Sezaryen doğum ile otizm arasında bağ var mı?
Tıp uzmanları ile farklı alanlardaki bilim insanlarının yürüttüğü kapsamlı bir araştırmaya göre …
Tıp uzmanları ile farklı alanlardaki bilim insanlarının yürüttüğü kapsamlı bir araştırmaya göre;
- Sezaryen ile doğan bebeklerde normal doğumlara oranla otizm riski yüzde 33 dahafazla…
- Ayrıca bu yolla doğan çocuklarda dikkat eksikliği riskinin de yüzde 17 dahafazla olduğu tespit edildi…
ABD’de akademik Jama Ulusal Tıp Dergisi’nde yayımlan araştırmada toplam 20 milyon doğum üzerine yapılan eskiaraştırmalar incelendi.
Stockholm’daki Karolinska Enstitüsü’ndeki sinir bilimi doktoru ve araştırma öncülük edenlerden Tianyang Zhang’a göre önceki araştırmalar;
- Sezaryen ile doğanların uzun vadede daha fazla astım ve obezite gibi sağlık sorunları yaşadıklarını ortaya koymuştu…
Ancak son yapılan araştırma ile iddia edilenin aksine;
- Tikler, obsesif-kompulsif bozukluk veya yeme bozuklukları ile sezaryen doğumlar arasında herhangibir ilişki tespit edilemedi.
Araştırmada;
- Sezaryen doğumlarla otizm arasında bir bağlantı olduğu ortaya konulsa da ikisi arasında şimdilik sebep sonuç ilişkisi kurulamayacağına dikkat çekiliyor.
ABD Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi kadın hastalıkları uzmanı Dr. Aaron B. Caughey:
”Sezaryenin yol açtığı sağlık sorunları ile ilgili birçok tez bulunsada bu alanda yapılan araştırmalara yeterince kaynak sağlanmadığı için daha çarpıcı araştırmalar yapılamadı.”
- Sezaryen doğum aynı zamanda bir anneyi, bebeğini veya her ikisini de kurtaran bir çözüm.
Dünya Sağlık Örgütü’ne bağlı bir sağlık uzmanı Dr. Ana Pilar Betran:
“30 yıl önce uzun vade de astım veya obezite gibi sorunlarla ilgilenmiyorduk. Kısa vadede tek amacımız anne ve bebeğinin sağlığının korunmasıydı”
Dünyada sezaryen oranının en yüksek olduğu ülkeler arasında Türkiye var…
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 1985 yılından bu yana uluslararası tıp çevrelerinin kabul ettiği;
- Makul sezaryen oranları yüzde 10 ile 15 arasında değişiyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nden Dr. Lale Say:
- “Türkiye’de Dominik Cumhuriyeti ve Brezilya’nın ardından yüzde 55’lere varan sezaryen oranı var”
- ”Aslında doğumların sadece yüzde 13’ünde tıbbi müdahaleye gerek var. Bu açıdan bakıldığında Türkiye’deki sezaryen oranları kaygı verici.”
Erdoğan, ”Sezaryenle doğuma karşıyım’ demiş, eşi Emine Erdoğan da bu konuda kampanya başlatmıştı…
Sağlık Bakanlığı da; normal doğum yerine gerekmediği halde sezaryenle doğum yaptıran doktor için ceza tehdidinde bulunmuştu…
Türkiye sezaryen ile doğumda Avrupa’da ilk sırada
Tıp dergisi Lancet’in yayınladığı bir araştırmaya göre;
- Dünyada sezaryen ile doğum oranının en yüksek olduğu ilk dört ülke arasında Türkiye de var.
- 2000 yılında toplam doğum oranının yüzde 12’sini oluşturan sezaryen doğum 15 yıl sonra yüzde 21’e yükseldi.
Dünyada sezaryen ile doğum oranı bir çok ülkede yükselişte;
- 169 ülkedeki verilere bakıldığında 2015 yılında 29 milyonu aşkın doğum sezaryen ile gerçekleşmiş.
