“İMAR BARIŞI, YARARLANANLARI BİN PİŞMAN ETTİ!”
“Hangi af yasasından yararlandığınıza pişmansınız?” diye sorsalar, kesin olarak birinci sırada “İmar Barışı” çıkar. Hem de açık ara! Neden mi? Çünkü, yararlananlara her gün yeni bir şok yaşatıyor da ondan..
İnsanlar, İmar Barışı’ndan yararlandıklarına bin pişman!
İmar Barışı neden düzenlenmişti?
İmar Barışı; vatandaşların devletle ihtilaflı durumunun ortadan kaldırılması, imara aykırı, ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması yoluyla bu yapılara yasallık kazandırılması ve İmar Barışı’nın sağlanması amacıyla düzenlendi (3194 sayılı İmar Kanunu Mad. Geçici 16).
İmar Barışı’nda ne kadar ödeme yapılması gerekiyordu?
İmar Barışı’nda oranlar konutlar için yüzde 3, ticari yapılar için yüzde 5 olarak belirlenmişti. Yapı kayıt belgesinin alınabilmesi için, yapının bulunduğu arsanın emlak vergisi değeri ile yapının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen yaklaşık maliyet bedelinin toplamı üzerinden konutlarda yüzde 3, ticari yapılarda yüzde 5 oranında ödeme yapılması gerekiyordu. Ayrıca, yapı kayıt belgesi alındıktan sonra yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis ettirilebilmesi için, yukarıda belirtilen şekilde hesaplanan tutarın ayrıca bir kez daha ödenmesi gerekiyor. Yani, hesaplanan tutar, yapı kayıt belgesi ve tapu alınması için ayrı ayrı olmak üzere iki kez ödeniyor.
İmar Barışı’nda başvuru ve ödeme süresi nasıldı?
İmar Barışı için 8 Haziran – 31 Ekim 2018 tarihleri arasında başvurulması, ödemelerinin ise 31 Aralık 2018 tarihine kadar yapılması gerekiyordu. Ancak, vatandaşların yoğun ilgisi ve talebi üzerine başvuru süresi 15 Haziran 2019 tarihine, yapı kayıt bedeli ödeme süresi ise 30 Haziran 2019 tarihine uzatıldı (257 ve 538 sayılı Cumhurbaşkanı Kararları).
Yararlananlara taksitle ödeme kolaylığı sağlandı!
Yapı kayıt belgesi almak üzere 15 Haziran 2019 tarihine kadar başvuruda bulunmuş olanların yapı kayıt bedeli ödeme süresi; yapı kayıt bedelinin en az yüzde 25’ini 31 Temmuz 2019 tarihine kadar peşin olarak, kalan kısmının ise takip eden aylarda taksitli olarak ve her ayın birinde kalan kısmın yüzde 2 oranında artırılması suretiyle hesaplanacak miktarın yatırılması şartıyla 31 Aralık 2019 tarihine kadar uzatıldı (1267 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı).
İlk pişmanlığı Maliye yaşattı!
İmar Barışı’ndan yararlananlara ilk pişmanlığı Maliye yaşattı. Maliye, İmar Barışı kapsamında ödenen yapı kayıt bedellerinin doğrudan gider yazılamayacağına, yapının maliyetine eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesine karar verdi. Maliye’nin bu görüşü şok etti. Çünkü, ödenen tutarların gider yazılması ile taşınmazın maliyetine eklenerek amortisman yoluyla gider yazılması aynı şeyler değil. Bize göre, bu konudaki tercih hakkı mükellefin kendisine verilmeliydi. Doğrusu ve Kanuna uygun olanı da buydu.
İkinci pişmanlığı tapu yaşattı!
