Yoga yapmanın, epilepsi hastalarının nöbet sıklığının azalmasını ve anksiyetelerinin düşmesini sağlayabileceği yeni bir araştırmada belirtildi.

Neurology adlı tıp dergisinde geçen hafta yayımlanan araştırmaya göre bu uygulama, hastalığa sahip olmaktan kaynaklanan damgalanma hissini azaltarak hastaların genel yaşam kalitesini de artırabilir.

–   Yeni Delhi’deki Tüm Hindistan Tıp Bilimleri Enstitüsü’nden (AIIMS) çalışmanın yazarı Manjari Tripathi:

”Epilepsi hastaları genellikle sağlık durumları nedeniyle başkalarından farklı hissetmelerine yol açabilen ve yaşam kalitelerinde ciddi bir etki yaratabilen damgalanmaya maruz kalır.

Bu damgalanma hissi; tedavi, acil servis ziyaretleri ve kötü akıl sağlığı gibi birçok yönden kişinin hayatını etkileyebilir” ..

Çalışmada araştırmacılar yaşları ortalama 30 olan, Hindistan’daki epilepsi hastalarını inceledi.

Araştırmacılar katılımcıların damgalanma deneyimini, “Başkalarının size ayrımcılık yaptığını hissediyor musunuz?” , “Topluma hiçbir katkı sağlayamadığınızı düşünüyor musunuz?” ve “Kendinizi başkalarından farklı hissediyor musunuz?” gibi sorulara verdikleri yanıtlara dayanarak ölçtü..

 

   -Ardından damgalanmaya maruz kalmanın kriterlerini karşılayan yaklaşık 160 kişi belirlendi.

   -Araştırmacılar bu hastaların haftada ortalama bir nöbet geçirdiğini ve nöbetleri önleme amacıyla ortalama en az iki ilaç kullandığını söylüyor.

  -Daha sonra rasgele belirlenen bir grup hasta, kasları gevşetme, nefes alma, meditasyon ve olumlu onaylama egzersizlerini içeren yoga terapisi aldı.

Başka bir grup hastaysa aynı egzersizleri taklit eden sahte bir terapi aldı fakat bu katılımcılara yoganın iki temel bileşeniyle ilgili talimat verilmedi: yavaş ve senkronize nefes alma ve vücut hareketleriyle hislerine dikkat etme.

   -Her iki grup da üç ay boyunca 45 ila 60 dakika süren, 7 tane denetimli grup seansı aldı.

   -Katılımcılardan haftada en az 5 kez 30 dakika boyunca evde pratik yapması ve nöbetlerini ve yoga seanslarını bir günlüğe yazarak takip etmesi de istendi.

Üç aylık ilk terapilerinin ardından katılımcılar üç ay daha takip edildi.

   -6 ayın sonunda yoga yapan kişilerin nöbet sıklığının yarıdan fazla azalma ihtimalinin, sahte yoga yapanlara kıyasla 4 kattan fazla olduğu araştırmada ortaya kondu.

Araştırmacılar yoga yapan katılımcıların, hastalık kaynaklı damgalanma hissinin azalma ihtimalinin sahte uygulamayı yapanlardan daha yüksek olduğunu söylüyor.

Çalışmaya göre yoga yapan kişiler artık nöbet geçirmemeye de sahte uygulama yapanlardan 7 kat daha yatkın.

  -Araştırmacılar anksiyete semptomlarının da yoga yapanlarda, yapmayanlara kıyasla kayda değer bir şekilde azaldığını bildirdi.

 –    Araştırmacılar:

”Takip süresinin sonunda müdahale grubu, kontrol grubuna göre anksiyete semptomları, bilişsel bozukluk, bilinçli farkındalık ve yaşam kalitesinde kayda değer bir iyileşme gösterdi..

Yoga sadece damgalanma hissini azaltmayı sağlamakla kalmayıp aynı zamanda yaşam kalitesini ve bilinçli farkındalığı da artırabilir. Ayrıca önceden kolayca kaydedilebilen yoga, minimum kaynak ve maliyet kullanılarak hastalarla çevrimiçi ortamda paylaşılabilir” 

Çalışmanın temel sınırlamasına atıf yapan araştırmacılar, katılımcıların nöbet sıklıklarını kendilerinin bildirdiğini ve tüm bilgileri doğru hatırlamayabileceklerini söylüyor.

Öte yandan araştırmacılar bulguların “damgalanmaya maruz kalan epilepsi hastaları için alternatif tedaviler ve aktiviteler düşünme ihtiyacını öne çıkardığını” belirtiyor.

 

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç

♦ EPİLEPSİ , SEBEPLERİ NELERDİR VE NASIL TEDAVİ EDİLİR..!?

Yaşam boyu süren ve beyni etkileyen sinir sistemi hastalığı epilepsi hakkında bilmeniz gereken her şey..

Dünyada en sık görülen dördüncü nörolojik hastalık olan ve halk arasında sara olarak bilinen epilepsi toplumun yüzde birini etkiliyor. Epilepsi en basit haliyle, beyin hücrelerinde geçici anormal elektriksel aktiviteye bağlı olarak ortaya çıkan kısa süreli bir fonksiyon bozukluğu olarak tanımlanıyor..

