’dan şikayetçi..
Fransız haber ajansı AFP, dünya fındık ihracatının yüzde 82’sini karşılayan Türkiye’deki durumu mercek altına aldı..
Haberde işçilerin, Türkiye’deki en büyük fındık alıcısı olan İtalya merkezli Ferrero’nun şartlarından, sömürüden ve düşük maaştan şikayet ettiği yazıldı..
AFP’ye konuşan 25 yaşındaki mevsimlik işçi Mehmet Şirin, günde 12 saat çalıştıklarını ve koşulların çok zor olduğunu söyledi:
“Topladığımız fındıklar yurtdışına gidip Nutella şeklinde dönüyor. Bizden daha çok kazanıyorlar. Bu sömürüdür”.
Haberde, işçilere günde yaklaşık 130 lira ödendiği kaydedildi..
“ÜRETİCİLER DE MEMNUN DEĞİL”
43 yaşındaki Aydın Şimşek adlı fındık üreticisi, “Tekel olmuşlar istediklerini yapıyorlar” diye konuştu:
“Şartlarımızı görüyorsunuz. Çok çalışıyoruz..”
Bir kilo fındığın fiyatının 22,5 liraya düştüğünü söyleyen Şimşek, “Bu yıl fındıklarımı Ferrero’ya satmayacağım” dedi..
Ferrero adına konuşan ve adı açıklanmayan bir sözcü, şirketin Türkiye’de fındık çiftliklerine doğrudan sahip olmadığını veya yönetmediğini öne sürdü. Sözcü, fındıkların doğrudan çiftçilerden satın alınmadığını da söyledi..
Yetkili, fındığın düzenlemelere uygun şekilde ve piyasa dinamiklerine göre tedarik edildiğini iddia etti..
Ancak Türkiye Ziraat Odaları Birliği İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Ömer Demir bu açıklamaya tepki gösterdi..
“Allah aşkına, fındığın kilosunu 22-23 liraya satın alıp 23 dolara (yaklaşık 220 TL) satıyorlar” diyen Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiye dünyaya yaklaşık 300 bin ton fındık ihraç ediyor. Bu işten sadece yabancı şirketlerin kâr etmesi ne garip..”
Rekabet Kurumu’nu göreve çağıran Demir, “Aksi halde her yerde her şeyi kontrol edecekler. Kendi ürünümüzü onlardan başka kimseye satamayacağımız bir noktaya geleceğiz” diye konuştu..
Sakarya’daki Akyazı Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şener Bayraktar da üreticilerin, Ferrero aleyhine konuşmaktan korktuğunu ifade etti:
“Seslerini çıkarırlarsa fındıkları satamamaktan korkuyorlar.”
Independent Türkçe, AFP//Derleyen: Uğurcan Yıldız
NE OLMUŞTU?
“FINDIĞIN FİYATINI, KİM VE NASIL BELİRLİYOR?”
Fındığın büyük alıcı şirketlerinin en büyüğü olan Ferrero ‘iyi tarım projesi’ çerçevesinde doğrudan bahçe sahipleri ile anlaşarak, fındık üretimine de doğrudan müdahale ediyor.
Şirket fındık üretimini, fiyatını ve tüm süreçlerini şekillendirmeye başlamış durumda. Ferrero ve diğer dev fındık alıcısı şirketler Türkiye fındık sektörünü ele geçirmiş durumdalar.
Fındık Türkiye’nin önemli tarım ürünlerinin başında geliyor.
Türkiye tek başına dünya fındık üretiminin yüzde 70’ini karşılıyor. Son yıllarda Nutella’yı ABD’den satın alıp, kendi bünyesine katmış olan Ferrero ve benzeri dev şirketler, Türkiye dışında kimi ülkelerde de fındık yetiştirilmesini desteklemeye başladılar.
Dünya fındık sektöründe uzun dönemli planlar yürütülüyor.
Herhalde Karadenizlileri yanında tutmak için artık başka çare kalmamıştı ki geçen yıl Karadeniz’de yaygın olarak halkın eleştirisine uğrayan iktidar, bu yıl bizzat Cumhurbaşkanı ağzından fındığın alım fiyatını, temmuz ayı sonunda açıklamak durumunda kaldı.
Fiyat kilo başına 16-17 TL olarak duyuruldu.
Bu açıklama üzerine Karadeniz’deki iktidar yanlıları, yandaş yerel ve ulusal basın bu açıklamayı bir müjde olarak yaymaya çalıştılar. Fakat eylül başında fındık fiyatları Erdoğan’ın söylediğinin aksine serbest piyasada 13-14 TL seviyelerine indi.
Erdoğan tarafından açıklanan rakamlar, söylendiğinin aksine taban fiyatlar değil, TMO’nun (Toprak Mahsülleri Ofisi) alım fiyatlarıydı ve geçen yıl TMO, Karadeniz’de üretilen 650 bin ton fındığın sadece 50 bin tonunu satın almıştı. Yani ne TMO, ne de Erdoğan fındık piyasasında belirleyici bir role sahip.
Bununla beraber, fındığın son dönemki serüveninde Erdoğan ve ekibinin çok etkili olduğunu biliyoruz.
Karadeniz’in temel geçim kaynağı olan fındık, eskiden üreticinin hayatını şu ya da bu seviyede sürdürmesini sağlardı. O dönemlerde üreticilerin de üyesi olduğu Fiskobirlik Kooperatifi, fındığın alımından, işlenmesinden ve ihracatından birinci derecede sorumlu olan aktördü.
Fiskobirlik randıman tartışmasını büyütmeden üreticinin tüm fındığını alıyordu.