Hemen herkes İmar Barışı’na başvurulup yapı kayıt belgesi almak için gerekli olan yüzde 3 ve 5 oranındaki ödemeler yapılıp, yapı kayıt belgesi alındıktan sonra olayın bittiğini düşünüyordu. Ancak, yapı kayıt belgesi almak tapu almak anlamına gelmiyordu. Bu hususu herkes atladı! Yapı kayıt belgesi alıp, tapu cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesisi için tapuya gidenler ikinci şoku yaşadı. Tapu, bu işlemlerin yapılabilmesi için, aynı tutarda bir ödemenin tekrar yapılmasını istedi. Evdeki hesap çarşıya uymadı! Ortalık bir anda karıştı, İmar Barışı’ndan yararlananlar yine büyük bir şok yaşadı.
Tapu, taksitle ödeyenlere üçüncü şoku yaşattı!
Yapı kayıt belgesi ile yetinmeyip, cins değişikliği ve kat mülkiyeti tapusu da almak isterseniz, yapı kayıt belgesi almak için konutlarda yüzde 3, ticari yapılarda yüzde 6 olarak ödediğiniz tutarın aynısını, bu kez cins değişikliği ve kat mülkiyeti tapusu almak için bir kere daha ödemeniz gerekiyor. İlgili yasal düzenleme son derece açık. Yani, toplamda ödeyeceğiniz tutarı belirleyen oranlar, konutlarda yüzde 6, ticari yapılarda yüzde 10’a çıkıyor!
Ancak, Tapu İdaresi, kanunda çok net olarak belirtilmesine rağmen, taksitle ödeyenlerden taksitle ödemeden kaynaklanan yüzde 2’lik gecikme zammı farkının da ödenmesini talep ediyor. Neden diye merak ettik sorduk, verilen cevap, “yapı kayıt belgesi için ne ödediyseniz, aynı tutarı tapu için de ödeyeceksiniz.” oldu. Tamam da, kanunda oranlar belli, iki katı da belli, dolayısıyla Tapu’nun taksitlendirme nedeniyle ödenen yüzde 2’lik gecikme farkını, İmar Barışı’ndan yararlananlardan istemesi mümkün değil. Yüzde 2 diye küçümsemeyin, İmar Barışı’ndan yararlandığınız toplam tutarın büyüklüğüne göre, bu yüzde 2’lik fark yüzbinleri ve daha fazlasını bulabiliyor! Tapu’nun bu sorunu yargıya taşınmadan bir an evvel çözmesinde yarar var!
Pişman eden dördüncü uygulama Maliye’den!
İnşaat şirketleri ve müteahhitler, ruhsatı işyeri olarak alınmış ve inşaatı tamamlanmış çok sayıda bina ve rezidansı İmar Barışı’ndan yararlanarak konuta çevirdi, tapularını da konut olarak aldı. Bu defa da, İmar Barışı kapsamında konuta çevrilen bağımsız bölümlerin satışının konut satışı sayılıp sayılmayacağı, uygulanacak KDV oranı ve bu satışlar nedeniyle KDV iadesi alınıp alınamayacağı konularında tereddütler oluştu.
İnşaat şirketleri ve müteahhitler, dördüncü şoku, bu konu nedeniyle Maliye’de yaşadı!
Maliye, yapı ruhsatında ofis ve işyeri olarak görünen bağımsız bölümler İmar Barışı ile konuta dönüşse dahi, inşaat ruhsatının konut olarak değil, ofis ve işyeri olarak verilmesi, bu taşınmazların fiili durumda işyeri olarak kullanılabilecek nitelikte olması ve işyeri olarak kullanılmak üzere satın alınabileceği hususlarını dikkate alarak, imar barışı ile işyerinden konuta dönüştürülen taşınmazların KDV oran uygulaması bakımından konut olarak değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı, bunların teslimi nedeniyle KDV iadesi yapılamayacağını açıkladı (GİB. Ankara VDB’nin 19.06.2020 tarih ve 84974990-130[KDV.5/İ/28-2019/55]-E.162142 sayılı Özelgesi).