♦ ÇOCUKLUK ÇAĞINDA EPİLEPSİ YE DİKKAT!

“Epilepsi çocukluk çağında en sık görülen nörolojik hastalıklardan biri”

– Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Gül Demet Kaya Özçora:

“Epilepside ilk adım doğru tanı koymak.. Çocukluk çağında epilepsi hastalığının görülme sıklığı yüzde 0.5 – 1 arasında.. Epilepsi klinik bir tanı.. Nöbet şüphesi olan hastanın mutlaka çocuk nörolojisi uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir.. Bazı epilepsi çeşitleri aynı anda ya da ardışık olarak kişilerde birçok belirti ve bulgunun ortaya çıkmasına neden olabilir”

Epilepsinin genel belirtileri

– Dr. Öğr. Üyesi Özçora:

“Sinirlerin dinlenme ve uyarılma durumları arasındaki dengesizlik, epilepsi nöbetlerinin altında yatan nörobiyolojik temeli oluşturabilir. Ani olarak ortaya çıkan yoğun korku ve endişe hali, mide bulantısı, sersemlik, görme ile ilgili değişiklikler, ayak ve ellerin hareketlerinde kısmi kontrolsüzlük, vücudun dışına çıkmış gibi hissetmek, baş ağrısı gibi belirtiler varsa bir doktora başvurulmalıdır.” 

♦ NÖBETİ TETİKLEYEN UNSURLAR

“Epilepsi nöbetini en çok uykusuzluk yorgunluk ve açlık etkiler”

– Dr. Öğr. Üyesi Özçora:

“Nöbet için verilen ilaçları içmeyi unutmak, uzun süreli uykusuzluk, öğün atlamak, enfeksiyonlar, aşırı stres, heyecan, ateş, güneş altında aşırı kalma, televizyon, bilgisayar, filmler, hareketli videolar, oyunlar gibi hızla yanıp sönen ışıklar, bazen aşırı sıcak su, hormonal değişiklikler ve soğuk algınlığı için kullanılan bazı ilaçlarda bazen nöbeti tetikleyebilir.” 

♦ NÖBET GEÇİREN ÇOCUĞA YAKLAŞIM

“epilepsi nöbeti sırasında neler yapılması gerekiyor”

– Dr. Öğr. Üyesi Özçora:

“Nöbet sırasında çocuğunuzu sağ ya da sol tarafına doğru yatay pozisyonda yatırın. Başının altına bir yastık koyun, yakası sıkıysa gevşetin. Her türlü nöbet sonrası hasta hastaneye götürülmelidir. İlk nöbet sonrası 6-8 saat arasında nöbet tekrar edebilir. Nöbet sonrası çocuğunuzu en yakın sağlık kuruluşuna götürebilir ya da takip eden doktoruyla iletişim kurabilirsiniz.” 

♦ EPİLEPSİ NÖBETİ SIRASINDA SOĞAN KOKLATMAK DOĞRU MU? EPİLEPSİ HASTALARI ANNE OLABİLİR Mİ?

İşte bilimsel gerçekler!

Dünyada en sık görülen dördüncü nörolojik hastalık olan ve halk arasında sara olarak bilinen epilepsi toplumun yüzde birini etkiliyor..

-Epilepsi en basit haliyle, beyin hücrelerinde geçici anormal elektriksel aktiviteye bağlı olarak ortaya çıkan kısa süreli bir fonksiyon bozukluğu olarak tanımlanıyor..

-Epilepside vücuttaki kasılmalar ve şuur kaybıyla şekillenen nöbetlerin yanı sıra 40’tan fazla nöbet tipi bulunuyor..

“günümüzde epilepsi tedavisinden oldukça başarılı sonuçlar elde ediliyor”

 – Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk:

“Tedavide amacımız nöbetlerin kontrolünü sağlamak. Elimizde birçok nöbet önleyici ilaç mevcut. Uygun ilaçlar seçildiğinde ve yeterli dozda alındığında her beş hastadan dördünde nöbetler durabiliyor. Çoklu ilaç kullanımlarına rağmen nöbetleri önlenemeyen hastalarda da epileptik nöbetin kaynağı saptanabilirse epilepsi cerrahisi dediğimiz, anormal elektriksel aktivitenin kaynağı olan bölgenin çıkarılması işlemi yapılabiliyor” ..

Ancak epilepsi hakkında toplumda doğru sanılan bazı hatalı bilgiler hastaların yaşam kalitelerinin düşmesine, gereksiz kaygıya kapılmalarına ve nöbetler sırasında yapılan hatalı müdahaleler nedeniyle tablonun daha da kötüleşmesine yol açabiliyor.

♦ TOPLUMDA DOĞRU SANILAN 10 HATALI BİLGİ; ÖNEMLİ ÖNERİLER VE UYARILAR

 

– Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk:

Epilepsi hastaları hamile kalamaz. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Toplumdaki yaygın inanışın aksine, epilepsi hastaları evlenebiliyor, doktor kontrolünde alınan uygun ilaçlarla hamile kalabiliyor ve çocuk sahibi olabiliyor.

