ABD Temsilciler Meclisi, 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak tanıyan tasarıyı kabul etti.
405 üye evet, 11 üye hayır dedi!
Meclis genel kurulunda, yapılan elektronik oylamada 405 üye tasarı lehinde oy kullanırken, 11 üye karşı çıktı.
- Demokrat Partili Temsilciler Meclisi İstihbarat Komisyonu Başkanı Adam Schiff’in sunduğu tasarıda:
“Temsilciler Meclisi’nin Ermeni soykırımını resmen tanımayı ve anmayı ABD politikası olarak gördüğü” ifade ediliyor.
- Demokrat Jim McGovern’ın başkanlık ettiği Temsilciler Meclisi Mevzuat Komisyonu:
Pazartesi günü toplanarak, 296 sayılı karar tasarısının ilgili komisyonda görüşülmeden doğrudan Genel Kurul’da oylanmasının önünü açmıştı. Tasarı böylece ilgili alt komisyonlarda oylanmadan genel kurula getirildi.
- Karar tasarısında:
1-) ABD hükümetinin ‘Ermeni soykırımı’ ya da herhangi bir soykırımı reddetmesi için yürütülecek girişimler reddediliyor.
2-) Tasarıda ayrıca ABD’nin insani yardım çabaları dahil, ‘Ermeni soykırımı’ gerçeklerini halkın anlaması ve bu konuda eğitilmesi teşvik ediliyor.
3-) ‘Ermeni soykırımı’nın bugünün insanlığa karşı işlenen suçlarla benzerliğine de tasarıda dikkat çekiliyor.
Tasarının da bağlayıcılığı bulunmuyor ve sembolik nitelik taşıyor, Kongre’nin bu konudaki yaklaşımını yansıtıyor.
- Oylama aşamasına geçmeden önceki tartışma bölümünde söz alan hemen hemen tamamı Demokrat Kongre üyeleri;
”Bugün çok sayıda ülke, 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak tanıdığına işaret ederiz. Artık ABD Kongresi’nin de bunu yapma zamanı çoktan geldi. Geçmişteki soykırımları reddedersek ileride yeni soykırımların da önünü açmış oluruz ve Türkiye’ye de ‘tıpkı Almanya’nın yaptığı gibi geçmişiyle hesaplaşması’ çağrısında bulunuyoruz. Türkiye’nin Barış Pınarı Harekatı’nı eleştiriyor, Kürtler’e etnik temizlik yapıldığını söylüyoruz.”
Tasarının Temsilciler Meclisi’nden geçmesi Amerika’daki Ermeni toplumunda büyük coşkuya neden olurken, Türkiye ise tepkili.
- Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu:
”Temsilciler Meclisi üyelerinin Ermeni tasarısına destek vermesi; tarihe siyaset bulaştıranlar tarafından alınmış utanç verici bir karar”
- Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç:
”Yabancı ülke meclislerindeki vekillerin malum lobilerin etkisiyle aldıkları/alacakları, tarihi gerçeklerden uzak, tarafsız araştırma ve değerlendirmeye ve ilgili ülkelerin arşivlerinde yapılması gereken, incelemeye dayanmayan vizyon yoksunu kararları şanlı tarihimize leke süremez.”
‘Bugün büyük bir gün‘
- Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi:
”Bugün Kongre için büyük bir gün. Gelin bugün bu suçun (1915 olayları) bir soykırım olduğunu açıkça ortaya koyalım. Olanları asla unutmamalıyız…
Amerika, insan haklarına olan bağlılığından asla taviz vermemeli…
‘Ermeni soykırımının’ tanınması, geçmişin hatalarının tekrarlanmaması açısından önemli ve ‘(Suriye’de) Kürtler’e yapılanlar günümüzdeki tehlikenin bir hatırlatıcısı…”
‘Tasarı Türk hükümetini hedef almıyor‘
- Temsilciler Meclisi Demokrat Çoğunluk Lideri Steny Hoyer:
”Bu tasarı Türkiye hükümetini hedef almiyor. Tarihte olan bir olayla ilgili. Eğer tanınmazsa tekrar yaşanabilir…
Türk dostlarımızın da, Alman dostlarımızın kendi soykırımlarını tanıdığı gibi bunu tanımamalarından üzüntü duyuyorum. Eğer kendi halklarına bunun yanlış olduğunu söyleseler o zaman muhtemelen tekrarlanmayacak…
Suriye’de bizim yanımızda cesurca savaşan Kürt müttefiklerimiz Türkiye’nin operasyonu yüzünden evlerini terk etmek zorunda kaldı…
Günümüzde Rohingya Müslümanları, Uygurlar gibi daha birçok toplum etnik temizlik ve zorla yerinden etme politikalarına maruz kaldı…
Bunların bir daha asla olmayacağını yüksek sesle ve açıkça ilan etmeliyiz. Bugün attığımız adım Erdoğan ve hükümetine ‘ABD’nin gözü üzerinizde’ mesajını vermeli. Ermeni kardeşlerimize, Kürt kardeşlerimize, ‘sizi bir daha asla terk etmeyeceğiz’ demeliyiz.”
- Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Demokrat Eliot Engel:
”Artık gerçekleri ortaya koymanın zamanı. Tarihin en karanlık sayfalarından birine ışık tutarsak bunları tekrarlamamayı öğreniriz. Tasarının geçmesi Kongre’yi tarihin doğru tarafında tutacaktır.”
Tasarıyı sunan Schiff’in konuşurken gözleri doldu
Tasarının hazırlayıcısı ve yıllardır Ermeni tasarılarının Kongre’den geçmesi için en yoğun uğraş veren isim…
- Demokrat Parti California milletvekili ve Temsilciler Meclisi İstihbarat Komisyonu Başkanı Adam Schiff:
”Ermeni soykırımı tartışılmaz bir gerçek ve yüzyılı aşkın süre sonra kurbanları onurlandırmak bizim yegane sorumluluğumuz…
İnsanlığa karşı hangi suçlara ses çıkarmamız gerektiği konusunda seçici olamayız. Yapmamız gereken şey, gerçekleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun Ermeniler’e karşı bu çirkin suçu işlediğini ortaya koymak…
Böyle bir tasarıyı geçirmek için yıllardır uğraştık ve nihayet o gün geldi…
İLGİLİ HABER
‘Türkiye artık büyük bir müttefik değil‘
Ermeni tasarısı için yine uzun zamandır çok çaba gösteren isimlerden,
- Demokrat Parti California milletvekili Brad Sherman:
”Bugüne kadar Ermeni tasarılarını reddeden Kongre üyeleri, hep sadece ‘Türkiye önemli müttefik’ argümanını ortaya sürdü ama Suriye örneğinde görüldüğü gibi, Türkiye’nin artık böyle bir müttefik olmadı ortada…
Almanya büyük bir demokrasi oldu çünkü geçmişiyle yüzleşti. Türkiye de ancak bunu yaparsa modern, refah dolu bir ülke olabilir…
Diğer birçok ülke, Türkiye’nin baskısına rağmen soykırım tasarılarına geçirdi. Fransa’ya (Türkiye’ye) ihracat yapamayacakları söylenmişti, ihracatları 4 katına çıktı. Amerika’nın da gerçeği tanımasının zamanı.”
- Tasarıya Cumhuriyetçi kanattan destek veren New Jersey milletvekili Christopher Smith:
”2000 yılında Bill Clinton’ın ABD Başkanı olduğu dönemde de Ermeni tasarısını Temsilciler Meclisi gündemine getirdik ancak yönetimin devreye girmesiyle dönemin Meclis başkanı geri adım atarak tasarıyı gündemden çıkardı. Bugün artık bu durum değişiyor.”
- Demokrat Gus Bilirakis:
”Stratejik müttefiklerimiz de yapsa soykırım soykırımdır. Birçok müttefikimiz de bunu tanıdı…
Türkiye Suriye’de ABD’nin, Kürt müttefiklerine karşı acımasız insan hakları ihlalleri işledi…
- Demokrat California milletvekili Jackie Speier:
”Suriye’de Kürtler’e ‘etnik temizlik’ yapıldı…”
2000 yılında oldu. Bill Clinton’ın ABD Başkanı olduğu dönemde tasarı Meclis gündemine alındı ancak son anda dönemin Temsilciler Meclisi Başkanı Dennis Hastert, Başkan Clinton ve yönetim yetkilileriyle görüştükten sonra tasarıyı gündemden çıkardı.
Tasarının Türk-Amerikan ilişkilerine etkileri, özellikle de İncirlik Üssü’nün geleceği gibi konulardaki kaygılar o dönemde tasarının gündemden çıkarılmasında ana etkenlerdi.
Benzer Ermeni tasarıları 2007 ve 2010 yıllarında da Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’ndan geçmiş ancak yine yönetimin girişimleriyle genel kurul gündemine getirilmemişti.
Ancak tasarının komisyondan geçmesi bile o dönemde Türk-Amerikan ilişkilerinde ciddi kriz yaratmıştı.
amerikaninsesi