Yürürlükte bulunan yasal bir düzenlemeye göre işyerinden konuta çevrilen ve tapuda da konut olarak kayıtlı olan taşınmazlar ve bu taşınmazların konuta dönüştürüldükten sonra satışı söz konusu. Bize göre, hukuken bu satışların konut satışı olarak kabul edilmesi ve bu teslimler nedeniyle KDV iadesi yapılması gerekir. Maliye’nin İmar Barışı’nı kabul etmemesi gibi bir durum söz konusu olamaz, olmamalı da.
“SONUÇ OLARAK “
Yapılan düzenlemelerin vatandaşa çok iyi anlatılması gerekiyor. Vatandaş baştan bilmediği, kendisine doğru anlatılmayan hususlara haklı olarak ciddi tepki gösteriyor. Hele de, ödeme konusunda. İmar Barışı’ndan yararlanmak isteyenler, konutlar için yüzde 3, ticari yapılar için yüzde 5 ödeyeceğiz diye yola çıkarak başvuru yaptılar. Ancak, kazın ayağı hiç de öyle olmadı. Tapu da hesaba katıldığında, İmar Barışı’nın vatandaşa maliyeti; konutlar için yüzde 6, ticari yapılar için yüzde 10 oldu. Tapu İdaresi’nin taksitle ödeyenlerden yüzde 2 gecikme farkını da talep etmesi, işin tuzu biberi oldu. İdare’nin taksitle ödeyenlerden yüzde 2 taksit farkını istemesi kanuna aykırı. Maliye’nin de, İmar Barışı kapsamında işyerinden konuta çevrilen taşınmazlarla ilgili görüşünü değiştirmesinde yarar var!
Dünya // Abdullah TOLU
“KURUM, İMAR BARIŞI KAPSAMINDA OLMAYAN 21 BİN KAÇAK YAPININ YIKILACAĞINI AÇIKLADI”
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum açıkladı…
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, bir süre önce Bodrum’da tespit edilen usulsüzlükler ile ilgili son durumu inceledi..
Murat Kurum:
”Türkiye’de imar planına uymayan 21 bin kaçak yapı tespiti gerçekleştirdik. Bu yapıların 8 bini sahil kesiminde yer alıyor. Bunların 850’ye yakınını bugün itibarıyla yıktık. Kararlı şekilde de 21 bin kaçak yapının yıkımını gerçekleştireceğiz.”
Bodrum’da 19 projenin 10’unda yıkım başladı.
İstanbul depremi ile ilgili de konuşan Murat Kurum:
”Sahada 270 arkadaşımız hasar tespit çalışmalarına başladı. Toplamda 2 bin 801 ihbar yapılmış durumda. Bu ihbarlara ilişkin arkadaşlarımız tespitleri yapıyor. 213 binanın incelemesi neticesinde 20 sivil binamız ağır hasarlı, 58 sivil binamız az hasarlı.”
Murat Kurum afet toplanma alanları ile ilgili olarak:
”Toplamda 10 bin toplanma alanımız var. Bu alanlar da sürekli güncelleniyor ve güncellenmeye de devam edecek. 81 ilde Millet Bahçesi projemiz var. Bu Millet Bahçeleri projesi aynı zamanda depremde toplanma alanlarıdır. Stadyumlarımız toplanma alanıdır. İlçelerimizde birçok kamu kuruluşu binası, okulların İstanbul’da yüzde 92’si yenilenmiş durumda. Bahçeleri bile toplanma yerleridir. İstanbul’un bu noktada herhangi bir eksikliği yoktur.”
“İMAR BARIŞI NELERİ KAPSIYOR?”
İmar Barışı hangi tarihten önceki yapıları kapsar, İmar barışı başvuruları nereye yapılır? İşte tüm merak edilenler
İmar Barışı ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan açıklamanın ardından bu konuda sorunları olan vatandaşlar ‘İmar Barışı’nın detayları ile ilgili bilgi sahibi olmak istiyor..
13 milyon konutun imar ve iskan sorunun çözülmesinin hedeflendiği bu girişim için vatandaşlar başvuru şartları ve hangi yapıların ‘İmar Barışı’ndan faydalanabileceğini araştırıyorlar..