Epilepsi hastası çocuklarda öğrenme güçlüğü olur. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Epilepsi hastası çocukların çoğu yaşıtları gibi yüksekokul ve üniversiteye kadar okuyabiliyorlar. Çocukların sadece küçük bir bölümünde hafif düzeyde öğrenme güçlüğü gelişebiliyor.

Epilepsi hastaları çalışamaz. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk, epilepsi hastalarının birçoğunda nöbetlerin ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabildiğini belirterek, “Etkili tedaviler sayesinde epilepsi hastaları meslek sahibi olabiliyor, sorumluluk alabiliyor ve çalışabiliyorlar.” diyor.

Epilepsi nöbeti geçiren kişiye soğan koklatılmalı. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Epilepsi nöbeti sırasında hastayı ayıltır düşüncesiyle koklatılan soğan ve kolonya gibi herhangi bir maddenin nöbeti durdurduğuna dair bir veri mevcut değil..

– Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk:

“Bu tür uygulamaların faydası olmuyor. Üstelik alkol gibi irritan maddelere hassasiyeti olan kişilerde solunum yolunu kapatarak hastanın nefes almasını da önleyebiliyor.”

Nöbet mutlaka vücutta kasılmalarla seyreder. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Epilepsi nöbeti denildiğinde aklımıza ilk olarak ‘ağızdan gelen köpükler ve sert kasılmalar’ geliyor. Ancak sanılanın aksine her epilepsi nöbeti ‘hastanın bilincini kaybetmesi, vücudunun kasılması ve titremesi, ağızdan köpük gelmesi’ şeklinde gelişmiyor…

– Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk:

“Epilepsi nöbetinin belirtileri, sorunun beynin hangi bölgesinde başladığı ve ne hızla yayıldığıyla ilintili oluyor.. Ataklar halinde gelen, kişinin kısa süreli ortamdan koptuğu ya da bazen tamamen farkında olduğu ve vücudun bir yarımında uyuşma, ritmik sıçramalar, kısa süreli baş dönmesi atakları, ani duraksama ile ağızda şapırdatma şeklinde otomatik  hareketler gibi birçok farklı nöbet belirtisi olabiliyor. Bazen sadece mideden yukarı doğru çıkan bir his gelişirken, bazen yine sadece gözlerin kırpılması veya dalma şeklinde de oluşabiliyor.”

Nöbet sırasında kol ve bacaklar tutulmalı. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Nöbet sırasında kol ve bacakları tutarak hareketleri önlemeye çalışmak da son derece hatalı bir davranış. Zira bu tür hatalı uygulamalar kol ve bacaklarda kırığa veya çıkığa yol açabiliyor.

Nöbet sırasında su içirilmeli. YANLIŞ

DOĞRUSU: Solunum yolunu tıkayabileceği için nöbet sırasında hastaya asla su ve yiyecek verilmemesi gerekiyor.  

Kafeinli içecekler epilepsi nöbetini arttırır. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Sanılanın aksine, makul miktarda kafein tüketimi nöbet sıklığını etkilemiyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk, nöbet sıklığını en çok arttıran etkenin uykusuzluk olduğuna işaret ederek, “Bu nedenle epilepsi hastalarının düzenli uyku uyumaları elzemdir” diyor.

Kafeinli içecekler epilepsi nöbetini arttırır. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Sanılanın aksine, makul miktarda kafein tüketimi nöbet sıklığını etkilemiyor..

– Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk:

“Nöbet sıklığını en çok arttıran etkenin uykusuzluk olduğuna işaret ederek, “Bu nedenle epilepsi hastalarının düzenli uyku uyumaları elzemdir”

Ağzına sert bir cisim yerleştirilmeli. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Nöbet sırasında hastanın dilini ısırmasını önlemek amacıyla ağzına sert bir cisim yerleştirmekten kaçınmak gerekiyor. Sert cisimler hastanın boğazını tıkayarak nefes almasını engelleyebiliyor veya dişlerini kırabiliyor. Ayrıca tüm ağzı kapatacak şekilde bir cisim yerleştirmek kusmuğun akciğerlere kaçmasına, bunun sonucunda hastanın boğulmasına neden olabiliyor.

 

♦ EPİLEPSİ NÖBETİ GEÇİREN ÇOCUKLAR İÇİN NELER YAPILMALI?

Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Afshin Dezhakam, epilepsinin nedenlerini, özellikle çocuklarda görülen belirtilerini, tedavi yöntemlerini ve dikkat edilmesi gereken noktaları anlattı..

 

• Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Afshin Dezhakam:

“Epilepsi, beyin nöronlarından (hücrelerinden) kaynaklanan anormal deşarjlar sonucunda meydana gelen istemsiz hareketler, kasılmalar, duyusal ve bilinç değişiklikleri yapan bir hastalıktır..