Fındık-Sen’in yaptığı çalışmaya göre tarımdaki maliyetlerin artması üzerine, bugün fındığın kilo maliyeti zaten 16,5 TL civarında.
Dolayısı ile Erdoğan’ın açıkladığı rakamlar bile üreticiye hiç gelir bırakmıyor görünüyor. Bu sebeple olsa gerek, Erdoğan fındık fiyatlarını açıkladığı konuşmasında çiftçilere dönüm başına yıllık ödenen, tarıma bir katkısı olmaması sebebiyle çok eleştirilen ve bir bakıma köylünün toprağından kopması sürecinde ekonomik desteğe dönüşen “doğrudan gelir desteği” ödemelerini işaret etti.
Erdoğan, bir Dünya Bankası Projesi olan “doğrudan gelir desteği” programı çerçevesinde üreticilerin aldığı paraların da bu rakamlara katıldığında fındığın kilosunun 19 TL’yi yakaladığını ifade etti.
Fiskobirlik bugün itibarı ile, 2000 yılından itibaren iktidarların attığı politik adımlar sonucunda -deyim yerindeyse- ortadan kaldırıldı. Son olarak 2006 yılında AKP Hükümeti bazı yasal düzenlemelerle Fiskobirlik’e son noktayı koydu. Fiskobirlik yerine TMO’yu devreye soktu. TMO o zamandan beri bir yandan devletin alandaki temsilcisi gibi davranırken, bir yandan da Türkiye fındık piyasasının büyük sermayenin kontrolüne geçişinin bekçiliğini yürütüyor görünüyor.
Resmi rakamlara göre Türkiye’de üretilen fındığın üçte birini aldığı söylenen Ferrero, 2014 yılında yerel bir şirket olan Oltan Gıda’yı almadan bir yıl önce Manisa’da 19’uncu fabrikasını açmıştı. Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde 146 bin metrekare alanda kurulan yeni Nutella fabrikasının açılış törenine dönemin Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç da katılmıştı. Açılış töreni sonrasında Bülent Arınç’a isminin yazılı olduğu 5 kilogramlık dev Nutella kavanozu hediye edildi. Dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan için hazırlanan Nutella kavanozları da Bülent Arınç’a teslim edilmişti.
Oltan Gıda Türkiye’de üretilen fındığın üçte birini alıp yurt dışına ihraç ediyordu.
En büyük müşterisi ise Ferrero’ydu. Oltan Gıda’yı alan Ferrero, 2014’den beri Türkiye’de tüccar ve fındık fabrikalarından direkt fındık alımı yapıyor.
- Dolayısı ile Türkiye’nin en büyük fındık ihracatçısı da Ferrero oldu.
- İkinci sırada gelen Singapur orijinli “Olam Şirketi” ise 2011 yılında yerel bir şirket olan Pro Gıda’yı satın alarak sektörde yerini almıştı.
- Fındık ihracatında üçüncü sırada ise, 2005–2008 döneminde dönemin Başbakanı Erdoğan’ın başdanışmanı olan Cüneyt Zapsu’nun şirketi Balsu Gıda var.
Türkiye’nin ihracat rakamlarından, 2018 yılında fındığın yüzde 28,4’ünün İtalya tarafından alındığı görülüyor. Ancak bu rakam önceki yıllarda yüzde 35’lerde gerçekleşmiş. İtalya’da fındık alıcısının Ferrero olduğunu düşünürsek, rakamlarda oluşan farkı nasıl açıklayabiliriz? Ferrero’nun Manisa’daki fabrikasına giden fındık iç alım olarak gerçekleştiriliyor olabilir. Öte yandan Olam Gıda ve Balsu’nun da Ferrero’ya fındık sattığını biliyoruz. Bu durumda Ferrero’nun Türkiye fındığının üçte birinden fazlasını aldığını düşünebiliriz. Ferrero hem Türkiye’de üretim yaptığı, aynı zamanda Türkiye’den fındık ihracatı yaptığı, İtalya dışında pek çok ülkede operasyon yürüttüğünden, resmi ihracat rakamlarından Ferrero’nun Türkiye fındığının ne kadarını yönettiğini söylemek zorlaşıyor.
Fındığın büyük alıcı şirketlerinin en büyüğü olan Ferrero “iyi tarım projesi” çerçevesinde doğrudan bahçe sahipleri ile anlaşarak, fındık üretimine de doğrudan müdahale ediyor. Şirket fındık üretimini, fiyatını ve tüm süreçlerini şekillendirmeye başlamış durumda.
Ferrero ve diğer dev fındık alıcısı şirketler Türkiye fındık sektörünü ele geçirmiş durumdalar. Ferrero’nun fındık CEO’su Marco Gonçalves 10 yıl içinde Türkiye’deki iş hacimlerini 4.5 kat büyüttüklerini ve Türkiye’de daha önce Brezilya’daki üreticiler üzerinde uyguladıkları modeli uygulayacaklarını söylemektedir.
Üreticiden direkt alıcı durumunda olan irili ufaklı fındık tüccarları ve fındık fabrikaları Ferrero ve diğer şirketlerden oluşan uluslararası tekelin elindedir. Bugün fındığın fiyatını, arz talep eğrilerinin ötesinde dünyada fındık tekeli haline dönüşen sermaye grubu belirlemektedir. Devletin alandaki görüntüsü olan TMO ise fındık üreticisinin tepkisini soğuran bir enstrümandan öte bir rol oynamamaktadır. Fındıkta uzun süredir yürütülen planın geldiği noktada, fındık üreticileri kendi bahçelerinde uluslararası fındık tekelinin yerel işçileri durumuna gelmişlerdir.u
İLGİLİ HABER
https://www.gazeteduvar.com.tr- A. Selçuk Atalay