İşte İmar Barışı ile ilgili merak edilen tüm sorulan cevapları
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, kamuoyunda ‘İmar Barışı’ olarak bilinen ve 13 milyon konutun imar ve iskan sorununu çözmesi hedeflenen Yapı Kayıt Belgesi verilmesine ilişkin düzenlemenin usul ve esasları belirlendi. Yapı Kayıt Belgesi için müracaatlar nasıl yapılacak, nereye yapılacak, son tarih nedir, kimler başvurabilir, işte soru cevap tüm detaylarıyla imar barışı..
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, kamuoyunda ‘İmar Barışı’ olarak bilinen ve 13 milyon konutun imar ve iskan sorununu çözmesi hedeflenen Yapı Kayıt Belgesi verilmesine ilişkin düzenlemenin usul ve esasları belirlendi. Yapı Kayıt Belgesi için müracaatlar 31 Ekim 2018’e kadar yapılacak, belge bedeli ise 31 Aralık 2018’e kadar ödenebilecek. Belge için başvurular, yapı maliklerinden herhangi birisi veya vekili tarafından, e-Devlet üzerinden ‘Yapı Kayıt Belgesi Formu’nun doldurulmasıyla yapılabilecek..
Tebliğ, Yapı Kayıt Belgesi müracaatı, bu belgenin bedelinin hesaplanması ve ödenmesi, belge verilen Hazineye ait taşınmazların satışı, Yapı Kayıt Belgesi düzenlenmeyecek yapılar ile bu belgenin düzenlenmesi safhasında yalan beyanda bulunanlar hakkında yapılacak işlemlere ilişkin hususları kapsıyor. Buna göre, Yapı Kayıt Belgesi 31 Aralık 2017’den önce yapılmış yapılar için verilecek. Belge için müracaatlar 31 Ekim 2018’e kadar yapılacak, belge bedeli ise 31 Aralık 2018’e kadar ödenebilecek. Tebliğle, gerektiği durumda Bakanlar Kurulu başvuru ve ödeme süresini bir yıla kadar uzatabilecek..
İmar Barışı hangi tarihten önceki yapıları kapsar?
31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapıları kapsar.
İmar Barışı başvuruları nereye yapılır?
Başvurular Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kuruluşlara yapılır.
Yapı Kayıt Belgesi Nedir?
İmar Barışı kapsamında değerlendirilmiş olan yapılar için oluşturulacak belgedir.
İmar Barışı sürecinde ödenecek olan Yapı Kayıt Belgesi bedeli nasıl belirlenecektir?
Arsa emlak değeri ile yapı yaklaşık maliyeti toplamı üzerinden hesaplanan bedelin konutlarda yüzü 3’ü, ticarette yüzde 5’i olacak şekilde belirlenir.
Yapı Kayıt Belgesi kalıcı İmar hakkı sağlar mı?
Yapı Kayıt Belgesi imar açısından ekstra bir hak sağlamaz, müktesep oluşturmaz. Yapı kayıt belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümleri uygulanır.
İmar Barışı’ndan önce alınmış yıkım kararları ve idari para cezaları ne olacak?
İmar Kanunu’na göre alınmış yıkım kararları ve idari para cezaları varsa iptal edilecek.
Yapı Kayıt Belgesi alan yapılara su, elektrik ve doğalgaz bağlatılabilecek mi?
Yapı Kayıt Belgesi alan yapılara su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilecek.
İmar Barışı kapsamında kat mülkiyetine geçiş olacak mı?
Yapı Kayıt Belgesi aldıktan sonra isteyen malikler tapuya müracaat ederek ve yapı kayıt belgesi için ödenen bedel kadar ilave ödeme yaparak, cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edebilecek.
İmar Barışı için hangi tarihe kadar başvuru yapılabilecek?
Müracaatlar 31/10/2018 tarihine kadar yapılabilecek.
Başvuru yapıldığı takdirde Yapı Kayıt Belgesi bedeli ne zamana kadar yatırılabilecek?