Toplumun yaklaşık yüzde 1’ini etkileyen kronik bir hastalıktır. Dünya genelinde yaklaşık 65 milyon insan epilepsi hastasıdır..

Çocuklarda en sık görülen nöbet, ateşli havaledir. Bunun dışında kafa travması, ilaç ve zehirlenmelere bağlı, kan şekerinin düşmesi veya kandaki sodyum ve kalsiyum gibi maddelerin düşüklüğü, beyindeki kist, tümör, kanama ve beyinin gelişim kusurları da nöbete sebep olabilir..

Epilepsi, yaklaşık yüzde 50 genetik kökenlidir..

Epilepsi teşhisi için EEG çekilmesi önemlidir, ayrıca epilepsi nedenini araştırmak için de MRG çekilmesi oldukça yararlı olabilir. Bunlara rağmen epilepsi hastalarında EEG ve MRG normal olabilir..”

♦ NÖBET ANINDA NELER YAPILMALI?

• Uzm. Dr. Afshin Dezhakam:

– Nöbet anında çocuğu yan yatırın..

– Ateşli çocuğa duş aldırmayın..

– Alkol veya soğan koklatmayın..

– Okul ve spora devam etmesine özen gösterin..

– Havuz ve denizde yalnız bırakmayın..

– Uykusunu tam almasını sağlayın..

– Çocuk nöbet geçirdikten sonra, nöroloji tarafından muayene edilmeli ve uzman görüşü alınmalıdır..

Epilepsi hastalarının yaklaşık yüzde 70’i, bazı epilepsi türlerinin ise yüzde 100’ü ilaçlar ile tamamen iyileşmektedir.. 

Hastaların yüzde 25-30’unun birden fazla ilaç kullanması gerekmektedir. Çok az kısmı da tüm ilaçlara dirençlidir..

Bu gruptakiler, başka yöntemlerle, örneğin ameliyat ve pil yerleştirme ile kısmi de olursa iyileşebilmektedirler. İlaç dışı tedavi yöntemleri ketojenik diyet, epilepsi pili ve epilepsi ameliyatıdır..

 EPİLEPSİ: UYAYAK MEYVESİ EPİLEPSİYE UMUT OLDU..!

AFRİKA’DA 30 METRELİK AĞAÇLARDA YETİŞEN UYAYAK MEYVESİ EPİLEPSİYE UMUT OLDU..!

Hayvan deneyleri, meyve özünden yeni tedaviler geliştirilebileceğini ortaya koydu..

 

Batı Afrika’nın bazı bölgelerine özgü ağaçlarda yetişen meyveler, epilepsi için tedavi arayışına umut vaat ediyor.. 

Aidan ağacı diye bilinen Tetrapleura tetraptera türü ağaç, Batı Afrika’da ve özellikle Nijerya’daki yağmur ormanlarında yetişiyor.. Yaklaşık 30 metrelik bu ağaçlarda olgunlaştığında koyu kırmızı-kahverengiye bürünen 22 ila 27 santimetre uzunluğunda bir meyve yetişiyor..

Güçlü bir koku yayan bu meyve, Nijerya ve diğer Batı Afrika yemeklerinde baharat olarak kullanılıyor.. Uyayak diye de bilinen aidan meyvesi, tıbbi özellikleriyle de öne çıkıyor..

Antidiyabetik ve anti-inflamatuar özellikleriyle bilinen meyve basit yaralar, kardiyovasküler bozukluklar ve hatta meme kanseri gibi rahatsızlıkları tedavi etmek için yaygın kullanılıyor..
 

 

Nijerya’daki Uyo Üniversitesi’nden Musa B. Ekong ve ekibiyse yeni bir araştırmada bu meyvenin epilepsi tedavisinde de kullanılabileceği  sonucuna vardı..

Nijerya Nörobilim Derneği’nin akademik dergisinde yayımlanan bulgular, bu meyvenin özünü tüketmenin nöbet riskini popüler antiepileptik ilaç sodyum valproat kadar azalttığını ortaya koydu..

Buna göre söz konusu meyve, yeni bir antiepileptik ilacın geliştirilmesinde işlevli olabilir..

Bulgularını The Conversation’da kaleme aldığı bir yazıda anlatan B. Ekong, “Epilepsi ciddi bir durumdur ve onu tedavi etmek için doğru ilacı bulmak zor olabilir” dedi ve ekledi:

“Yaygın kullanılan bazı antiepileptik ilaçlar yan etkiler gösterebilir. Çoğu pahalıdır ve bazıları etkisiz kalabilir. Bu nedenle yeni alternatifler keşfetmek gerek..”

 HAYVAN DENEYLERİ..!

Nijeryalı araştırmacılar, Uyo Üniversitesi, Temel Tıp Bilimleri Fakültesi Etik Kurulu’ndan aldıkları onayın ardından meyve özünü sıçanlar üzerinde denedi..

Bitkinin özelliklerini test etmek için laboratuvar hayvanlarında nöbet başlatan araştırmacılar bunlardan bazılarına meyvenin özünü bazılarına ise sodyum valproat verdi..