Bölgesel olarak bakıldığında;
- Latin Amerika’da sezaryen ile doğum oranı Avrupa ve Afrika’ya oranla yaklaşık 10 katı daha fazla.
Ülkeler bazında bakıldığında; Sezaryen yöntemle doğum oranı…
- Yüzde 0.6 ile en az Güney Sudan’da
- Yüzde 58 ile en fazla Dominik Cumhuriyeti’nde.
- Türkiye’de sezaryen ile doğum oranı yüzde 53 ile dünya genelinde dördüncü sırada bulunuyor.
Araştırmada dikkat çeken kısımlar:
- Özel kliniklerde yapılan sezaryen oranı kamu hastanelerine göre 16 kat daha fazla,
- Sezaryen yöntemi ile doğum zenginler arasında daha yaygın,
- 106 ülkedeki doğumların ortalama yüzde 15’i sezaryen ile yapılıyor,
- Sezaryen yöntemi kadın ve bebeğin hayatını kurtarabilir. Kurtarıcı olabileceği kabul edilmeli. Ancak bu yönteme rahatlıkla ve çok sık başvurulması kadın ve çocuğun sağlığı için risk oluşturuyor,
- Sezaryen yöntemine başvuru tüm ülkelerde artıyor. 2015’te her 5 doğumun 1’i sezaryen ile gerçekleş ti.
İLGİLİ HABER
Sezaryen doğum oranı artıyor; gelir seviyesi düşük aileler bu imkandan faydalanamıyor
VİDEO
Dünya genelinde yapılan sezaryen doğumların yaklaşık iki kat artarak yüzde 12’den yüzde 21 oranına ulaştı. Ancak gelir seviyesi düşük ailelerin bu imkandan faydalanamadığı kaydedildi.
İngiltere’de The Lancet adlı tıp dergisinin yayımladığı araştırmaya göre sezaryen doğum yöntemine çalışmanın yapıldığı ülkelerin yüzde 60’ında gereğinden fazla başvurulduğu, yüzde 25’indeyse bu oranın normalden çok daha düşük olduğu belirtildi.
2000 ve 2015 yıllarını kapsayan araştırmaya göre en az 15 ülkede sezaryen oranının yüzde 40’lara vardığı ve en yüksek oranınsa yüzde 58.1 ile Dominik Cumhuriyeti’nde görüldüğü tespit edildi. Fakir ülkelerdeki gelir seviyesi düşük ailelerin gerektiği taktirde sezaryen doğumdan yararlanamadığı ve söz konusu ülkelerde daha ziyade zengin ailelerin bu imkanları normalden çok daha fazla kullandığının altı çizildi.
“Sezaryen sadece gerektiği zaman uygulanmalı”
Uzmanlar dünya genelindeki doğumların yaklaşık yüzde 10 ila 15’inde aşırı kanama, aşırı ağrı, bebeğin ana rahminde farklı bir pozisyonda olması ve yüksek tansiyon gibi ölüm riskine sebep verebilecek nedenlerden dolayı sezaryen ameliyat gerektirdiğini belirtiyor.
Sezaryen ameliyatlar anne ve bebeğin sağlığı açısından büyük avantajlar sağlasa da, gelecek doğumlarda oluşabilecek riskleri artırması açısından yan etkiye sahip.
Araştırmaya destek veren Kenya Aga Khan Üniversitesi ve Belçika Gent Üniversitesi’nde çalışmalar yapan uzman Marleen Temmerman konuyla ilgili “Sezaryen ameliyatların oranında artış var. Ancak bu artışın zengin ailelerin keyfi tercihleri sebebiyle olması anne ve çocukların sağlığını riske atıyor.” diyor ve ekliyor “Sezaryen sadece gerektiği durumlarda yapılmalıdır.”
Dünya Sağlık Örgütü ve UNICEF’in verilerine dayanan araştırma dünya genelinde dokuz ayrı bölgede 169 ülkeyi kapsıyor.
Hüseyin Koyuncu – euronews
