‘IŞİD’in yeniden örgütlenip güçlenmesini engelleme konusunda Amerika’nın eli giderek zayıfladı’

Basın, IŞİD lideri Bağdadi’nin öldürülmesiyle ilgili ayrıntılara geniş yer ayırıyor.

AMERİKAN BASINI

‘Trump sayesinde değil, Trump’a rağmen’

New York Times:

Başkan Trump bu ayın başında Suriye’deki Amerikan askerlerini geri çekme kararını açıkladığı sırada Merkezi İstihbarat Örgütü CIA ve Özel Operasyonlar komandoları Bağdadi’nin yerini tespit etmeye odaklandı…

İstihbarat yetkilileri aylar boyunca dünyanın en çok aranan teröristi Bağdadi’nin yakalanması konusunda Trump’ı bilgilendirdi, ancak Trump’ın ani çekilme kararı titizlikle yapılan planları alt üst etti…

Asker çekme kararı, riskli gece operasyonu planının hayata geçirilmesini hızlandırdı. Bu nedenle Cumartesi gecesi Bağdadi’nin ölümüyle sonuçlanan operasyon; ‘Trump sayesinde değil, Trump’a rağmen’ başarıya ulaştı.

Trump’ın 6 Ekim’de Erdoğan’la yaptığı telefon görüşmesinden sonra Suriye’deki askerleri çekme kararı verdiğinde Bağdadi’nin yerine ilişkin istihbaratı ne ölçüde dikkate aldığı, net değil. Ancak askeri yetkililer; ‘Askerleri geri çekme kararı, karmaşık operasyonu yürütecek komutanları daha büyük baskı altına soktu.’

” İstihbaratçıları ‘derin devlet’ mi?”

New York Times:

Bağdadi operasyonunun başarıya ulaşmasında Başkan Trump’ın şiddetle eleştirdiği stratejiler etkili oldu.

Güçlü ittifaklar, istihbarat örgütlerine olan inanç ve dünyanın farklı noktalarında etkili olan askeri güç, operasyonun başarısında kilit rol oynadı.

Ancak, Başkan Trump, ittifakların ve istihbaratın önemini uzun zamandır göz ardı ediyor, istihbarat dairelerine şüpheyle bakıyor, istihbaratçıları ‘derin devlet’ mensupları olarak tanımlıyordu.

Düşünce kuruluşu Dış İlişkiler Konseyi Başkanı Richard Haass; ‘Bağdadi’ye karşı düzenlenen başarılı operasyonla ilgili en önemli çelişki, operasyonun sahadaki Amerikan askerleri, Suriyeli Kürtler ve Amerikan istihbarat örgütlerinin desteği olmadan gerçekleştirilemeyeceği’ olduğunun altını çiziyor.

Haass; ‘Bağdadi operasyonun başarıyla sonuçlanması memnuniyetle karşılandı. Bu başarının altında yatan unsurlar gelecekte var olmayabilir.’

Önemli olan IŞİD’in kurucusunun ölmesi mi?

Washington Post:

Uzmanların ve istihbarat yetkilileri, IŞİD lideri Bağdadi’nin ölümüyle sonuçlanan taktiksel başarıya rağmen Amerika’nın IŞİD’in yeniden örgütlenip güçlenmesini engelleme konusunda elinin giderek zayıfladığını söyledi.

Operasyondan sonra, Savunma Bakanı Mark Esper: “’Önemli olan IŞİD’in kurucusunun ölmesi. Bu başarı, IŞİD’in mağlubiyetinin kalıcı olmasını sağlama konusunda gösterdiğimiz kararlılığı ortaya koyuyor,’ dedi.

Ancak, operasyonun, bölgede istikrar ve yeniden yapılanmayı sağlamaya yönelik fonların kesildiği, askeri varlığın zayıfladığı ve Amerika’nın küresel güvenliği sağlamada liderlik konumundan çekilmeye başladığı sırada yapıldı.

Trump Yönetimi’nin Suriye’deki Amerikan askeri varlığının geri çekilmesiyle birlikte bölgede Türkiye ve Suriye hükümet güçlerinin ve Rusya’nın etki alanının genişlemesini teşvik ettiği gözleniyor. Ancak, bu unsurlardan hiç biri IŞİD’i yenilgiye uğratan uluslararası koalisyona komuta edecek beceri ya da istekliliğe sahip değil.

Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi’nden Seth Jones: ”IŞİD’in yeniden güçlenmesi karşısında Amerika’nın Suriye Hükümeti’ne doğrudan ya da dolaylı olarak yardım etme, ya da örgütle mücadele edecek yerel unsurları destekleme konusunda bir seçim yapması gerekiyor.”

‘Bağdadi’den çıkarılacak dersler’

Wall Street Journal:

Önemli bir zafer niteliği taşısa da Bağdadi’nin ölümü, radikal İslam meselesini çözüme kavuşturmayacak.

Bu riskli operasyonu onaylayan Başkan Trump, tebriği hak etti. Bağdadi’nin ölümü diğer cihatçılara da zafere ulaşamayacakları şeklinde bir mesaj verdi.

Operasyon ayrıca IŞİD tutuklularından elde edilen istihbaratın önemini de vurguluyor. Iraklı yetkililer, son aylarda sorgulanan tutuklu IŞİD militanlarından Bağdadi’nin yeri konusunda önemli veriler elde edildiğini söylüyor.

Baskından alınan bir başka ders ise sahada Amerikan askerlerinin ve müttefik güçlerin bulunmasının ne kadar önemli olduğu…

Cihatçı güçlerin yeni bir lider altında yeniden yapılanmasını engellemede bölgesel baskı kurmanın kritik olduğunun da altını çizmeliyiz.

Amerika’nın uzun zamandır cihatçı bir saldırının hedefi olmaması tesadüf eseri olmadığı, bunun, müttefiklerle yürütülen eş güdümlü istihbarat ve güvenlik çabalarının sonucu olduğunu belirtelim…