Sonunda meyve özünün, tıpkı sodyum valproat gibi nöbetin ortaya çıkmasını engellediği görüldü..

“Epilepsi beyin hücre dejenerasyonuna neden olur” diyen B. Ekong, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ancak bu meyvenin hayvanların beyinlerini dejenerasyona karşı sodyum valproattan daha iyi koruduğunu gördük..”

Epilepsi, dünya genelinde en yaygın 4. nörolojik bozukluk. Her ne kadar yaygın olsa da, standart tedaviler herkeste işe yaramıyor.

Bu bozukluk tekrarlayan nöbetler, bilinç kaybı ve anlık hafıza kaybıyla kendini gösteriyor. Söz konusu olaylar sık ​​gerçekleşiyor ve önceden tahmin edilemiyor.

HABERİN BAŞINA DÖN : EPİLEPSİ!

Independent Türkçe, Newsweek, The Conversation

Derleyen: Çağla Üren

 

♦ EPİLEPSİ , SEBEPLERİ NELERDİR VE NASIL TEDAVİ EDİLİR..!?

Yaşam boyu süren ve beyni etkileyen sinir sistemi hastalığı epilepsi hakkında bilmeniz gereken her şey..

Doktorlar vakaların yarısından fazlasında epilepsinin sebebini kesin olarak belirleyemiyor..

Dünyadaki en yaygın sinir hastalıklarından biri olan epilepsi yaklaşık 50 milyon insanı etkiliyor..

Hastalığın olası sebeplerine, ne kadar insanı etkilediğine ve nasıl teşhis edildiğine dair bilmediğimiz pek çok detay bulunuyor olabilir..

Ancak bilmeniz gereken her şey bu yazıda yer alıyor..

EPİLEPSİ NEDİR..!?

Epilepsi yaşam boyu süren ve beyni etkileyen bir sinir sistemi hastalığıdır..

ABD Epilepsi Vakfı’na göre dünyanın 4. en yaygın sinir sistemi hastalığı epilepsi her yaştan insanı etkileyebiliyor..

Epilepsili bireyler sık ve ne zaman olacağı tahmin edilemez nöbetler yaşama eğiliminde olabiliyor..

Epilepsi hastalarına bilgi ve destek sağlayan yardım kuruluşu Epilepsy Action adlı derneğe göre bu nöbetler beynin elektriksel etkinliğinde ani bir patlama yaşandığında ortaya çıkıyor..

Elektriksel etkinlik beyinde sürekli gerçekleşiyor olmakla birlikte, bu beklenmedik patlama beynin geçici süreyle olması gerektiği gibi çalışmasını engelleyebiliyor..

♦ EPİLEPSİ (SARA) NÖBETLERİNİN FARKLI TÜRLERİ NELERDİR..!?

Epilepsy Action’ın özetine göre epilepsi krizinin birçok çeşidi bulunuyor. Bunların arasında şunlar yer alıyor:

Fokal ataklar

Jeneralize tonik klonik nöbetler

Absans nöbetler

Miyoklonik nöbetler

Tonik nöbetler

Atonik nöbetler

Ne kadar insan epilepsiden etkileniyor..!?

Epilepsy Society adlı derneğe göre her 20 insandan biri hayatlarının bir noktasında en az bir sara (epilepsi) krizi geçiriyor..

Ancak bu epilepsi hastası oldukları anlamına gelmek zorunda değil..

Epilepsi Vakfı’nın verdiği bilgilere göre epilepsi her yaşta kendini gösterebiliyor ancak bu hastalığa küçük çocuklarda ve yaşlı insanlarda daha sık rastlanıyor..

EPİLEPSİNİN SEBEPLERİ NELERDİR..!?

Epilepsy Action’ın açıklamalarına göre doktorlar vakaların yarısından fazlasında epilepsinin sebebini kesin olarak belirleyemiyor. Bu sinir sistemi hastalığının birçok olası sebebi bulunuyor.

Bu nedenlerin arasında felç geçirmiş olmak, daha önce menenjit benzeri bir beyin hastalığı geçirmek, kafa yaralanması yaşamak ve doğum sırasında yaşanan problemler yer alıyor.

 

HASTALIK NASIL TEŞHİS EDİLİYOR..!?

İngiltere’nin ulusal sağlık kurumu NHS eğer krizler (nöbetler) yaşıyorsanız aile hekiminizin sizi muhtemelen bir uzmana yönlendireceğini vurguluyor..

Bu uzman doktor büyük ihtimalle bir nörolog olacak ve yaşadığınız nöbetin beyin faaliyetinizle ilişkisini belirleyecek..

Epilepsi tanısı her zaman hızlı şekilde konmuyor çünkü migren ve panik atak gibi başka rahatsızlıklarla benzer belirtilere sahip..

Dahası birden fazla kriz yaşamadıysanız muhtemelen epilepsi tanısı konmayacaktır. Sadece bir kez kriz geçirmeniz, bu rahatsızlığı çok uzun bir süre taşıyacağınız anlamına gelmiyor..