Yapı Kayıt Belgesi bedelinin 31/12/2018 tarihine kadar yatırılması gerekmektedir.
Hangi yapılar İmar Barışı’ndan faydalanamayacak?
Üçüncü kişilere ait özel mülkiyete konu taşınmazlarda bulunan yapılar. Hazineye ait sosyal donatı için tahsisli araziler üzerinde bulunan yapılar. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun Geçici 16. maddesinde belirtilen istisnai alanlarda bulunan yapılar.
Hazine taşınmazı üzerine yapılmış olan yapılar İmar Barışı’ndan faydalanabilecek mi?
Hazine taşınmazının sosyal donatı için tahsisli olması hali hariç olmak üzere bu yapılar da İmar Barışı’ndan faydalanabilecek.
Yapı Kayıt Belgesi ne zamana kadar geçerlidir?
Yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerlidir.
Ödemeler nasıl yapılacak?
Düzenleme kapsamında Yapı Kayıt Belgesi bedeli, yapının bulunduğu arsanın 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na göre belirlenen emlak vergi değeri ile yapının yaklaşık maliyet bedelinin toplamı üzerinden, konutlarda yüzde 3, ticari kullanımlarda yüzde 5 olarak belirlendi.
Yapı Kayıt Belgesi bedeli, yapının bulunduğu arsanın emlak vergi değeri, ilgili belediyeden temin edilen arsa ve arazi asgari metrekare birim değerleri esas alınarak hesaplanacak.
Buna göre, tarımsal amaçlı basit binalar için metrekareye 200 lira, 1-2 katlı binalar ve basit sanayi yapıları için metrekareye 600 lira, 3-7 katlı binalar ve entegre sanayi yapıları için metrekareye bin lira, 8 ve daha yüksek katlı binalar için metrekareye bin 600 lira, lüks binalar, villa, alışveriş kompleksi, hastane gibi yapılar için de metrekare başına 2 bin lira, güneş enerjisi santrallerinde (GES) ise megavat başına 100 bin lira esas alınarak hesap edilecek.
Söz konusu bedel, yapının bulunduğu arsanın emlak vergi değeri ile binanın toplam yapı alanı dikkate alınarak hesaplanacak yapı yaklaşık maliyet bedelinin toplamı üzerinden, konut ve ticari olarak tek kullanımlı veya karma kullanımlı olup olmadığı gözetilecek. Karma kullanımlı yapılarda konut ve ticari olarak kullanılan alanların arsa oranları ayrı ayrı dikkate alınarak, konutlarda yüzde 3, ticari kullanımlarda yüzde 5 katsayısıyla çarpılacak.
İmar barışı için hangi belgeler istenmektedir?
1) E-devlet şifresi
2) Geçerli bir cep telefonu numarası
3) Geçerli bir e-posta adresi
4) Beyan edilecek yapının adresi
5) Tapusu varsa ada ve parsel bilgileri
6) Toplam inşaat alanı; konutların ve işyerlerinin ayrı ayrı toplam alanları (m2)
7) Yapıdaki konut ve işyeri sayısı
8) Arsa/Arazinin emlak vergi birim değeri (TL/m2) (İlgili belediyesinden alınabilecektir.)
9) Yapının bulunduğu arsanın alanı; varsa tapudaki alan yoksa beyan edilecek alan (m2)
10) Yapı sınıfı (sistemin sunacağı seçeneklerden seçilecek)
11) İmar mevzuatına aykırılığın tarif edilmesi 12) Yapıyı gösteren ve ayrılık kısmını gösteren birer adet fotoğraf. (Fotoğrafların dosya formatı .jpg, .jpeg veya .png olmalıdır.)
12) Yapıyı gösteren ve ayrılık kısmını gösteren birer adet fotoğraf. (Fotoğrafların dosya formatı .jpg, .jpeg veya .png olmalıdır.)
İLGİLİ HABER
gazeteduvar
Cumhuriyet