Epilepsi hastası olup olmadığınızı belirlemek için yapılan testler arasında beyin taramaları ve küçük alıcıların kafa derisine yapıştırıldığı elektroensefalografi (beyin çizgesi yöntemi) yer alıyor.. 

 NASIL TEDAVİ EDİLİYOR..!?

Epilepsy Action’a göre epilepsili insanlara doktorları hastalığa özel ilaçlar veriyor..

Bazen antiepileptik ilaç ismi de verilen bu ilaçlar hastalığı tamamen ortadan kaldırmıyor ama nöbet sayısını azaltabiliyor..

Eğer antiepileptik ilaçlar etkili olmuyorsa, doktorlar beyin ameliyatı veya vagal sinir stimülasyonu (VSS) ismi verilen operasyonu tavsiye edebilir..

Epilepsi Vakfı’na göre vagal sinir stimülasyonu gerçekleştirilirken vagus siniri üzerinden beyne hafif elektrik akımları gönderiliyor. Bu işlem hastayı nöbetlere karşı koruyor..

 MOR GÜN NEDİR..!?

26 Mart epilepsi farkındalığını küresel ölçekte arttırmayı ve konuyla ilgili var olan ezberleri yıkmayı hedefleyen Mor Gün diye adlandırılıyor..  

Mor Gün 9 yaşındaki epilepsi hastası Kanadalı kız çocuğu Cassidy Megan öncülüğünde ortaya çıktı. İlk defa Epilepsy Association of Nova Scotia’nın (Yeni İskoçya Epilepsi Derneği) desteğiyle 2008’de kabul edildi..

Bu günde insanların desteklerini göstermeleri için mor kıyafetler giymeleri isteniyor..

Mor renk sıklıkla epilepsiyle bağdaştırılıyor çünkü bu renge sahip lavanta bitkisi merkezi sinir sistemini rahatlatma özelliğiyle tanınıyor..

7 yaşındayken epilepsi tanısı konan Megan, epilepsili insanların “yalnız olmadıklarını” bilmelerini istiyor..

Mor Gün artık dünya çapında 100’den fazla ülkede tarafından kabul ediliyor.. 

♦ EPİLEPSİ NÖBETİNİ ÖNLEMEDE YENİ METOT: “MOZART’IN İKİ PİYANO İÇİN SANAT’I..!

Araştırmada Mozart’la Haydn karşılaştırıldı

 

Bilim insanları, Wolfgang Amadeus Mozart’ın bir eserinin anti-epileptik bir etkiye sahip olduğunu ortaya koydu.

19 Haziran’da Avrupa Nöroloji Akademisi’nin 7. Kongresi’nde sunulan çalışmaya göre İki Piyano İçin Sonat, epilepsi nöbetlerini önlemede kullanılabilir.

Çekya’daki St. Anne Hastanesi ve CEITEC Masaryk Üniversitesi’nden araştırmacılar, çalışmada İki Piyano İçin Sonat’la Joseph Haydn’ın Sürpriz Senfonisi diye bilinen 94 numaralı senfonisinin etkilerini karşılaştırdı.

Bulgular, Mozart’ın eserinin epilepsi nöbetlerine yol açan beyin dalgaları olan epileptiform deşarjları (ED) azalttığını gösterdi.

Araştırma ekibini yöneten Profesör Ivan Rektor şöyle konuştu:

“Mozart’ın İki Piyano İçin Sonat’ının etkileriyle Haydn’ın 94 numaralı senfonisinin etkileri arasında önemli farklılıklar gördük. Bu bizi şaşırttı. Mozart’ın eserini dinlemek ED’lerde yüzde 32’lik azalmaya yol açtı. Ancak Haydn’ın Sürpriz Senfonisi yüzde 45’lik bir artışla sonuçlandı.”

Rektor, kadın ve erkeklerde farklı etkiler görüldüğünü sözlerine ekledi. Zira Haydn’ın eseri ED’lerin erkeklerde artmasına, kadınlarda azalmasına neden oldu.

Araştırma ekibi, ünlü bestecinin parçasının ritim ve ton gibi akustik özelliklerini analiz etti. Bulgular, ED’deki düşüşün eserin çağrıştırdığı duygular değil akustik özellikler sayesinde yaşandığını gösterdi.

Rektor bu konuda “Mozart’ın eserinin fiziksel (akustik) özelliklerinin, ED’leri azaltmaktan sorumlu beyin dalgalarını etkilediğine inanıyoruz” dedi.

Profesör, bulguların epilepsi nöbetlerinin önlenmesinde kullanılabileceğini ve farklı müzik türlerini test ettikleri yeni bir çalışma başlattıklarını kaydetti.

HABERİN BAŞINA DÖN : EPİLEPSİ!

EPİLEPSİ!

Epilepsi Nedir?

Halk arasında “sara hastalığı” olarak da epilepsi, beynin bir bölgesindeki hücrelerin anormal elektrik sinyali yollamasıyla ortaya çıkar. Ülkemiz nüfusunun yaklaşık yüzde 1’inin epilepsi hastası olduğu biliniyor.

Sara (Epilepsi), kronik bir hastalıktır. Doğum sırasında ya da daha sonra herhangi bir nedenle beyin hasarı yaşayan kişilerde gelişir.

En bilinen şekliyle epilepsi nöbetleri ile kendini belli eder. Epilepsi nöbetleri, ani şekilde ortaya çıkar ve beynin tümüne ya da belirli bir bölümüne yayılır. Nöbet tipleri beynin hangi bölgesinde başladığına göre değişir. Bazı epilepsi nöbetinde bilinç kaybı, kontrolsüz vücut harekeleri olabileceği gibi, bazı nöbetlerde belirtiler silik hissedilir.

Çoğu nöbet 30 saniye-2 dakika arasında sürer. Beş dakikadan uzun süren bir nöbet varsa acil tıbbi yardım alınması gerekir.

Bazı epilepsi nöbetleri; uyuşukluk, hantal davranışlar, garip tat ve kokular alma,   bozulan zaman ve mekan duygusu, az konuşma ve çok yavaş hareket etme şeklinde de ortaya çıkabilir.  Çoğu zaman, hastalar meydana gelen nöbetin sadece kısmen farkındadır.

Epilepsi hastalığı tanısı koymak için kişinin en az iki kez nöbet geçirmiş olması gerekir. Beyin travmaları, tümörler vb. beyinde hasara neden olacak durumlar bu hastalığa olabilir. Genetik etkenler de hastalıkta rol oynar.Epilepsi nöbetleri sırasında ne yapmalı?Epilepsi nöbeti geçiren kişinin, dilini ısırmasını önlemek için ağzına sert bir cisim yerleştirmek yanlıştır. Sert cisim hastanın dişlerini kırabilir ya da boğazını tıkayarak nefes almasını engelleyebilir.

Bu nedenle epilepsi nöbeti sırasında hasta yan yatırılmalıdır. Bu sayede nöbet sırasında salya ya da kusma varsa hastanın boğazına kaçması önlenir. Başını çarpmaması için altına yastık/destek konulmalı, çevresindeki zarar verici eşyalar uzaklaştırılmalı ve gözlükleri çıkarılmalıdır. Ayrıca kişinin etrafı boş bırakılarak rahat nefes alması sağlanmalıdır.

 EPİLEPSİ NÖBET ÇEŞİTLERİ..! 

Basit Parsiyel Nöbet..!

Basit parsiyel nöbetlerde bilinç açık olur. Üç türü vardır:

Temporal lobdan kaynaklanan nöbetler; ani korku, daha önce olmuş bir olayı olmamış gibi hissetme veya olmamış bir olayı olmuş gibi hissetme, kötü koku ve tatlar alma ve içten gelen hoş olmayan bir hisle kendini gösterir.

Frontal lobdan kaynaklanan nöbetlerde ise hareket ile ilgili sorunlar görülür.

Parietal lobdan kaynaklanan nöbetlerde geçici uyuşukluk belirtileri, oksipital lobdan kaynaklanan nöbetlerde de görme alanının yarısını etkileyen flaş şeklinde ışıklar ve değişik renkler görme belirtileri gözlenir.

Kompleks Parsiyel Nöbet..!

Kompleks parsiyel nöbetlerde bilinç etkilenmesi meydana gelir. Kompleks parsiyel nöbetlerde çiğneme, yalanma, yutkunma ve bir şey arar gibi şaşkın bakınma hali görülebilir. Bazen hasta elbiselerini çekiştirebilir ve etrafta dolaşabilir. Dakikalar sonra hatta bazen saatler sonra kendine geldiğinde hiçbir şey hatırlamayabilir.

Jeneralize Nöbet .!

Jeneralize nöbetler tüm beyne yayılır. Halk arasında sara nöbeti olarak bilinen nöbettir. Kişi önce kaskatı kesilir ve yere düşer. Bunun ardından tüm vücut kaslarında kasılıp gevşemeler olur. Nöbet esnasındaki şiddetli hareketler kişinin kontrolü dışında gelişir. Bunun yanı sıra absans ya da “petit mal” adı verilen kimi jeneralize nöbetlerde kişi her ne kadar vücut şeklini kaybetmese de bilincini kaybedebilir.

EPİLEPSİNİN NEDENLERİ..!

Epilepsi, birçok nedene sahip olabilen ve her yaşta ortaya çıkabilen bir durumdur. Çoğunlukla çocukluk döneminde başlar. Beyni etkileyen her türlü hastalık epilepsi nöbetlerine neden olabilir.

• Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar
• Doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması
• Kafa travması
• Genetik ve metabolik hastalıklar
• Tümörler
• Gelişimsel beyin malformasyonları
• Menenjit gibi beyin enfeksiyonları epilepsiye yol açabilir.

EPİLEPSİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR..!?

Epilepsi beyindeki bir fonksiyon bozukluğu olduğundan, beynin etkilenen bölgesinin yürüttüğü işleve göre semptomlar farklılaşabilir. Bazı belirtiler şunlardır:

•Vücutta ani kasılmalar

•Kollarda ve bacaklarda kontrol edilemeyen sallantılar

•Şuur kaybı

•Seri şekilde baş sallama hareketi

•Kısa bir süre seslere veya konuşmalara yanıt verememe

•Sabit bir noktaya bakmak

•Hızlı göz kırpmak

•Korku, anksiyete ya da deja vu (o anı önce yaşamış gibi hissetme) gibi psikolojik semptomlar

 NÖBET ÖNCESİ BELİRTİLER: AURA’LAR..!

Nöbet, beynin küçük bir bölgesinden başlıyorsa,   kişi nöbetin başlangıcında bazı belirtiler yaşayabilir. Buna “aura” denir. Bu belirtiler, beynin hangi alanın anormal elektriksel aktiviteyle ilintili olduğunu gösterir.

•Uyuşma

•Görme veya duyma değişikliği

•Hoş olmayan kokular alma

•Mide bulantısı ya da midede baskı hissi

•Ani korku hissi

EPİLEPSİNİN TANI YÖNTEMLERİ NELERDİR..!?

Bazı epilepsi hastalarında nöbetleri tetikleyici bazı durumlar olabilir. Örneğin uzun süreli açlık, uykusuzluk, aşırı yorgunluk, kullanılan ilaçların  doktor izni dışında kesilmesi ya da değiştirilmesi, hormonal değişiklikler nöbetlere neden olabilir.

Epilepside nöbetlerin sıklığı, ne kadar sürdüğü, hangi yaşlarda başladığı doktor için önemli ipuçları verir. Bu nedenle hekiminiz detaylı tıbbi öykünüzü alacak ve fizik muayene yapacaktır.

EEG, beynin elektriksel aktivitesini ölçen bir cihazdır; epilepside tanı konmasına ve kontrolsüz elektriksel deşarjların beynin hangi bölgesinden başladığının tespitine yardımcı olur. Beyinde nöbetlere neden olabilecek yapısal bir problem olup olmadığını gösteren MR ve Bilgisayarlı Tomografi incelemeleri epilepside kullanılan yöntemlerdir.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ..!

Epilepsi hastalarının çoğu anti-epileptik denilen epilepsi ilaçları yoluyla tedavi edilebilir. İlaçlarla nöbetlerin durdurulması amaçlanır. Bu nedenle ilaçların düzenli olarak kullanımı önemlidir. İlaç tedavisi, hastaların büyük bir bölümünde etkili olmasına rağmen, kimi hastalarda beklenen etkiyi sağlayamayabilir. Bu hastalarda epilepsiye sebep olan altta yatan duruma göre cerrahi tedaviler uygulanabilir.

İki tür epilepsi cerrahi yöntemi vardır. İlki epileptik odağın kendisinin kaldırılmasıdır (rezektiv cerrahi).

İkincisi nöbet yayılım yollarının kesilmesi yoluyla nöbetlerin yayılmasını, sıklık ve şiddetini azaltmaya yönelik olan cerrahi yöntemdir (fonksiyonel cerrahi, palyatif cerrahi).

Kimi uygun hastalarda ise “vagus sinir stimülatörü” denilen tedavi uygulanabilmektedir. Göğüs altına yerleştirilen pil, vagus sinirini belli aralıklarla uyarır ve bu nöbetlerde azalma sağlayabilir. Bu tedavi yöntemiyle hastalarda belirgin düzelme sağlanabilir.

Diğer bir tedavi seçeneği de ketojenik diyettir. Bazı tür epilepsilerde etkili olan bu diyet yağdan çok zengin beslenilmesi prensibine dayanır.

Kontrolsüz nöbetler ve hayatınız üzerindeki etkileri zaman zaman bunaltıcı olabilir veya depresyona yol açabilir. Ayrıca, stresi yönetmek, alkollü içecekleri sınırlamak ve sigaradan kaçınmak gibi sağlıklı yaşam seçimlerini yapılmalıdır.

•İlaçlarınızı doğru şekilde alın.

•Yeterli uyku almak da önemlidir. Uyku eksikliği nöbeti tetikleyebilir.

•Egzersiz yapmak, fiziksel olarak sağlıklı kalmanıza ve depresyonun azalmasına yardımcı olabilir.

•Aşırı alkol tüketiminden kaçının

•Nikotin kullanımından kaçının

Epilepsi nöbeti geçiren bir hastanın düşerken bir yerlere çarparak yaralanması engellenmelidir. Hasta yan yatırılmalı, mümkünse kafasını yere vurmasını engellemek için yumuşak kıyafet, yastık gibi bir malzemeyle baş desteklenmelidir. Kişinin yakası sıkıysa gevşetilmeli, hava alabileceği bir alan yaratılmalıdır. Kişiye su içirmeye çalışmak, yüzünü ıslatmak gibi hareketlerden kaçınılmalıdır.

HABERİN BAŞINA DÖN : EPİLEPSİ!

 

Acıbadem Web ve Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.

Independent Türkçe, EurekAlert, Sky News // Derleyen: Uğurcan Yıldız // Katie O’Malley & Sabrina Barr –

Independent Türkçe için çeviren: Umut Can Yıldız // The Independent